Nedret Güvenç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nedret Güvenç
DoğumMükerrem Nedret
5 Eylül 1930(1930-09-05)
Çeşme, İzmir, Türkiye
Ölüm31 Temmuz 2021 (90 yaşında)[1][2]
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKilyos Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
MeslekOyuncu, seslendirme sanatçısı, yönetmen
Etkin yıllar1948-2021
EvlilikHayri Esen
Orhon Murat Arıburnu
Okan Bilgütay
(ö. 2021)
[1][2]
Çocuk(lar)Müjde Bilgütay
Ödüller
  • Türk Film Dostları Derneği Ödülü: Kanlı Para
    * İlhan İskender Ödülü: Cyrano de Bergerac'daki Roxanne rolü ile
    * Kültür Bakanlığı Onur Ödülü: Günden Geceye
    * Avni Dilligil En Başarılı Kadın Oyuncu Ödülü: Günden Geceye ve Aşk Mektuptarı'ndaki rolleriyle iki kez;
    * Schiller Madalyası: Hile ve Sevgi
    Tüm Liste

Mükerrem Nedret Bilgütay[1][2] (5 Eylül 1930, İzmir - 31 Temmuz 2021,[2] İstanbul), Türk oyuncu, yönetmen, seslendirme sanatçısı ve yazar.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

5 Eylül 1930 tarihinde İzmir'de doğdu. Ankara Devlet Konservatuvarı'nda şan ve piyano eğitim alan sanatçı, tiyatroya ağırlık vermeye karar verdi. 1948 yılında İzmir'de tiyatroya başlayan Güvenç, İzmir Şehir Tiyatroları 1950 yılında kapatılınca İstanbul'a taşındı ve İstanbul Şehir Tiyatroları'na katıldı. 1959-1960 yılları arasında Ankara Devlet Tiyatrosu'nda da konuk oyuncu olarak sahneye çıkan sanatçı, sonrasında tekrar İstanbul'a döndü. Sayısız tiyatro oyununda başrol oynayan Güvenç'in bu dalda pek çok ödülü vardır.

