El, ayak ve ağız hastalığı

Sınıflandırma	D ICD-10: B[1]; ICD-9-CM: 074.3; MeSH: D006232; DiseasesDB: 5622;
Dış kaynaklar	MedlinePlus: 000965; eMedicine: derm/175; Patient UK: El, ayak ve ağız hastalığı;

El, ayak ve ağız hastalığı
El, ayak ve ağız hastalığı
	11 aylık erkek çocukta tipik ağız çevresi lezyonları
Uzmanlık	Enfeksiyon hastalıkları

El, ayak, ağız hastalığı, picornaviridae ailesinden bağırsak virüslerinin neden olduğu ve insanlarda görülen bir hastalıktır. En sık neden olan virüsler coxsackie A virüs ve enterovirus 71 (EV-71)'dir.^[1]

Hastalık genellikle bebek ve çocukları etkiler ve oldukça yaygındır. Orta derecede bulaşıcıdır ve mukus, salya ya da hasta bir kişinin dışkısı ile doğrudan temas yoluyla yayılır. Tipik olarak, genellikle yaz ve sonbahar aylarında, anaokulu veya kreşlerde küçük salgınlara yol açar. Olağan kuluçka süresi 3-7 gündür. Erişkinlerde daha az görülür, ancak immün yetmezlikli olanlar hastalığa karşı çok hassastırlar.

Belirti ve bulgular[değiştir | kaynağı değiştir]

Semptomlar:^[2]

Ateş
Baş ağrısı
Kusma
Halsizlik
Kırıklık
Kulak ağrısı
Boğaz ağrısı
Ağız burun veya yüzde ağrılı lezyonlar, ülserler, vezikül veya püstüller
Vücut döküntüleri; avuç içi, ayak tabanı, ağız içi ve bazen dudaklarda görülen daha sonra deri ülseri ve püstüllere dönüşebilen kızarıklıklar. Döküntü çocuklar için nadiren kaşıntılıdır ancak yetişkinler için son derece kaşıntılı olabilir.^[3]
Yaralar veya kabarcıklar küçük çocukların ve bebeklerin kalçalarında da mevcut olabilir.
İştah kaybı.
İshal

Tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]

El, ayak, ağız hastalığı için özel bir tedavi yoktur. Semptomatik tedavi verilir. Ateş ve döküntülerden kaynaklanan ağrı için analjezikler kullanılabilir. Kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Büyük çocuklar, ergenler ve erişkinlerde tipik olarak hafif seyreder ve bazen daha uzun sürebilmesine rağmen yaklaşık 1 hafta sürer.

Hastalarının sadece çok küçük bir kısmında hastaneye yatış gerekebilir. Özellikle nadir nörolojik komplikasyonların gelişmesi (ensefalit, menenjit veya akut flask paralizi) veya pulmoner ödem / akciğer kanaması gibi durumlar hastane yatışı gerektirir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Suhaimi, Nur Dianah (20 Nisan 2008). "HFMD: 1,000 cases a week is unusual, says doc". Singapore: The Sunday Times (Straits Times). ss. 1-2.
^ "Hand, Foot and Mouth Disease: Signs & Symptoms". mayoclinic.com. The Mayo Clinic. 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2008.
^ "HAND". babymd.net. Baby MD. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

https://web.archive.org/web/20150403043328/http://www.ansiklopediatri.com/goster.asp?dil=tr&terim=800
http://www.ttb.org.tr/STED/sted0205/dokuntu.pdf 9 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Nur-1] Suhaimi, Nur Dianah (20 Nisan 2008). "HFMD: 1,000 cases a week is unusual, says doc". Singapore: The Sunday Times (Straits Times). ss. 1-2.

[HFMD_Symptons-2] "Hand, Foot and Mouth Disease: Signs & Symptoms". mayoclinic.com. The Mayo Clinic. 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2008.

[HFMD-3] "HAND". babymd.net. Baby MD. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012.

[1]

[2]

[3]

Sınıflandırma	D ICD-10: B [1] ICD-9-CM: 074.3 MeSH: D006232 DiseasesDB: 5622
Dış kaynaklar	MedlinePlus: 000965 eMedicine: derm/175 Patient UK: El, ayak ve ağız hastalığı