Işık yılı
Işık yılı, astronomide uzaklıkları ifade etmek için kullanılan ve yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye (9,46×1012 km) karşılık gelen uzunluk birimi. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre bir ışık yılı, ışığın bir Jülyen yılında (365,25 gün) boşlukta kat ettiği mesafedir.[1] İçinde "yıl" sözcüğü geçtiği için bazen hatalı olarak zaman birimi gibi algınsa da zaman birimi değildir.
Tanımlama[değiştir | kaynağı değiştir]
Uluslararası Astronomi Birliği'ne göre (IAU), bir ışık yılı, ışık benzeri bir elektromanyetik dalganın bir jülyen yılında boşlukta katettiği mesafe olarak tanımlanır. Bir yıl için birkaç tanımlama vardır: Tropikal yıl, gregoryen yılı, jülyen yılı ve yıldız yılı. Bunlar birbirinden yüzde 0,005'e kadar sapma gösterir ve bu da daha doğru veriler için farklılıklara neden olur. Bu nedenle Uluslararası Astronomi Birliği, kesin olmayan bir yılın jülyen yılı (= tam olarak 365,25 gün) olarak yorumlanmasını tavsiye etmiştir.[1] Işık yılına benzer şekilde, ışık saniyesi, ışık dakikası, ışık saati ve ışık günü birimleri tanımlanır. Uluslararası Birimler Sisteminde (SI), "metre" birimi, 299.792.458 m/s değerinde sabitlenmiş ışık hızı ile tanımlanır. Bu nedenle, bir ışık yılı tam bir metre sayısıdır:
Işık saniyesi: 1 Ls = 299.792.458 m ≈ 3,0 × 105 km = 300.000 km Işık dakikası: 1 Lm = 17.987.547.480 m ≈ 1,8 × 107 km = 18 milyon km Işık saati: 1 Lh = 1.079.252.848.800 m ≈ 1,1 × 109 km = 1,1 milyar km Işık günü: 1 Ld = 25.902.068.371.200 m ≈ 2,6 × 1010 km = 26 milyar km Işık yılı: 1 Ly = 9.460.730.472.580.800 m ≈ 9,5 × 1012 km = 9,5 trilyon km
Ayrıca, bir ışık yılı yaklaşık olarak:
1 ışık yılı = 9.460.730.472.580.800 metre (tam olarak)[1] ≈ 9,461 petametre ≈ 9,461 trilyon kilometre (5,879 trilyon mil) ≈ 63.241,077 AU ≈ 0,306601 parsek
Bazı uzaklıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dünya ve Ay arasındaki en büyük uzaklık 1.2-1.3 ışık saniyesidir.[2]
- Dünya ile Güneş arasındaki ortalama uzaklık 8 ışık dakikasıdır.[3]
- Güneş sistemimizi kuşatan Oort bulutu yaklaşık 2 ışık yılı çapındadır.[4]
- Bize Güneş'ten sonra en yakın yıldız olan Proxima Centauri, 4,2 ışık yılı uzaklıktadır.[5]
- Samanyolu galaksisinin çapı 100.000 ışık yılı kadardır.[6]
- Samanyolu'nun komşu galaksilerinden Andromeda, bize 2,3 milyon ışık yılı uzaklıktadır.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "IAU ve astronomik birimler". 5 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Dünya hakkında bilgiler". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Güneş sistemi hakkında bilgiler". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Proxima Centauri hakkında bilgiler". 4 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Samanyolu hakkında bilgiler". 9 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
- ^ "Andromeda(M31) hakkında bilgiler". 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- (İngilizce) Uluslararası Astronomi Birliği'nin birimlerle ilgili tavsiyeleri16 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) NASA kozmik uzaklık ölçümleri 1 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.