Chiune Sugihara

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Chiune Sugihara
杉原 千畝
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Ocak 1900(1900-01-01)
Mino, Japonya
Ölüm 31 Temmuz 1986 (86 yaşında)
Kamakura, Japonya
Mesleği Konsolos yardımcısı

Chiune Sugihara (Japonca杉原 千畝, 1 Ocak 1900-31 Temmuz 1986), II. Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın Litvanya konsolos yardımcısı Japon diplomat. Sugihara, II. Dünya Savaşı sırasında 6.000 Yahudiye geçiş vizesi sağlayarak Holokost'tan kurtarmıştır.[1] Bu girişimi nedeniyle 1985 yılında İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler unvanı verilmiştir.

Atanması[değiştir | kaynağı değiştir]

Sugihara, Mart 1941'den 1942'ye kadar Prag'da Başkonsolos olarak görev yapmadan önce Doğu Prusya'da bulunan Königsberg'e ve 1942-1944 yılları arasında Romanya'nın Bükreş kentine atandı. Sovyet birlikleri Romanya'ya girdiklerinde Sugihara ve ailesini tutuklayıp, on sekiz ay boyunca bir esir kampında tuttular. 1946'da serbest bırakıldılar ve Sovyetler Birliği üzerinden Trans Sibirya demiryolu ve Nahodka limanı vasıtasıyla Japonya'ya geri döndüler. 1947'de Japon dışişleri bürosu, kendisini istifaya çağırdı. Karısı Yukiko Sugihara da dahil olmak üzere bazı kaynaklar, Dışişleri Bakanlığının Sugiharara'ya Litvanya'daki "olayın" sebebiyle görevden alındığını söyledi.[2]

Sonraki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sugihara karısı ve 3 oğluyla birlikte Kanagawa prefektörlüğündeki Fujisawa'ya yerleşti. Ailesine bakabilmek için, bir noktada kapıdan ampul satarak bir dizi iş bulmuştur. 1947'de en küçük oğlu Haruki'nin Japonya'ya dönmesinden kısa süre sonra, yedi yaşında öldüğü kişisel bir trajedi yaşadı. 1949'da Belçika'da ikamet eden ve Chiune Sugihara Ailesi'ni temsil eden son oğlu olan Nobuki adlı bir oğlu daha vardı. Daha sonra, bir ihracat firmasında ABD Askeri Posta Değişimi Genel Müdürü olarak çalışmaya başladı. Sugihara işine devam etti ve on altı yıl Sovyetler Birliği'nde yaşadı, ailesi ise Japonya'da kaldı.

1968'de, Tokyo'daki İsrail Büyükelçiliği ve Sugihara'dan ekonomik ekibinden biri olan Jehoshua Nishri, nihayet onunla temas kurdu ve irtibat sağladı. Nishri, 1940'larda Polonya'lı bir gençti. Ertesi sene Sugihara İsrail'i ziyaret etti ve İsrail hükûmeti tarafından iyi karşılandı. Sugihara taraftarları, onu Yad Vashem anısına eklenmesi için lobi yapmaya başladı.[3]

1985 yılında Chiune Sugihara, İsrail hükûmeti tarafından Uluslararası dürüst (İbranice: Khasidei Umot ha-Olam) unvanı ile onurlandırdı. Sugihara İsrail'e seyahat etmek için çok hastaydı, bu yüzden eşi ve küçük oğlu Nobuki onun adına bu şerefi kabul etti. Aynı yıl, Sovyetlerin Litvanya'yı istila etmesinden 45 yıl sonra, kendisine neden Yahudilere vize verme nedenleri soruldu. Sugihara, mültecilerin insan olduğunu ve sadece yardıma ihtiyaç duyduklarını açıkladı. Daha sonra şunları açıklamıştır:

Benim motivasyonumu bilmek istiyorsun, değil mi? İyi. Bu, aslında mültecileri yüz yüze görürken, gözlerinde yaşlarla yalvarırken, kimsenin alacağı bir duygu. Sadece onlara yardımcı olamıyor, onlara sempati duyuyor. Mülteciler arasında yaşlılar ve kadınlar vardı. Çok çaresizdiler ki ayakkabılarımı öperek gittiler, evet, gerçekte kendi gözlerimle buna tanık oldum. Ayrıca, o sırada Japon hükümetinin Tokyo'da tek bir görüşe sahip olmadığını hissettim. Bazı Japon askeri liderleri Nazilerin baskısı yüzünden korktular; İçişleri Bakanlığı'ndaki diğer yetkililer ise sadece kararsızdılar.

Tokyo'daki insanlar birleşmedi. Onlarla başa çıkmak aptalca hissettim. Bu yüzden, cevaplarını beklemek için aklımdan vazgeçtim. Birisinin gelecekte benimle ilgili şikayetçi olacağını biliyordum. Ancak, bunun benim için doğru olanın olacağını düşündüm. Birçok insanın hayatını kurtarmada yanlış bir şey yok .... İnsanlık ruhu, hayırseverlik ... komşuluk dostluğu ... bu ruhla, yaptıklarımı yapmaya ve bu zor durumla yüzleşmeye cesaret ediyorum -ve bu sebeple , cesaretimi katlayarak ilerledim.[4]

Moshe Zupnik tarafından kariyerini diğer insanlardan kurtarmak için niye riske attğı sorulduğunda şöyle anlattı: "Bunu yapıyordum, çünkü insanlara acıyordum. Dışarı çıkmak istiyorlardı, böylece vizelerini almalarına izin verdim."

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Sugihara ertesi yıl 31 Temmuz 1986'da Kamakura'da bir hastanede öldü. İsrail ve diğer ülkelerde kendisine verilen tanıtıma rağmen ülkesinde neredeyse bilinmiyordu. Ancak, İsrail'in Japonya büyükelçisini de içeren büyük bir Yahudi delegasyonu cenaze törenine geldiğinde, komşuları onun yaptıklarını buldular. Diplomatik kariyerini kaybetmiş fakat ölümünden sonra takdir görmüştür.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Liphshiz, Cnaan (23 Mayıs 2019). "Holocaust hero Chiune Sugihara's son sets record straight on his father's story". Times of Israel (İngilizce). 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2023. 
  2. ^ Lee, Dom; Mochizuki, Ken (2003). Passage to Freedom: The Sugihara Story. New York: Lee & Low Books. ISBN 1-58430-157-0. 
  3. ^ Chiune Sugihara 15 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Yad Vashem (İngilizce)
  4. ^ Levine, Hillel (1996). In search of Sugihara: the elusive Japanese diplomat who risked his life to rescue 10,000 Jews from the Holocaust. New York: Free Press.
  5. ^ Fogel, Joshua A. "The Recent Boom in Shanghai Studies." Journal of the History of Ideas 71, no. 2 (2010): 313-33.