Mari Beyleryan
Mari Beyleryan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 23 Mart 1877[1] Beşiktaş, Osmanlı imparatorluğu[2] |
| Ölüm | 24 Nisan 1915 (38 yaşında)[1] Tokat, Osmanlı imparatorluğu |
| Meslek | Yazar, öğretmen |
| Tanınma nedeni | Aktivizm, Yazarları, Artemis dergisi |
Mari Beyleryan (Ermenice: Մարի Պէյլերեան; d. Beşiktaş,[3] 23 Mart 1877[1] - ö. 24 Nisan 1915[1]) Ermeni asıllı Osmanlı yazar, öğretmen, hatuncu, halk figürü ve Ermeni Soykırımı kurbanı.[4][5]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Beşiktaş doğumlu olan Mari Beyleryan hanım, Kostantiniyye'deki Esayan Koleji'ni bitirdi, ardından Pera'nın stüdyosunda üniversite eğitimini gördü. Arevelk ve Hunçak dahil olmak üzere çeşitli dergilere katkıda bulundu. 1895 Bab-ı Ali gösterilerine katıldığı için tutuklanan Beyleryan, memleketi Kostantiniyye'den Mısır'a kaçmak zorunda kaldı.[4]
İskenderiye'de bulunduğu süre boyunca yerel bir Ermeni okulunda öğretmenlik yaptı ve 1902 ile 1903 yılları arasında bir Ermeni kadın dergisi olan Artemis'i çıkardı. Beyleryan sadece ünlü yazarların değil, diasporadaki Ermeni kadınların da görüşlerini kabul etti. Özellikle Ermeni kadınlarının ulusal kimliğin gelişmesinde oynayacağı rolle ilgilendi. Beyleryan'ın kaleme aldığı başyazılar, annelik de dahil olmak üzere birçok kadın hakları temasını araştırdı. Kadınların eğitiminin ve istihdamının Ermeni ulusal kalkınmasının merkezinde olduğuna inanıyordu.[4]
Beyleryan, ancak Jön Türk Devrimi'nin ardından 1908 Osmanlı Anayasası yürürlüğe girdikten sonra Kostantiniyye'ye döndü. Ermeni soykırımında öldüğü 1915 yılına kadar İzmir ve Tokat'ta öğretmenlik yapmaya devam etti.
Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]
- Khudaverdyan, Konstantin, (Ed.) (1996). "Armenian Question". Armenian Concise Encyclopedia. Erivan. s. 80.
- Jerejian, Yeghia (1989). Martyrs on Bloody Path. Beirut. ss. 79-80.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d "ՄԱՌԻ ՊԵՅԼԵՐՅԱՆ". AV Production (Ermenice). 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.
- ^ "Mari Beyleryan (1877 – 1915): Katledilen, kaçırılan ve yok edilen kadınların anısına". Medya Haber. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.
- ^ "Mari Beyleryan (1877 – 1915): Katledilen, kaçırılan ve yok edilen kadınların anısına". Medya Haber. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.
- ^ a b c Rowe, Victoria (2003). A History of Armenian Women's Writing, 1880-1922. Cambridge Scholars Press. ISBN 978-1-904303-23-7. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ "Beyleryan, Mari". AIWA International. Armenian International Women’s Association. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.