Türkiye'nin buzulları

Türkiye'de az da olsa özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan daimî kar sınırının üzerindeki dağlarda buzullar bulunur. Genellikle vadi buzulu ve buzyalağı buzulu tipinde olan buzulların yanı sıra, Türkiye'nin tek doruk buzulu (buzul şapkası) Ağrı Dağı'ndadır ve 10 km²'lik alanıyla da ülkedeki en büyük buzuldur. Türkiye'nin en büyük vadi buzulu ise ülke içindeki buzulların üçte ikisini bulunduran Güneydoğu Toroslardaki 4 km uzunluğu ve 8 km² alanıyla Uludoruk Buzulu'dur.

Türkiye'de bulunan buzulların, 20. yüzyılın başından beri eriyerek geriledikleri gözlemlenmiştir.

Türkiye'deki buzullar başlıca üç bölümde incelenir:

Toros Dağları buzulları[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Toroslar'da güncel buzul bulunmamasına karşılık, Orta Toroslarda bir miktar küçük buzula rastlanır. Güneydoğu Toroslar ise Türkiye'nin güncel buzullarının %65'ini barındırır.

Güneydoğu Toroslar'daki buzullar:
- Uludoruk Buzulu (Cilo Dağı)
- Mia Hvara Buzulu (Cilo Dağı)
- Erinç Buzulu (Suppa Durek Buzulu) (Cilo Dağı)
- Geverok Buzulu (Sat Dağı)
- Kavuşşahap Dağları'ndaki buzul
Orta Toroslar'daki buzullar
- Lolut Buzulu (Aladağ)
- Bolkar Dağları ve Dedegöl Dağı'daki buzullar

Doğu Karadeniz Dağları'ndaki buzullar[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğu Karadeniz Dağları'ndaki buzulların çoğu yörenin en yüksek zirvesi olan Kaçkar Dağı'ndadır.

Kaçkar Dağı'ndaki buzullar:
- Kaçkar I, II, III buzulları
- Krenek I, II buzulları
- Dübe Buzulu
Verçenik Dağı'ndaki buzullar:
- Sinançor Buzulu
- Dilektepe Buzulu
Altıparmak Dağları'ndaki Kırmızıgedik Buzulu
Bulut Dağları'ndaki Avucur Buzulu
Soğanlı Dağı'ndaki buzulcuklar
Gâvur Dağı'ndaki Avliyana Buzulu
Giresun Dağı'ndaki buzulcuklar

Volkanlardaki buzullar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'deki üç önemli stratovolkanda da buzul bulunmaktadır:

Ağrı Dağı doruk buzulu
Süphan Dağı vadi buzulu
Erciyes Dağı vadi buzulu

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Çiner, A. (Şubat 2003). Türkiye'nin güncel buzulları ve Geç Kuvaterner buzul çökelleri 2 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Türkiye Jeoloji Bülteni 46(1): 55-78.