Thomas Cromwell: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k Madde bağlantısı oluşturuldu.
1. satır: 1. satır:
[[Dosya:Cromwell,Thomas(1EEssex)01.jpg|küçükresim|200px|sağ| Thomas Cromwell (1532-3)]]
[[Dosya:Cromwell,Thomas(1EEssex)01.jpg|küçükresim|200px|sağ| Thomas Cromwell (1532-3)]]


'''Thomas Cromwell''', Birinci [[Essex]] Kontu (''d. 1485 - ö. 28 Temmuz 1540''). Kral [[VIII. Henry]] döneminde [[İngiltere]] Parlamento Şansölyesi, Kral Genel Sekreteri, Ferman Mührü Emini ve [[İngiltere Kilisesi]]'in Kral [[VIII. Henry]] 'den sonra en yetkili yöneticisi. İngiliz Reform hareketinin kurucularından ve savunucularındandır.
'''Thomas Cromwell''', Birinci [[Essex]] Kontu (''d. 1485 - ö. 28 Temmuz 1540''). Kral [[VIII. Henry]] döneminde [[İngiltere Parlamento Şansölyesi]], Kral Genel Sekreteri, Ferman Mührü Emini ve [[İngiltere Kilisesi]]'nin Kral [[VIII. Henry]]'den sonra en yetkili yöneticisi. [[İngiliz Reformasyonu|İngiliz Reform Hareketi]]'nin kurucularından ve savunucularındandır.


== Biyografi ==
== Biyografi ==
Thomas Cromwell; Soylu olmayan bir aileden, devlet memuru iken ünü yükselmiş ve bu yüzden [[İngilizler|İngiliz]] soyluları tarafından sonradan görmüş olarak nitelendirmişlerdir. İlk başlarda [[Thomas Wolsey]]'in yanında memur olarak görev almış ve yüksek azmi ve çalışkanlığı neticesinde kendisinden önceki Genel Sekreter [[Stephen Gardiner]]'in vatana ihanetlikten tutuklanması ile yine [[Thomas Wolsey]]'in Kral [[VIII. Henry]]'e önermesiyle Genel Sekreter Olmuştur. Ancak Cromwell, Kardinal Wolsey'in bu iyiliğine karşı Kralın [[Aragonlu Catherine]] ile evliliğini hükümsüz sayamamış ve bu yüzden yalnız bırakılmasına ve intihar etmesine göz yummuştur.
Thomas Cromwell; soylu olmayan bir aileden, devlet memuruyken ünü yükselmiş ve bu yüzden İngiliz soyluları tarafından sonradan görmüş olarak nitelendirilmiştir. İlk başlarda [[Thomas Wolsey]]'nin yanında memur olarak görev almış, yüksek azmi ve çalışkanlığı ve kendisinden önceki Genel Sekreter [[Stephen Gardiner]]'in vatana ihanetten tutuklanması sayesinde, Thomas Wolsey'nin Kral [[VIII. Henry]]'e önermesiyle Genel Sekreter olmuştur. Ancak Cromwell, Kardinal Wolsey'in bu iyiliğine karşı Kral'ın [[Aragonlu Catherine]] ile evliliğini hükümsüz sayamamış ve bu yüzden yalnız bırakılmasına ve intihar etmesine göz yummuştur.


Kral [[VIII. Henry]] 'in [[Anne Boleyn]] ile evlenmek için [[İngiltere Kilisesi]] kurması ve [[Papa]]lıktan ayrılmayı ön gören genelgeyi hazırlamıştır. Bu genelgeyi kabul etmeyenlerin [[İdam Cezası]] ile cezalandırılmasını istemiş neticesinde [[Thomas More]] gibi dönemin en dindar ve yüksek mevkide ki kişilerin idamına zemin hazırlamıştır.
Kral [[VIII. Henry]] 'in [[Anne Boleyn]] ile evlenmek için [[İngiltere Kilisesi]]'ni kurması ve krallığın [[Papa|Papalık]]'tan ayrılmasını ön gören genelgeyi Cromwell hazırlamıştır.<ref>{{cite journal|title=Thomas Cromwell and the Vicegerency in Spirituals: A Revisitation|date=July 1988|issue=408|pages=658–67|journal=The English Historical Review|volume=103|author1=F. Donald Logan|jstor=572696}}</ref> Bu genelgeyi kabul etmeyenlerin idamla cezalandırılmasını istemiş, neticesinde [[Thomas More]] gibi dönemin en dindar ve yüksek mevkideki kişilerin idamına zemin hazırlamıştır.


