Erivan Guberniyası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Erivan Guberniyası
Эриванская губерния
Arması
Arması
Erivan Guberniyası'nın idari bölünümü
Erivan Guberniyası'nın idari bölünümü
ÜlkeRus İmparatorluğu
Genel ValilikKafkasya
Kuruluş tarihi1849
Feshedilişi1917
BaşkentErivan
Yüzölçümü
 • Toplam26.397,11 km²
 • Su
1,416,2 km² (546,7 mil²)
En yüksek nokta5,137 m (16,854 ft)
Nüfus
 (1916)
 • Toplam1,120,242
 • Yoğunluk42/km²
 • Kent
%11,83
 • Kırsal
%88,17

Erivan Guberniyası (RusçaЭриванская губерния Erivanskaya guberniya; ErmeniceԵրևանի նահանգ), Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Ermenistan ile Azerbaycan'ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Türkiye'nin Iğdır ilini kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Erivan idi.

Guberniya, 1846 yılında kurulmuş olup 1917 yılında Şubat Devrimi'nin ardından bağımsızlığını ilan eden Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'ne bağlandı.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Çar I. Nikolay'ın 10 Nisan 1840 tarihli kararnamesi ile Güney Kafkasya bölgesi Gürcistan-İmeretya Guberniyası ve Hazar Oblastı olmak üzere ikiye ayrıldı. Yapılan idari düzenlemeler esnasında bölge halkının dini ve milli değerlerinin dikkate alınmaması yerel halkın memnuniyetsizliğine yol açtı. 1846'da bu iki birim de lağvedildi ve Gürcistan-İmeretya Guberniyası'nın yerine Tiflis Guberniyası ile Kutaisi Guberniyası kuruldu. 1849'da ise çarın verdiği özel emirle Erivan Guberniyası kuruldu ve Tiflis Guberniyası'ndan ayrıldı. Meğri bölgesi, bu sıralarda Yelizavetpol Guberniyası'nın kontrolüne geçmeden önce bir süreliğine Erivan Guberniyası'na bağlı kaldı.[1]

Erivan Guberniyası, Aleksandropol, Eçmiyazin, Erivan, Nahçıvan, Novo-Bayezet, Surmalu ve Şerur-Daralayaz olmak üzere yedi uyezde ayrılmaktaydı.[2]

1918'de Guberniya'nın topraklarında Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu ancak bölgenin Sovyetleştirilmesi ile toprakları Türkiye ve Ermenistan ile Azerbaycan SSC'leri arasında paylaştırıldı.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XXIV. s. 23303. 
  2. ^ "Эриванская губерния - Территориальная история - Тематические проекты Руниверс". runivers.ru. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  3. ^ "Հայկական Հանրագիտարան. Armenian encyclopedia. "Yerevan"". www.encyclopedia.am. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.