1974'te "En Büyük Kumar" ile yönetmenliğe başlayan sanatçı, 1995'te emekli olduğu İstanbul Şehir Tiyatroları'ndan sonra "Tiyatro İstanbul" bünyesine katılmıştır. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır. Ayrıca Türkiye'nin 2009 Dünya Tiyatro Günü bildirisini Güvenç yazmıştır. 31 Temmuz 2021'de İstanbul'da uykusunda 90 yaşında hayatını kaybetti.[2][3] Cenazesi 2 Ağustos 2021 tarihinde Kilyos Mezarlığı'nda toprağa verildi.[4] Nedret Güvenç, Ece Uslu'nun büyük teyzesidir.[3][5]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Rol aldığı oyunları
Yıl Oyun Oyun yazarı Sahne Notlar
1959 Arzu Tramvayı[6] Tennessee Williams Ankara Devlet Tiyatrosu Stella rolü ile
1960 Babamızın Evinde Hayat[7] *Clarance Day
*Howard Lindsay
*Russel Crouse
Eski Şarkı Eser: Reşat Nuri Güntekin Yönetmen: İ. Galip Arcan
Cyrano de Bergerac Eser: Edmond Rostand Çeviren: Sabri Esat Siyavuşgil, Yönetmen: Galip Arcan
1957-58 Suların Altındaki Yol Jean Anouilh Yönetmen: Max Meinecke
1962-63 Macbeth Eser: William Shakespeare Çeviren: Sabahattin Eyuboğlu
Yönetmen: Beklan Algan
Başrolü Agah Hün'le paylaşıyorlar
1963 Evcilik Oyunu Adalet Ağaoğlu Sahneye koyan: Tunç Yalman
1963-64 Yarış Bitti Peter Ustinov Çeviri: Gencay Sav (Gürün), Sahneye koyan: Abdurrahman Palay)
Foto-finish
1964 Kuru Gürültü Much Ado About Nothing William Shakespeare Çeviren: Hamit Dereli, Yönetmen: Zihni Küçümen
1964-65 Bozuk Düzen Yazan ve yöneten: Güner Sümer
1965-66 Kireçli Bahçe Yazan: Enid Bagnold Sahneye koyan: Şirin Devrim
1967 Kendini Bulmak Luigi Pirandello Yöneten: Ergun Köknar
1969 Sonbahar Fırtınası Yazan: Daphne du Maurier Çeviri: Nihal Yalaza Taluy
1972 Constans Eser: Somerset Maugham
Vişne Bahçesi Anton Çehov Çeviri: Melih Vassaf
Yönetmen: Hüseyin Kemâl Gürman
Dikenli Yol Janet Allen Yönetmen: Vasfi Rıza Zobu
1973-74 Bir Kış Masalı Eser: William Shakespeare çeviri: Turhan Oflazoğlu
sahneleyen: Haldun Taner
1974 Genç Osman Eser: Musahipzade Celal Yönetmen: Tunç Yalman
Gökyüzünde Bir Kıyı Yöneten: Oben Güney
1975 Mavi Yapraklı Ev Eser: John Guare Çeviri: Ülkü Tamer
Sahneye koyan: David Schaal
1979 Kanlı Düğün Eser: F. Garcia Lorca Çeviren: Turhan Oflazoğlu
Yönetmen: Haluk Şevket Atasagun
İlk Göz Ağrısı Eser: Feraizcizade Mehmet Yönetmen: Vasfi Rıza Zobu
1982-83 Kralın Kısrağı Eser: Jean Canolle Çeviren: Asude Zeybekoğlu
Yönetmen: Nedret Denizhan
1985-86 Ya Devlet Başa, Ya Kuzgun Leşe Eser: Orhan Asena Yönetmen: Nedret Çetin
Hürrem Sultan rolü
1988 Günden Geceye Eser: Eugene O'Neill Çeviren: Gencay Gürün
Yönetmen: Hakan Altıner
1989 Hortlaklar Eser: H. Ibsen Yönetmen: Çetin İpekkaya
1997 Eskimeyen Oyun Eser: Aleksey Arbuzov Çeviri: Gencay Gürün
Yönetmen: Engin Gürmen
Çalıkuşu Müzikal
Altın Göl
Aşk Mektupları Melisa rolü
Yalandan Kim Ölmüş
Hürrem Sultan
Hırçın Kız
Baba Evinde Hayat
Öyle Bir Nevcivan
İvanov Yönetmen: Hüseyin Kemâl Gürman[6]
Yönettiği oyunları
Yıl Oyun Oyun yazarı Sahne Notlar
1992 Bir Tutkunun Yüzyılı Füsun Akatlı
Recep Bilginer
Ümit Denizer
Tarık Günersel
Zihni Küçümen
Sevgi Sanlı
Semih Sergen
Haşmet Zeybek
Genco Erkal
Engin Uludağ
Neyyire Ertuğrul rolü ile
2000 Özel Hayatlar Noel Coward İstanbul Şehir Tiyatrosu Çevirmen: Ayşe Birsel
En Büyük Kumar Bernarda Alba'nın Evi Lorca
Altın Göl - On Golden Pond Kendisi Tiyatro İstanbul Çevirmen: Gencay Gürün

Yönetmen: Hakan Altıner

Baba Strindberg Çeviri: Turan Oflazoğlu
Müzikler: Bora Ayanoğlu
Erkek Satı
Çil Horoz
Utanmazın Defteri
Aşkın Yaşı Yok Pierrette Bruno Tiyatro İstanbul Çevirmen: Gencay Gürün
Seher Vakti Refik Erduran Dekor Tasarım / Kostüm Tasarım: Nilgün Gürkan

Işık Tasarım: Aytekin Saday

Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri Teatral şiir gösterisi. Doğan Hızlan'la birlikte sahneledi, 50 tiyatro oyuncusu yer aldı, gösteride yer alan tek bir Nâzım Hikmet rubaisi nedeniyle ilk gösteriden sonra kaldırıldı
Kaynak:[8][9]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Seslendirmeleri
Yıl Yapım Seslendirdiği kişi
1959 Ölmeyen Aşk Belgin Doruk Seslendirmesi
1963 Sayın Bayan Türkan Şoray Seslendirmesi
Korkusuz Kabadayı Diler Saraç Seslendirmesi
1965 Sevgim ve Gururum Hülya Koçyiğit Seslendirmesi
Haremde Dört Kadın Pervin Par Seslendirmesi
Artık Düşman Değiliz Ajda Pekkan Seslendirmesi
Ekmekçi Kadın Türkan Şoray Seslendirmesi
1966 Ben Bir Kanun Kaçağıyım Pervin Par Seslendirmesi
Akşam Güneşi Türkan Şoray Seslendirmesi
1967 Yaprak Dökümü Semiramis Pekkan Seslendirmesi
Ömre Bedel Kız Semiramis Pekkan Seslendirmesi
Hacı Bektaş Veli Gülgün Erdem Seslendirmesi
Alpaslan'ın Fedaisi Alpago Zeynep Aksu Seslendirmesi
Akşamcı Suzan Avcı Seslendirmesi
Ölünceye Kadar Semiramis Pekkan Seslendirmesi
Kelepçeli Melek Tijen Par seslendirmesi
1968 Yedi Köyün Zeynebi Nazan Şoray Seslendirmesi
Sarmaşık Gülleri Piraye Uzun Seslendirmesi
Cilalı İbo İstanbul Kaldırımlarında Yıldız Tezcan Seslendirmesi
Gül ve Şeker Filiz Akın Seslendirmesi
Funda Suzan Avcı Seslendirmesi
Ayşem Suzan Avcı Seslendirmesi
1969 Yarın Başka Bir Gündür Nevgin Ulukut Seslendirmesi
Günahını Ödeyen Adam Figen Say Seslendirmesi
Boş Çerçeve Serpil Gül Seslendirmesi
1970 Sevenler Ölmez Handan Adalı Seslendirmesi
Küçük Hanımın Şoförü Nisa Serezli Seslendirmesi
1971 İşte Deve İşte Hendek Gülgün Erdem Seslendirmesi
1972 Ver Allahım Ver İntihar eden kadın seslendirmesi
Hak Yolu
Ekmekçi Kadın Fatma Girik Seslendirmesi
Akrep Mustafa Deniz Erkanat Seslendirmesi
1975 Aşk-ı Memnu'x (TV Dizisi) Suna Keskin Seslendirmesi
Televizyon programları
Yıl Yapım Kanal Notlar
1987 Hanımlar Sizin İçin TRT 1 Program yazarı: Nezihe Araz
2003 Yeşilçam Denizi
2007 Salih Tozan Belgeseli
Televizyon dizileri
Yıl Yapım Rol Kanal
1991 Yıldızlar Gece Büyür Berrin TRT 1
1992 Belkıs Hanımın Konağı Belkıs Hanım Star TV
1994 Gurur Muazzez TGRT
Sinema filmleri
Yıl Yapım Rol Notlar
1950 Yüzbaşı Tahsin Belkıs Hocanım Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu
1951 Yavuz Sultan Selim Ve Yeniçeri Hasan
Sürgün Suzidil Kalfa Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu
Lale Devri Senaryo: Nâzım Hikmet
Yönetmen: Vedat Ar
1953 Kanlı Para Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu
Hıçkırık Nalân
1955 Gün Doğarken Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu
1956 Kara Çalı
Beş Hasta Var Belkıs Yönetmen: Atıf Yılmaz
1957 Senin İçin
Anası Gibi Süheyla
Kin
1958 Yavrum İçin Süheyla
Ana Hasreti
1959 Talihsizler
1963 Kötü Tohum Nuran Altın Portakal
1965 Veysel Karani
1966 Ayrılık Şarkısı
1972 Malkoçoğlu Kurt Bey
1981 Yüz Karası / Şöhretin Sonu
1990 Yalı
Kaynak:[10][11][12][13]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Yapıt Yayın Kaynak ISBN
1989 Kum Zambakları Gürer Yayınları
1991 Bir Zamanlar İzmir'de İş Bankası Yayınları, İst. ISBN 978-9754582914
2003 Dinle Beni Genç Tiyatrocunun Cep Kitabı Nedret Güvenç Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları ISBN 978-9754584417
2005 Aşk Yoksunları İnkılâp Kitabevi ISBN 978-9751023912
Sahnede 40 Yıl Albümü Sayılı Matbaa [14]

