RoHS

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bir ürünün RoHS direktiflerine uygun olduğunu gösteren bir çıkartma.

Tehlikeli Maddelerin Kısıtlanması Direktifi 2002/95/EC ('RoHS 1), Elektrikli ve elektronik ekipmanlarda belirli tehlikeli maddelerin kullanımının kısıtlanmasına ilişkin Direktifin kısaltmasıdır. Avrupa Birliği tarafından Şubat 2003'te kabul edilmiştir.[1]

İngilizce Restriction of Hazardous Substances Directive (Belirli Zararlı Maddelerin Kullanımını Kısıtlama) kelimesinin baş harflerinden oluşur.

RoHS 1 direktifi 1 Temmuz 2006'da yürürlüğe girdi ve yürürlüğe girmesi gerekiyor ve her üye ülkede yasa haline geldi.[2] Bu yönerge (istisnalar ile birlikte) çeşitli elektronik ve elektrikli ekipmanların üretiminde on tehlikeli maddenin kullanımını kısıtlar. Elektrikli ürünler için toplama, geri dönüşüm ve geri kazanım hedefleri belirleyen ve büyük miktarda toksik elektronik atık sorununu çözmek için yasal bir girişimin parçası olan Atık Elektrikli ve Elektronik Ekipman Direktifi (WEEE) 2002/96/EC (şimdi yerini almıştır) ile yakından bağlantılıdır.

Ayrıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Her Avrupa Birliği üye devleti, yönergeyi rehber olarak kullanarak kendi uygulama ve uygulama politikalarını benimseyecektir.

RoHS genellikle "kurşunsuz direktif" olarak anılır, ancak aşağıdaki on maddenin kullanımını kısıtlar:

  1. Kurşun (Pb)
  2. Cıva (Hg)
  3. Kadmiyum (Cd)
  4. Altı değerli krom (Cr6+)
  5. Polibromlu bifeniller (PBB)
  6. Polibromlu difenil eter (PBDE)
  7. Bis(2-etilhekzil) ftalat (DEHP)
  8. Bütil benzil ftalat (BBP)
  9. Dibütil ftalat (DBP)
  10. Diizobütil ftalat (DIBP)

İzin Verilen Maksimum Konsantrasyon: %0,1[3]

Kadmiyum için Maks: %0.01[3]

DEHP, BBP, DBP ve DIBP, 31 Mart 2015 tarihinde yayınlanan (AB) 2015/863 Direktifinin bir parçası olarak eklenmiştir.[3]

PBB ve PBDE, çeşitli plastiklerde kullanılan alev geciktiricilerdir. Altı değerlikli krom, krom kaplama, kromat kaplamalar ve astarlarda ve kromik asit içinde kullanılır.

muaf ürünler olmayan ürünlerde izin verilen maksimum konsantrasyonlar %0,1 veya 1000 ppm (%0,01 veya 100 ppm ile sınırlı olan kadmiyum hariç) ağırlıkladır. Kısıtlamalar, üründeki her bir "homojen malzeme" üzerindedir; bu, sınırların bitmiş ürünün ağırlığına veya hatta bir bileşene değil, (teorik olarak) mekanik olarak ayrılabilen herhangi bir tek malzemeye — örneğin, bir kablo üzerindeki kılıf veya bir bileşen kablosundaki kalaylama uygulanacağı anlamına gelir.

Örnek olarak, bir radyo bir kasa, vidalar, rondelalar, bir devre kartı, hoparlörler, vb.'den oluşur. Vidalar, pullar ve kasanın her biri homojen malzemelerden yapılabilir, ancak diğer bileşenler birçok farklı malzeme türünün birden çok alt bileşenini içerir. Örneğin, bir devre kartı çıplak baskılı devre kartı (PCB), entegre devreler (IC), dirençler, kapasitörler, anahtarlar, vb.' den oluşur. Bir anahtar, her biri farklı malzemelerden yapılabilen bir kasa, bir kol, bir yay, kontaklar, pimler vb.'den oluşur. Bir kontak, yüzey kaplamalı bir bakır şeritten oluşabilir. Bir hoparlör kalıcı bir mıknatıs, bakır tel, kağıt vb.'den oluşur.

Homojen bir malzeme olarak tanımlanabilecek her şey sınırı karşılamalıdır. Bu nedenle, kasanın alev geciktirici olarak kullanılan 2,300 ppm (%0.23) PBB ile plastikten yapıldığı ortaya çıkarsa, tüm direktifin gerekliliklerini yerine getiremez.

RoHS 1 boşluklarını kapatmak amacıyla, Mayıs 2006'da Avrupa Komisyonu'ndan, RoHS uyumluluğuna girmesi gereken ürünlere gelecekte dahil edilmek üzere şu anda hariç tutulan iki ürün kategorisini (izleme ve kontrol ekipmanı ve tıbbi cihazlar) gözden geçirmesi istendi.[4] Buna ek olarak komisyon, son tarih uzatma veya madde kategorileri, madde konumu veya ağırlığına göre hariç tutma taleplerini değerlendirir.[5] Temmuz 2011'de resmi gazetede bu muafiyetin yerini alan yeni mevzuat yayınlanmıştır.

Kurşun, lehim bileşiminde vardır ancak kalay gümüş ya da kalay bakır karışımı lehim yerine tercih edilerek bu direktife uyum sağlanabilir. Cıva, pillerde bulunan bir katkı maddesidir ancak cıvasız piller de imal edilebilir. Diğerleri genellikle kontak temizliğinde kullanılan spreylerde bulunur. Genel olarak insan sağlığına zararlı maddelerdir. Hamile kadınlarda çocuk düşürmeye yol açar ya da kana karışarak hücrelerin ölmesine neden olur. Kansere de yol açabilir. Bu sebeplerden dolayı elektrik/elektronik malzemelerin imalatında binde birin altında bulunabilir. Analizi ise malzeme sıvı fazına geçirilerek analiz cihazlarında ölçülür.

Cıva, Kurşun, Kadmiyum ve Krom gibi RoHS kapsamında bulunan ağır metal ve bileşikleri en az insan sağlığı kadar, geri dönüşüm sağlanmadığında kontrolsüz olarak çevreye bırakıldığında hem çevre hem de canlılar üzerindeki dolaylı zararları devam eden ve bu kimyasalların doğal dağılımına yapay etki ile müdahale edildiğinden çok ciddi zararlarının nedenidir. Özellikle elektronik ve elektrikli cihazlarda uygulanıyor olmasının nedeni, bu alet ve elektronik kartların ısı baskısı altında, bulunduğu ortama daha fazla ısıl etkiyle zehirli partiküller karışmasına neden olmasından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte insan temasının söz konusu olduğu (örneğin; kauçuk zemin kaplama malzemeleri vb.) ürünler de RoHS kapsamında ele alınmaktadır.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "DIRECTIVE 2002/95/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL". Eur-lex.europa.eu. 23 Şubat 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2015. 
  2. ^ "Turnkey RoHS & RoHS II Module". assentcompliance.com. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016. 
  3. ^ a b c "EURLex – 32015L0863 – EN – EUR-Lex". Eur-lex.europa.eu. 4 Haziran 2015. 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016. 
  4. ^ [1] 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ [2] 4 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ "RoHS Belgesi – RoHS Belgesi Nedir?". adlbelge.com. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=RoHS&oldid=31280943" sayfasından alınmıştır