Vaketa

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Vaketa postal, hayvan koşumları, kütüklük ve saraciyede kullanılan bir deri çeşididir. Sığır derisinden, özellikle de inek derisinden imal edilir.

Vaketa deri, orta ve hafif ağırlıkta ham sığır derilerinin bitkisel tanenler ile tabaklanmasından sonra, yağlanmak ve sırça (cilt) tarafı perdahlanmak suretiyle elde edilen, doğal renkli veya boyanmış, kösele deriye göre daha yumuşak tutumlu deri tipidir.

Üretimi

Sığır ham derileri öncelikle ıslatma ve yumuşatma işlemine alınarak kaybettikleri nem içeriğine (%65-70) kavusturulur. Bu işlem pervaneli teknelerde gerçekleştirilir. Ardından ham deriler kıl kiderme ve kireçlik işlemine alınırlar. Bu işlemde derilere kireç ve zırnık kimayasaları verilerek, deri yüzeyindeki kıllar uzaklaştırılır ve deri bünyesinde, tabaklayıcı, boyayıcı ve yağlayıcı maddelerle bağ yapabilecek aklif lif uçlarının ortaya çıkarılması sağlanır. Buna tola gelişimi adı verilir. Ardından derilere deri işleme dolaplarında kireç giderme işlemi uygulanarak derideki kirecin uzaklaştırılması sağlanır. Kireç gidermeden sonra sama işlemine geçilir. Bu işlemde derilere proteolitik enzimler verilerek eriyebilir proteinler uzaklaştırılır.

Daha sonra derilere dolapta bir bitkisel tabaklama maddesi olan ve meşe ağacından elde edilen öğütülmüş meşe palamudu tabaklama maddesi verlir. Bu işlem üç kez uygulanır ve deriler bitkisel tabaklanmış olarak dolaplardan çıkarılır. Bu işlemden sonra yıkanan derilere sıyırma tıraş uygulanarak derinin et yüzeyindeki fazlalıklar uzaklaştırılır. Asılarak kurutulan derilerin cildine mermer üzerinde balık yağı veya bitkisel yağ uygulanır. Bu işlemden sonra asılarak kurutulan deriler, suda ıslatılarak yumuşak bir kıvama gelmesi sağlanır, daha sonra bir gün baskıya alınır. Mermer üzerinde perdahlanarak ciltleri açılır. Tekrar ince tıraştan geçirilerek inceltilen deriler, mantar geçilerek yumuşatılır ve istenilen renge boyanarak cilalandıktan sonra kullanıma hazır hale getirilir.