Şah (satranç)
Şah | |
Vezir | |
Kale | |
Fil | |
At | |
Piyon |
Şah (♔ ♚), satranç oyunundaki en önemli taştır. Şah taşının rakip tarafından kıpırdayamayacak şekilde tehdit edilmesine şah mat denir ve oyunun sona erdiği anlamına gelir. Fakat eğer şah tehdit altında değilse, başka bir yere oynayamıyorsa ve oyuncunun oynatacak başka taşı yoksa bu duruma da Pat denir. Şah, satranç tahtasında kendi rengi dışındaki diğer renkteki karede, yani esas kurallara göre e1 ve e8 noktalarında oyuna başlar. Şah ayrıca, bir piyonun rakibin son karesine geldiğinde dönüşemeyeceği tek taştır.
Köken bilimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Satranç oyunu Hindistan kökenli olmasına rağmen şah kelimesi Farsçadan gelmektedir. Batılı dillerde şah için kullanılan tabir kraldır.
Hareketleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Şah, bitişiğindeki 8 kareden herhangi birine gidebilir. İlgili karede rakip taşlardan biri varsa bu taşı alabilir. Kendi taşlarından biri varsa, ya da kare rakip taşlardan birinin tehdidi altında ise (rakip şah dahil) gidemez. Şah herhangi bir taşın üstünden atlayarak ilerleyemez. Kale ile 2-2 şeklinde kısa rok veya 3-2 şeklinde uzun rok yapabilir.
Rok[değiştir | kaynağı değiştir]
Rok hareketi, şah ve kaleye özgü bir harekettir. Şah herhangi bir kaleye doğru iki kare ilerler. Kale şahın üzerinden atlatılarak şaha bitişik kareye konur. Rok yapabilmek için:
- Şah ya da ilgili kalenin henüz hiç oynatılmamış olması,
- Aralarında hiç taş bulunmaması gerekir,
- Herhangi bir taşın şaha şah çekmemesi,yani şahın tehdit altında olmaması gerekir.
- Geçiş yolunun tehlike altında olmaması gerekir.
- Rokun yatay olarak yapılması gerekir.
Satranç ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |