Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/41. Hafta 2010

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Yıldız, uzayda kendi yerçekimiyle bir arada duran, çok yoğun ve sıcak bir bölge içinde füzyon yapabilecek kadar yüksek bir kütleye sahip olan, kompakt bir plazma cismidir. Atom çekirdeklerinin füzyonu sonucu açığa çıkan enerji, yıldızın dış katmanlarından ışımayla yayılır. Gökbilimciler bir yıldızın özelliklerinin çoğunu onun spektrumu ve parlaklığını gözlemleyerek belirleyebilirler. Yıldızlar, toplam kütleleri, kimyasal bileşimleri ve yaşları bakımından farklılık gösterebilir. Bir yıldızın toplam kütlesi onun evriminin ve sonlanmasının belirleyicisidir. Bir yıldızın evrimsel tarihinin sonucu olan diğer özellikleri, onun çapı, devinimi, hareketi ve sıcaklığıdır. Yıldızların sıcaklığının parlaklığına göre grafikleyen Hertzsprung-Russell diyagramından yararlanılarak bir yıldızın şu anki yaşı ve gelişimsel durumu anlaşılabilir. İkili ve çoklu yıldız sistemleri, birbirine yerçekimsel olarak bağlı olan, iki veya daha çok yıldızdan oluşurlar, bunlar genelde birbiri etrafında kararlı yörüngelerle döner. İki yıldızı birbirine yeterince yakın olunca aralarındaki kütleçekimsel etkileşim onların evrimine önemli derecede etki edebilir. (Devamı...)