Tao (bölge)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tao bölgesinde kalan Gürcü Ortodoks manastırı Oşki’deki kabartmada Tao hükümdarı III. Davit Kuropalati (10. yüzyıl)

Tao (Gürcüce: ტაო; “t’ao”), Gürcistan’ın tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Tarihsel Mesheti bölgesinin bir parçası olan Tao, günümüzde Türkiye sınırları içinde yer alır. Çoruh havzasının orta kısmını kapsar. Tao ve Klarceti bölgeleri Tao-Klarceti olarak anılır. Tao bölgesinin adı Gürcü boyu Taohilerden gelir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgenin adı, eskiden bölgede yaşamış Taohilerden gelmektedir.[1][2] Bölgedeki ülkenin adı ise Asur ve Urartu kaynklarında Diaohi olarak geçmektedir.[3][4]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Nikolay Marr'ın araştırmasına göre, Zanlar eskiden Çoruh'un batısındaki yan kolları da dahil olmak üzere daha geniş bir alanda yaşıyordu.[5] Sonrasında bu bölge geçici olarak Ermenilerin ve sonrasında Gürcülerin eline geçti.[6] İvane Cavahişvili'ye göre, eski çağlardan beri Tao ve İspir bölgesinde bir Laz kabilesi olan Halibler yaşamaktaydı.[7] İgor Dyakonov'a göre, bölgedeki halk Hurrice konuşuyordu ve zamanla Gürcüleşti, sonrasında bölgeye yoğun bir Ermeni ve Zan göçü yaşandı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Фавстос Бузанд, Nina G. Garsoian. P'awstos Buzand'a atfedilen destansı tarihler. — Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1989. — С. 493. — ISBN 0-674-25865-7.
  2. ^ The Oxford Dictionary of Byzantium, 1991, p. 2018.
  3. ^ Г. А. Меликишвили. Урартские клинообразные надписи. — М.: Академии наук СССР, 1960. — 424 с.
  4. ^ И. М. Дьяконов. Глава I. Историческая обстановка в Передней Азии начала эпохи бронзы // Предыстория армянского народа / АН Армянской ССР. — Ереван, 1968.
  5. ^ Н. Марр. Изъ поѣздки въ Турецкій Лазистанъ. — Извѣстія Императорской Академіи Наукъ, 1910.
  6. ^ V. Minorsky. Laz (англ.) // Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936). — Brill, 1986. — Vol. V. — P. 713—714.
  7. ^ Иване Джавахишвили. საქართველოს საზღვრები ისტორიულად და თანამედროვე თვალსაზრისით განხილული. — Тбилиси: Государственная типография, 1919. — С. 36.