Zihin-beden problemi
Zihin-beden problemi, insan zihni ile bedeni arasındaki düşünce ve bilinç ilişkileri hakkındaki felsefi bir problemdir.[1][2]
Zihin kavramı ile beden kavramı arasında nasıl bir ilişki olduğu çok açık değildir. Örneğin, zihinsel olaylar olan üzüntü hissi, bedenin fiziksel bir durumu olan ağlamaya neden olmaktadır. Zihinsel bir olay olan bir şakayı komik bulmak, bir başka bedensel durum olan gülmeye neden olmaktadır. Zihindeki acı hissi bedende kaçınma davranışlarına neden olmaktadır ve bu böyle devam etmektedir.
Benzer şekilde, özellikle antipsikotikler, SSRI'lar veya alkol gibi yollarla vücudun ve beynin kimyasını değiştirmek, kişinin ruh halini önemsiz olmayan şekillerde değiştirebilmektedir. Alternatif olarak, bilişsel davranışçı terapi gibi terapötik müdahaleler, bilişi bedensel sağlık üzerinde aşağı yönlü etkileri olacak şekilde değiştirebilir.
Genel olarak, bu zihin-beden ilişkilerinin varlığı sorunsuz görünmektedir. Bununla birlikte, bu ilişkilerden metafizik veya bilimsel bir perspektiften tam olarak ne anlamamız gerektiği düşünüldüğünde sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu tür düşünceler hızlı bir şekilde aşağıdaki gibi bir dizi soruyu gündeme getirir:
- Zihin ve beden iki ayrı varlık mıdır, yoksa tek bir varlık mıdır?
- Eğer zihin ve beden iki farklı varlıksa, ikisi nedensel olarak etkileşime giriyor mu?
- Bu iki farklı varlığın nedensel olarak etkileşime girmesi mümkün müdür?
- Bu etkileşimin doğası nedir?
- Bu etkileşim ampirik bir çalışmanın konusu olabilir mi?
- Eğer zihin ve beden tek bir varlıksa, o zaman zihinsel olaylar fiziksel olaylarla açıklanabilir mi, yoksa tam tersi mi?
- Zihinsel ve fiziksel olaylar arasındaki ilişki, gelişimin belirli bir noktasında yeniden ortaya çıkan bir şey midir?
Zihin ve beden arasındaki ilişkiyi ele alan bu ve diğer soruların tümü 'zihin-beden problemi' başlığı altına giren meselelerdir.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Çince odası
- Bilişsel sinirbilim
- Bağlantıcılık
- Hayvan bilinci
- Varoluşçuluk
- Özgür irade
- İdeastezi
- Felsefi zombi
- Yapay zeka felsefesi
- Diğer zihinler problemi
- İndirgemecilik
- Duyarlılık
- The Mind's I
- Turing testi
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Dualism". The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 2020.
- ^ Georgiev, Danko D. (2020). "Quantum information theoretic approach to the mind–brain problem". Progress in Biophysics and Molecular Biology. 158: 16-32. arXiv:2012.07836 $2. doi:10.1016/j.pbiomolbio.2020.08.002. PMID 32822698.
The mind-brain problem is to explain how the unobservable conscious mind and the observable brain relate to each other: do they interact or does one unilaterally generate the other?
