Ivar Aasen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(İvar Aasen sayfasından yönlendirildi)
Ivar Andreas Aasen
Ivar Aasen
DoğumIvar Andreas Aasen[1]
5 Ağustos 1813(1813-08-05)
Ørsta, Norveç
Ölüm23 Eylül 1896 (83 yaşında)
Christiania, Norveç
Defin yeriVår Frelsers gravlund, Oslo
MeslekFilolog, sözlükbilimci, oyun yazarı, şair
DilEski Norsça lehçleri
Milliyet Norveç

İmza

Ivar Andreas Aasen (d. 5 Ağustos 1813, Sunnmore, Norveç - ö. 23 Eylül 1896, Kristiania), Norveçli dilbilimci, sözlükbilimci, oyun yazarı ve şair. Yaptığı yolculuklar sırasında çeşitli lehçeleri inceledi ve bunlardan esinlenerek Norveç'in resmi iki dilinden biri olan ve günümüzde Nynorsk ya da Yeni Norveççe denilen Landsmal'i oluşturdu.[2]

1842'de, çalışmalarının daha ilk yıllarında aldığı bir bursla tüm ilgisini dilbilim araştırmalarına Aasen, Eski Norveççeyi öğrendikten sonra, çağdaş Norveç lehçelerini inceledi. Bu lehçelerin, Danimarka dili etkisindeki Norveç yazı dilinden çok Eski Norveççenin uzantıları olduğuna karar verdi. Araştırma sonuçlarını Norveç Lehçelerinin Grameri ve Norveç Lehçeleri Sözlüğü adlı kitaplarında yayımladı. Bu metinler, Landsmal'in yaygın bir biçimde işlenmesine yol açtı. Norveç edebiyat dilinin resmi Dano-Norveççe yerine daha saf bir Norveççe olması gereğini savunan Aasen, oluşturduğu bileşik lehçeyle şiir ve oyunlar yazdı; dilbilgisi kitabını ve sözlüğünü sürekli genişletip geliştirdi. 1864'te yayımladığı dilbilgisi kitabı ve 1873'te yayımladığı sözlük ile Landsmal'e kesin biçimini verdi. Aasen'in oluşturduğu ve daha çok Norveç'in batı lehçelerine benzeyen bu dil, bazı değişikliklerle benimsendi ve sonunda Dano-Norveççe ile birlikte Norveç'in resmi dili oldu.

Vår Frelsers mezarlığındaki Ivar Aasen'in mezarı, Oslo

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Grepstad, Ottar. "Ivar Aasen / Biografi" (Norveççe). Nynorsk kultursentrum. 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023. 
  2. ^ "Büyük Norveç Ansiklopedisi". 29 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2021.