Karagöz Müzesi
| Karagöz Müzesi | |
|---|---|
 | |
| Açılış | 2007 |
| Konum | Ankara, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°12′07″K 29°01′38″D / 40.20194°K 29.02722°D |
| Tür | Karagöz kültürü, kukla ve gölge oyunları müzesi |
| Önemli parça(lar) | Hayali Küçük Ali yapımı Karagöz-Hacivat tasvirleri |
Karagöz Müzesi, Karagöz gölge oyunu kültürünü yaşatmak amacıyla Bursa'da 2007 yılında açılan müze.
Türkiye'nin ilk Karagöz müzesidir. Çekirge Caddesi’ndeki Karagöz Hacivat Anıt Mezarı'nın tam karşısındadır.[1] Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulmuştur.
Eski bir trafo binasında yer alan müzede Karagöz tasvirleri, Karagöz kültürüne ait objeler, dokümanlar ile değişik kültürlere ait kukla figürleri sergilenir.
30 yıl kadar trafo binası olarak hizmet veren iki katlı bina 1997'de Karagöz Evi adıyla bir sanat evine dönüştürülmüş;[2] 2007'de yenilenerek müze haline getirilmiştir.
Müzede sergi alanları dışına 5 öğrenci kapasiteli bir Karagöz Temsil Atölyesi, Karagöz kültürü üzerine araştırma yapanların yararlandığı bir ihtisas kütüphanesi ve 69 kişilik bir gösteri salonu bulunur.[3]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Karagöz Evi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kasım 1995'te gerçekleşen Uluslararası 3. Bursa Karagöz Festivali'nin ardından Bursa Büyükşehir Belediyesi, Çekirge Caddesi üzerinde Karagöz Anıtı karşısında bulunan atıl durumdaki trafo binasını Karagöz sanatının yaşatıldığı bir yapı haline getirmek için çalışmalar başlatmıştır.
Bina, Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği'nin (UNIMA) Bursa Şubesi ile koleksiyoner ve hayalî Şinasi Çelikkol'un katkılarıyla bina bir sanat evi olarak düzenlendi. Açılışı, 10 Haziran 1997'de yapıldı. Karagöz Sanat Evi'nde haftanın üç günü Karagöz gösterileri yapılmaya başladı.
10 Eylül 1997'de Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı'na tahsis edilen binada Şinasi Çelikkol'un koleksiyonundaki Keles yöresine ve yörük halklarına ait dokuma, el sanatları ve kıyafetler Karagöz Evi'nde sergilenmeye başladı. Bir odası UNİMA bürosu olarak kullanıldı.
Bina, on yıl boyunca Karagöz Evi adıyla hizmet verdi. Karagöz sanatını yaşatmak için çeşitli tarihlerde bu sanatın icrasına ve tasvir yapımına ilişkin eğitimler gerçekleştirildi. 1997-2005 arasında düzenlenen Uluslararası Bursa Kukla ve Gölge Oyunları Festivali'nin ana etkinlik mekânlarından birisi Karagöz Evi idi.
2005 yılında Sanat Evi'ndeki yöresel kıyafetler sergisi kaldırılarak Karagöz oyunu tasvirlerinin sergilenmesi için özel dolaplar yapıldı. Binanın dış cephesi kabartma seramik figürler olarak imal edilmiş Karagöz gölge oyunu karakterleri ile kaplandı. Bina, 2006 yılında boşaltıldı[4] ve müzeye dönüşme süreci başladı.
Karagöz Müzesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Karagöz Müzesi'nin kurulması sürecinde müze koleksiyonuna ilk önce Metin And'ın koleksiyonundaki 72 karakter katıldı.[5] Koleksiyona daha sonra Tacettin Diker, Orhan Kurt, Mustafa Mutlu, Metin Özlen, Riaf Kaplanoğlu, Osman Ezgi gibi Karagöz sanatçılarına ait tasvirler de eklendi.[6]
Çekirge Caddesi'ndeki Karagöz Sanat Evi, olşturulan koleksiyonu sergilemek üzere 2007 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden düzenlendi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından müze olarak tescillendi.[7][8]
Bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Karagöz Müzesi'nin ilk galerisinde Karagöz oyunun tarihçesini anlatan panolar bulunur; ayrıca Karagöz oyunu tasvirlerinin yapım süreçlerinde kullanılan alet ve materyaller tanıtılır. Hayali Nevzat Çiftçi’nin el yapımı kuklaları ile tasvir yapım materyalleri burada sergilenmektedir.[9]
İkinci galeride Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterinde bulunan 119 adet Karagöz tasviri sergilenir.
Müzede ayrıca şehirdeki kukla ve gölge oyunları festivaline gelen kukla sanatçılarının bağışı olan el kuklaları ve ipli kuklalar;[3] eski gazetelerde bulunan Karagöz-Hacivat karikatürleri ve çeşitli Karagöz efemeraları sergilenir.
Gösteri salonunda Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği (UNIMA) iş birliği ile Karagöz gölge oyunu gösterileri yapılmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "KARAGÖZ EVİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2024.
- ^ Taş, Hülya (1 Haziran 2007). "Günümüz Bursa'sında Karagöz". Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (12): 133-146. ISSN 2564-6834.
- ^ a b "Karagöz Müzesi". www.bursamuze.com. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
- ^ "Bursa: Karagöz Evi Boşaltıldı". Haberler. 15 Kasım 2006. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Kuter, Murat (2 Kasım 2014). "Karagöz Müzesi". Bursahakimiyet.com.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Eken, Yasemin (2020). "Bursa ili Karagöz Müzesinde yapılan deri tasvirlerinin incelenmesi". Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Karagöz Müzesi tescillendi". Milli Gazete. 17 Eylül 2007. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ Bakır, Zeynep (16 Mart 2014). "Yıktın perdeyi eyledin viran okuyucuya müzeyi haber edeyim heman". aksam.com.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.
- ^ "Bursa Karagöz Müzesi". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024.