İnsan dışı primatlar üzerinde deneyler
İnsan dışı primatları içeren deneyler, tıbbi ve tıbbi olmayan maddeler için toksisite testi; bulaşıcı hastalık çalışmaları (örneğin HIV ve hepatit); nörolojik çalışmalar; davranış ve biliş; üreme; genetik ve ksenotransplantasyon çalışmalarını içerir. Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl yaklaşık 65.000 ve Avrupa Birliği'nde her yıl yaklaşık 7.000 insan dışı primat bu çalışmalarda kullanılmaktadır.[1][2] Birçoğu bu çalışmalarda kullanılmak amacıyla yetiştirilirken bazıları vahşi doğadan yakalanır.[3]
Primatların deneysel çalışmalarda kullanılmaları tartışmalıdır. Nuffield Council on Bioethics'e göre, insan dışı primatlar, beyinlerinin yapısal ve işlevsel özellikleri insan beyniyle benzer olduğu için kullanılırlar ama "bu benzerlik bir taraftan bilimsel avantajlara sahipken diğer taraftan primatların insanlara benzer şekillerde acı ve ıstırap yaşama olasılığının artması nedeniyle bazı zorlu etik problemler ortaya çıkarır."[4] Hayvan hakları grupları tarafından, hayvan araştırma tesislerine yönelik yapılan ünlü saldırılardan bazıları primat araştırmaları nedeniyle meydana gelmiştir. Bazı primat araştırmacıları tehditler veya saldırılar nedeniyle çalışmalarını terk etmiştir.
Aralık 2006'da Oxford Üniversitesinde emeritus tıp profesörü olan Sir David Weatherall başkanlığındaki bir araştırma, bazı araştırmalarda primatların kullanılmasının "zor bir bilimsel ve ahlaki durum" olduğu sonucuna vardı.[5] British Union for the Abolition of Vivisection, Weatherall raporunun "bu hassas, zeki yaratıkları Birleşik Krallık laboratuvarlarında ömür boyu acıya maruz bırakmanın refahi ihtiyaçları ve ahlaki durumu" ele almadığını öne sürmüştür.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "EU Seventh Report on the Statistics on the Number of Animals used for Experimental and Scientific Purposes in the Member States of the European Union". europa.eu. EU. s. 4. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018.
- ^ "US 2012 Statistics" 6 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Speaking of Research
- ^ "Animals used in research" 10 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., U.S. Department of Agriculture, p. 10
- ^ The ethics of research involving animals. Nuffield Council on Bioethics. 2005. 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2008.
- ^ Morelle, Rebecca. "UK experts back primate research" 10 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, December 12, 2006.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- "US 2013 Statistics" 6 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Speaking of Research, 2014.
- "Annual Statistics of Scientific Procedures on Living Animals 2013" (PDF). 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi., Great Britain, 2013.
- "Seventh Report on the Statistics on the Number of Animals used for Experimental and other Scientific Purposes in the Member States of the European Union" 19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., European Commission, 2013
- ReleaseChimps.org "Release and Restitution for Chimpanzees in US. laboratories" 14 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Project R&R.
- Nonhuman Primate(NHP)Disease Models 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from animal research institutions.