Cromwell, yükselişi sırasında Anne Boleyn dahil olmak üzere birçok soylu düşman edinmiştir. Zira insanlar, onun taze fikirlerinden hoşlanmamış ve asilzadeliğe uygun davranmadığını düşünmüştür. Kraliçe, Kral'ı çeşitli insanlarla aldatmaktan ve kardeşiyle ensest ilişkide bulunmaktan suçlanıp idam edilmiştir. Birçok tarihçi Boleyn'in düşüşünde Cromwell'in önemli bir rol oynadığını düşünür.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=SGZpAwAAQBAJ&q=cromwell+plotted+against+Anne+Boleyn++CHAPUYS&pg=PT60|title=The Creation of Anne Boleyn|access-date=14 January 2018|date=1 February 2014|publisher=Oneworld Publications|via=Google Books|isbn=9781780744292|first=Susan|last=Bordo|author-link=Susan Bordo}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=3v4ONgWH2zUC&q=Anne+Boleyn+eric+ives+Cromwell+plotted&pg=PA112|title=The Lady in the Tower: The Fall of Anne Boleyn|access-date=14 January 2018|date=5 January 2010|page=112|publisher=Random House Publishing Group|via=Google Books|isbn=9780345519788|first=Alison|last=Weir}}</ref>
Kraliçe Olmasından İlk başlardan beri [[Anne Boleyn]]'i destekleyen Cromwell, Kral dışındaki kişilerle ve [[Ensest]] ilişki ile suçlanması akabinde [[Anne Boleyn]]'in idamına [[Thomas Wolsey]]'in ölümüne engel olmaması gibi göz yummuştur.


Anne Boleyn'in idamından sonra Kral VIII. Henry'nin karısı Kraliçe [[Jane Seymour]]'un Kral [[VI. Edward]]'i doğurduktan 12 gün sonra [[Lohusalık|lohusalık humması]] hastalığından ölmesi üzerine VIII. Henry'e eş olarak [[Clevesli Anne]]'in bir portresi, [[Hans Holbein]] tarafından çizilmiş ve Cromwell tarafından Kral'a gösterilmiştir. Bazı tarihçiler bu portrenin yanıltıcı olduğunu, Anne'i olduğundan daha güzel gösterdiğini ve Kral'ın Anne ile bu yüzden evlendiğini öne sürmektedir.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=P1PrjR79wzgC&pg=PA77|title=The Marrying of Anne of Cleves: Royal Protocol in Early Modern England|access-date=14 January 2018|date=13 April 2000|page=77|publisher=Cambridge University Press|via=Google Books|isbn=9780521770378|first=Retha M.|last=Warnicke}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.hrp.org.uk/hampton-court-palace/history-and-stories/anne-of-cleves/|başlık=Anne of Cleves|erişimtarihi=2023-05-07|dil=en-GB|çalışma=Historic Royal Palaces}}</ref> Bu portre, günümüzde Louvre'de gösterimdedir. Kral, Clevesli Anne'den memnun kalmayınca suçu Cromwell'e yüklemiştir. Bunun üzerine Kral'ın adamlarından [[Charles Brandon]] başta olmak üzere bir grup soylu, Anne'i Kral'a öneren Cromwell'i saraydan uzaklaştırmak için uğraşmıştır. Neticede Cromwell, 28 Temmuz 1540 tarihinde Kral'ın emriyle idam edilmiştir. İdam edilmesiyle ilgili çeşitli görüşler vardır: Kimisi celladın tek bir vuruşla işi bitirdiğini söyler, kimisi de Cromwell'e acı çektirecek birkaç vuruş gerektirdiğini.<ref name="Hutchinson2019">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ACB0DwAAQBAJ&pg=PT70|title=Henry VIII: The Decline and Fall of a Tyrant|date=4 April 2019|pages=70|publisher=Orion|via=Google Books|isbn=978-1-4746-0581-6|first=Robert|last=Hutchinson|author-link=Robert Hutchinson (historian)}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.thehistorypress.co.uk/articles/thomas-cromwell-and-the-ungoodly-executioner/|title=The History Press {{!}} Thomas Cromwell and the 'ungoodly' executioner|access-date=29 October 2019|language=en|website=www.thehistorypress.co.uk}}</ref> İdamın ardından kafası, bir mızrağa geçirilip [[Londra Köprüsü]]'ne yerleştirilmiştir. İdamından sonra Kral, Cromwell'in öldürülmesini emrettiğine pişman olmuş, bu kararı vermesine dostlarının ona sunduğu sahte belgelerin sebep olduğunu söylemiştir.<ref name="auto">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=yoevCwAAQBAJ&pg=PA143|title=Thomas Cromwell: Tudor Minister|access-date=14 January 2018|date=17 June 1978|page=143|publisher=Springer|via=Google Books|isbn=9781349016648|first=B. W.|last=Beckingsale}}</ref><ref name="IVES">{{cite book|title=The Reign of Henry VIII: Politics, Policy and Piety|chapter=Henry VIII the political perspective|date=1995|page=33|location=London|publisher=Macmillan|isbn=9780333578575|last1=Ives|first1=Eric|author1-link=Eric Ives|editor1-last=MacCulloch|editor1-first=Diarmaid|editor1-link=Diarmaid MacCulloch}}</ref>
[[Anne Boleyn]]'in idamından sonra Kral [[VIII. Henry]]'in karısı Kraliçe [[Jane Seymour]]'in Kral [[VI. Edward]]'i doğurduktan 12 gün sonra [[Loğusa]]lık Humması hastalığı ile ölmesi üzerine; Kral [[VIII. Henry]]'e eş olarak [[Clevesli Anne]]'in Hans Holbein tarafından çizilmiş ve Thomas Cromwell tarafından VIII. Henry'e gösterilmiş ve evlilik yapılmıştır.

