Edmund Fanning
Edmund Fanning (16 Temmuz 1769 – 23 Nisan 1841), "Pasifik'in Yol Bulucusu" olarak bilinen Amerikalı bir kaşif ve deniz kaptanıydı.
Yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]
Connecticut'taki İngiliz Kraliyet Kolonisi'ndeki Stonington'da Gilbert ve Huldah Fanning'in çocuğu olarak dünyaya geldi,[1] yakınlardaki Groton'dan 14 yaşında miço olarak denize açıldı ve 24 yaşına geldiğinde Güney Pasifik'i ilk kez ziyaret ettiği bir Batı Hindistan yelkenlisinin kaptanıydı.
Başarılı bir tüccar olan Fanning, Güney Pasifik'te fokları öldürerek ve derilerini Çin'de sonradan New York'ta sattığı ipek, baharat ve çayla takas ederek Çin ticaretinde bir servet kazandı. 1797-1798'de Betsey'in kaptanı olarak, topluca Fanning Adaları olarak bilinen üç Güney Pasifik Adasını — Fanning, Washington ve Palmyra — keşfetti. (Bugün Tabuaeran olarak bilinen Fanning Adası, bugün Kiribati'nin bir parçasıyken, Palmyra üstünde 1862'de Hawaii Hükümeti tarafından hak iddia edildi ve uzun yıllar Hawaiili bir ailenin mülkiyetinde oldu, 2000 yılında küresel ısınma ve mercan resifleri üzerindeki etkisinin devam eden araştırması için Doğa Koruma tarafından satın alınmıştır.
Palmyra Atolü'nü keşfettiğinde Fanning uyuyordu ve gemi ikinci kaptanın komutasındaydı. Fanning gece üç kez uyandı ve bunu bir önsezi olarak algılayarak ikinci kaptana demir atmasını emretti. Sabah gemi yoluna devam etti ve bir milden kısa bir mesafede Palmira resifine ulaştı. Gemi gece yoluna devam etseydi tüm mürettebat ölebilirdi.[2]
Amerikalı yatırımcılar adına hareket eden Fanning, 70'ten fazla ticari keşif ve seyahatin temsilcisiydi. Ortaklığı Fanning & Coles, 1807'de Tonquin gemisini inşa etti, onu birkaç kez dünyanın etrafında dolaştırdı ve 37.000 dolara John Jacob Astor'un Pasifik Kürk Şirketi'ne sattı. Daha sonra Tonquin kuzeybatıdaki Kızılderililer tarafından yakıldı. 1829'da ilk Amerikan deniz keşif gezisinin gönderilmesinde etkili oldu ve Kongre'nin Wilkes Keşif Gezisi'ne izin vermesinde büyük ölçüde pay sahibiydi. Fanning'in anıları, Voyages Around the World,1833'te yayınlandı. New York'ta öldü.
Başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Antarktika'daki Cape Fanning ve Güney Georgia Adası'ndaki Fanning Ridge, adını Edmund Fanning'den almıştır.[3][4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Edmund Fanning in the Connecticut, U.S., Town Birth Records, pre-1870 (Barbour Collection). Accessed via ancestry.com, 19 Feb 2021.
- ^ Fate, March 1953, Premonition of Danger, by H.F. Thomas in Connecticut Circle; see also Invisible Horizons, by Vincent H. Gaddis, Ace Books, Inc., 1965.
- ^ Cape Fanning. SCAR Composite Antarctic Gazetteer
- ^ Fanning Ridge. Geographic Names Information System. United States Geological Survey
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Cheesman, Evelyn . Sealskins for Silk, Abelard-Schuman, 1956.
- Walter, Teller. Five Sea Captains, 1960.
- Fanning, E., Voyages around the world, Collins & Hannay, New York, 1833, (1970'de yeniden basıldı, The Gregg Press, New Jersey).