-

Plakları[değiştir | kaynağı değiştir]

Albüm Notlar
"Memleket İsterim / Kara Koyun" Müzik: Bora Ayanoğlu
Düzenleme: Esin Engin Ercan Plak, 1001
"Talih Kuşu" Beste: Ali Ercan
Düzenleme: Esin Engin Ercan Plak, 1003-A.
"Kardelen" şiir plağı

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Ödül veren organizasyon Kategori Çalışma Kaynak Sonuç
Türk Film Dostları Derneği Ödülü Kanlı Para Kazandı
Altın Portakal Kötü Tohum Kazandı
İlhan İskender Ödülü Cyrano de Bergerac'taki Roxanne rolü ile Kazandı
Kültür Bakanlığı Onur Ödülü Günden Geceye Kazandı
Avni Dilligil Ödülleri En Başarılı Kadın Oyuncu Ödülü Günden Geceye ve Aşk Mektupları'ndaki rolleriyle iki kez Kazandı
Schiller Madalyası Hile ve Sevgi Kazandı
1997 1. Afife Tiyatro Ödülleri Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu Eskimeyen Oyun [15] Kazandı
2012 16. Afife Tiyatro Ödülleri Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü [16][17] Kazandı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezar Yeri Sorgulama". 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022. 
  2. ^ a b c d e "NEDRET GÜVENÇ KABRİ * KİLYOS MEZARLIĞI 25. ADA İSTANBUL (HD)". Murat Tali. 14 Eylül 2021. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022. 
  3. ^ a b @eceusluofficial (31 Temmuz 2021). "Büyük teyzem Nedret Güvenç Bilgütay'ı maalesef dün sabaha karşı uykusunda kaybettik..." 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021Instagram vasıtasıyla. 
  4. ^ "Usta oyuncu Nedret Güvenç'e veda". Hürriyet. Hurriyet.com.tr. 2 Ağustos 2021. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021. 
  5. ^ @eceusluofficial (1 Ağustos 2021). "Nedret Güvenç Bilgütay". 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021Instagram vasıtasıyla. 
  6. ^ a b Güvenç, Nedret (2001). Bir Zamanlar İzmir'de. İş Bankası Kültür Yayınları. ss. sayfa 176. 
  7. ^ Özdemir Nutku. "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012. 
  8. ^ "Nedret Güvenç | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  9. ^ "Kişiler: Nedret Güvenç". tiyatronline.com. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  10. ^ "Nedret Güvenç | SinemaTürk". www.sinematurk.com. 21 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  11. ^ "Nedret Güvenç - Biography". IMDb. 13 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  12. ^ "Nedret Güvenç Filmleri - Sinemalar.com - Sinemalar.com -". www.sinemalar.com. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  13. ^ "Nedret Güvenç filmografi". Beyazperde. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  14. ^ "Nedret Güvenç'in sahnede bıraktığı izler". bianet.org. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  15. ^ "1. Afife Tiyatro Ödülleri - 1997". tiyatronline.com. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  16. ^ "16. Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri Adayları Açıklandı | Basın Bültenlerimiz". www.afife.org. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  17. ^ "16'ıncı Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri Sahiplerini Buldu". Avrupa Postası. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]