Ancak Kral'ın [[Clevesli Anne]]'den memnun olmaması Anne'i kendisine önerinin Cromwell olmasından, Başta [[Charles Brandon]] olmak üzere soyluların Cromwell'i saraydan uzaklaştırma çabaları neticesinde 28 Temmuz 1540 tarihinde idam edilmiştir.

İdamı, soyluların haince intikamı neticesinde; celladın bir vuruşta öldürmesi gerekirken, sırtına, kafasına, yandan boynuna vurması ile çok feci işkence çekerek ölmüştür.


İngiliz devrimini yaparak [[I. Charles]]'i tahtan indirip, kendisini ''İngiltere, [[İskoçya]] ve [[İrlanda]] Devletler Topluluğunun Muhafız Efendisi'' ilan eden [[Oliver Cromwell]], Thomas Cromwell'in kız kardeşinin torunudur.
İngiliz devrimini yaparak [[I. Charles]]'i tahtan indirip, kendisini ''İngiltere, [[İskoçya]] ve [[İrlanda]] Devletler Topluluğunun Muhafız Efendisi'' ilan eden [[Oliver Cromwell]], Thomas Cromwell'in kız kardeşinin torunudur.

Sayfanın 01.08, 7 Mayıs 2023 tarihindeki hâli

Thomas Cromwell (1532-3)

Thomas Cromwell, Birinci Essex Kontu (d. 1485 - ö. 28 Temmuz 1540). Kral VIII. Henry döneminde İngiltere Parlamento Şansölyesi, Kral Genel Sekreteri, Ferman Mührü Emini ve İngiltere Kilisesi'nin Kral VIII. Henry'den sonra en yetkili yöneticisi. İngiliz Reform Hareketi'nin kurucularından ve savunucularındandır.

Biyografi

Thomas Cromwell; soylu olmayan bir aileden, devlet memuruyken ünü yükselmiş ve bu yüzden İngiliz soyluları tarafından sonradan görmüş olarak nitelendirilmiştir. İlk başlarda Thomas Wolsey'nin yanında memur olarak görev almış, yüksek azmi ve çalışkanlığı ve kendisinden önceki Genel Sekreter Stephen Gardiner'in vatana ihanetten tutuklanması sayesinde, Thomas Wolsey'nin Kral VIII. Henry'e önermesiyle Genel Sekreter olmuştur. Ancak Cromwell, Kardinal Wolsey'in bu iyiliğine karşı Kral'ın Aragonlu Catherine ile evliliğini hükümsüz sayamamış ve bu yüzden yalnız bırakılmasına ve intihar etmesine göz yummuştur.

Kral VIII. Henry 'in Anne Boleyn ile evlenmek için İngiltere Kilisesi'ni kurması ve krallığın Papalık'tan ayrılmasını ön gören genelgeyi Cromwell hazırlamıştır.[1] Bu genelgeyi kabul etmeyenlerin idamla cezalandırılmasını istemiş, neticesinde Thomas More gibi dönemin en dindar ve yüksek mevkideki kişilerin idamına zemin hazırlamıştır.

Cromwell, yükselişi sırasında Anne Boleyn dahil olmak üzere birçok soylu düşman edinmiştir. Zira insanlar, onun taze fikirlerinden hoşlanmamış ve asilzadeliğe uygun davranmadığını düşünmüştür. Kraliçe, Kral'ı çeşitli insanlarla aldatmaktan ve kardeşiyle ensest ilişkide bulunmaktan suçlanıp idam edilmiştir. Birçok tarihçi Boleyn'in düşüşünde Cromwell'in önemli bir rol oynadığını düşünür.[2][3]

Anne Boleyn'in idamından sonra Kral VIII. Henry'nin karısı Kraliçe Jane Seymour'un Kral VI. Edward'i doğurduktan 12 gün sonra lohusalık humması hastalığından ölmesi üzerine VIII. Henry'e eş olarak Clevesli Anne'in bir portresi, Hans Holbein tarafından çizilmiş ve Cromwell tarafından Kral'a gösterilmiştir. Bazı tarihçiler bu portrenin yanıltıcı olduğunu, Anne'i olduğundan daha güzel gösterdiğini ve Kral'ın Anne ile bu yüzden evlendiğini öne sürmektedir.[4][5] Bu portre, günümüzde Louvre'de gösterimdedir. Kral, Clevesli Anne'den memnun kalmayınca suçu Cromwell'e yüklemiştir. Bunun üzerine Kral'ın adamlarından Charles Brandon başta olmak üzere bir grup soylu, Anne'i Kral'a öneren Cromwell'i saraydan uzaklaştırmak için uğraşmıştır. Neticede Cromwell, 28 Temmuz 1540 tarihinde Kral'ın emriyle idam edilmiştir. İdam edilmesiyle ilgili çeşitli görüşler vardır: Kimisi celladın tek bir vuruşla işi bitirdiğini söyler, kimisi de Cromwell'e acı çektirecek birkaç vuruş gerektirdiğini.[6][7] İdamın ardından kafası, bir mızrağa geçirilip Londra Köprüsü'ne yerleştirilmiştir. İdamından sonra Kral, Cromwell'in öldürülmesini emrettiğine pişman olmuş, bu kararı vermesine dostlarının ona sunduğu sahte belgelerin sebep olduğunu söylemiştir.[8][9]

İngiliz devrimini yaparak I. Charles'i tahtan indirip, kendisini İngiltere, İskoçya ve İrlanda Devletler Topluluğunun Muhafız Efendisi ilan eden Oliver Cromwell, Thomas Cromwell'in kız kardeşinin torunudur.

Siyasi görevi
Önce gelen:
Stephen Gardiner 		Devlet Sekreteri
Lord Şansölye
1533–1536 - 		Sonra gelen:
Thomas Wriothesley
Önce gelen:
Thomas Boleyn 		Ferman Mührü Emini
1536–1540 		Sonra gelen:
William FitzWilliam
  1. ^ F. Donald Logan (July 1988). "Thomas Cromwell and the Vicegerency in Spirituals: A Revisitation". The English Historical Review. 103 (408): 658–67. JSTOR 572696. 
  2. ^ Bordo, Susan (1 February 2014). The Creation of Anne Boleyn. Oneworld Publications. ISBN 9781780744292. Erişim tarihi: 14 January 2018 – Google Books vasıtasıyla. 
  3. ^ Weir, Alison (5 January 2010). The Lady in the Tower: The Fall of Anne Boleyn. Random House Publishing Group. s. 112. ISBN 9780345519788. Erişim tarihi: 14 January 2018 – Google Books vasıtasıyla. 
  4. ^ Warnicke, Retha M. (13 April 2000). The Marrying of Anne of Cleves: Royal Protocol in Early Modern England. Cambridge University Press. s. 77. ISBN 9780521770378. Erişim tarihi: 14 January 2018 – Google Books vasıtasıyla. 
  5. ^ "Anne of Cleves". Historic Royal Palaces (İngilizce). Erişim tarihi: 2023-05-07. 
  6. ^ Hutchinson, Robert (4 April 2019). Henry VIII: The Decline and Fall of a Tyrant. Orion. s. 70. ISBN 978-1-4746-0581-6 – Google Books vasıtasıyla. 
  7. ^ "The History Press | Thomas Cromwell and the 'ungoodly' executioner". www.thehistorypress.co.uk (İngilizce). Erişim tarihi: 29 October 2019. 
  8. ^ Beckingsale, B. W. (17 June 1978). Thomas Cromwell: Tudor Minister. Springer. s. 143. ISBN 9781349016648. Erişim tarihi: 14 January 2018 – Google Books vasıtasıyla. 
  9. ^ Ives, Eric (1995). "Henry VIII the political perspective". MacCulloch, Diarmaid (Ed.). The Reign of Henry VIII: Politics, Policy and Piety. London: Macmillan. s. 33. ISBN 9780333578575. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Cromwell&oldid=29688050" sayfasından alınmıştır