Eşitlik ve Demokrasi Partisi
| Eşitlik ve Demokrasi Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | EDP |
| Genel başkan | Ferdan Ergut |
| Slogan(lar) | Herkese Eşitlik, Her Yerde Demokrasi... |
| Kuruluş tarihi | 14 Mart 2010 |
| Kapanış tarihi | 25 Kasım 2012 |
| Bölünme | Cumhuriyet Halk Partisi (2010) Sosyal Demokrat Parti (2011) |
| Önceli | Sosyaldemokrat Halk Partisi Özgürlük ve Dayanışma Partisi |
| Ardılı | Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi |
| İdeoloji | Sol liberteryenizm Sosyal liberalizm |
| Siyasi pozisyon | Sol |
| Resmî renkler | Yanık Sarı ve Mor |
| İnternet sitesi | |
Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP), soldan birçok siyasal hareketin solda yeni parti arayışları içerisinde bir araya gelmesi sonucu 13 Mart 2010'da kurulmuştur. Yüksek Seçim Kurulu tarafından 12 Haziran 2011 Seçimleri'ne girebilmeye hak kazanmış 27 partiden biriydi.[1]
Partinin kuruluşu özellikle ÖDP'den ayrılan Özgürlükçü Sol Hareket kanadın, SHP'nin ve ABF'nin yönetim kanadı ile yaptığı görüşmeler sonucunda gerçekleşmiştir. Partinin yönetim kurullarında olmalarına rağmen zamanla örgütsel anlamda aradıklarını bulamayan ABF ve SHP bileşenlerinden özellikle 12 Eylül 2010 anayasa değişikliği Referandumu ve 12 Haziran 2011 Seçimleri dönemlerinde ayrılmalar olmuştur.
İlk ayrılmalar, Kemal Kılıçdaroğlu'nun CHP Genel Başkanı olması ardından ve daha sonraki 12 Eylül 2010 Referandumu sürecinde Parti Meclisinin aldığı "AKP Zihniyetine Hayır, Referandumda Evet" kararı sonrası gerçekleşmiştir.
EDP, Mart 2011'de partinin en yetkili ve en geniş katılımlı organı Danışma Meclisini toplayarak, Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu ile seçimlere katılma kararı almıştır. Bu yüzden kendi başına seçime katılmamış ve YSK'ya aday listesi vermemiştir.[2]
Bu karar da partiden SHP ve ABF bileşenlerinden MYK'da istifalara neden olmuştur. Bu istifalarla birlikte Ziya Halis de partinin büyümesini yeterince sağlayamadığı gerekçesiyle Genel Başkanlık görevinden istifa etmiştir.
12 Haziran 2011 Genel Seçimleri arefesinde parti yoğun olarak ÖDP'den ayrılan Özgürlükçü Sol Hareket ve partinin organlarında da görev almış bağımsız kişilerle yoluna devam etmiştir. ABF'den ve SHP'den yönetim seviyesinde verilen istifalar sonucu partide daha önce sıkça dile getirilen bileşen kavramının sonlandığı bir döneme girilmiştir.
EDP, 25 Kasım 2012 tarihinde Yeşiller Partisi ile birleşmiş; Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi partisi kurulmuştur.
Parti tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuruluş öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
- 24 Mayıs 2002'de kurulmuş olan Sosyaldemokrat Halk Partisi, 7 Haziran 2009’da yaptığı 2. Olağanüstü Kurultayı’nda, Hüseyin Ergün’ü genel başkan seçip, “Çağdaş Solda Büyük Buluşma”nın sağlanması için partilerinin her türlü fedakarlığı yapacağını karar altına aldı.
- Alevi Bektaşi Federasyonu da daha önce 12 Nisan 2009'da yaptığı solda yeni bir partiye ihtiyaç olduğu yönünde açıklaması sonrası 25 Temmuz 2009’dan itibaren 'Nasıl Bir Türkiye İstiyoruz' Çalışma Grubu'nu oluşturarak çeşitli çevrelerle fikir alışverişine girmişti.[3]
- Daha önce Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nde bulunan Özgürlükçü Sol Platform etrafında örgütlü partililer; Kürt sorunu, solda yenilenme gibi konularda partiyle ayrı düştükleri için 17 Haziran 2009’da Ufuk Uras’la birlikte Özgürlükçü Sol Hareket adıyla istifa ettiler.
Özgürlükçü Sol Hareket’in çağrısı üzerine SHP, DSİP ve Alevi Bektaşi Konfederasyonu yöneticileri ile kimi sendikacılar ve aydınlar 4 Temmuz’da toplanarak, yeni sol parti girişimini tartıştı.[4]
Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]
Yoğunlukla bu üç kesimin (SHP, Yeni Sol-ÖSH, ABF-Nasıl Bir Türkiye İstiyoruz) yürüttükleri görüşmeler neticesinde 12 Mart 2010 günü çok sayıda bireysel katılımla birlikte kuruldu. Kuruluş, parti kuruluşunu hızlandırmak amacı ile SHP'nin 3. Olağanüstü Kurultayı'nda kurumsal kimliğin devralınması ve SHP'nin isminin, programının ve tüzüğünün yenilenmesi ile gerçekleşmiş oldu.
Parti bileşenlerinin vardıkları mutabakat sonucu 1991 seçimlerinde SHP'den Sivas milletvekilliğine seçilmiş; 1995 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Devlet Bakanlığı yapmış olan Ziya Halis genel başkanlığı üstlendi.
Ayrılmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
22-23 Mayıs 2010 tarihlerinde gerçekleşen kurultay sonucu Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığına Kemal Kılıçdaroğlu'nun getirilmesi ile birlikte Başta İstanbul ve Ankara olmak üzere yüzlerce Eşitlik ve Demokrasi Partisi üyesi partiden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne katıldı. Bu süreçte partinin SHP ve ABF kökenli kadrolarının bir çoğu da yönetim görevlerinden veya partiden ayrıldı, bir kısmı ise EDP de kaldı.
Yine 12 Eylül 2010 Referandumu sürecinde Parti Meclisinin aldığı "AKP Zihniyetine Hayır, Referandumda Evet" kararı sonrası MYK'dan ayrılmalar oldu.
Mart 2011'de partinin en yetkili ve en geniş katılımlı organı Danışma Meclisini toplayarak, Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu ile seçimlere katılma kararı aldı. Bu yüzden kendi başına seçime katılmadı ve YSK'ya aday listesi vermedi. Bu karar da partiden SHP ve ABF bileşenlerinden istifalara neden oldu.
EDP'den ayrılan SHP kadrolarının bir kısmı daha sonra 16 Nisan 2011'de Hüseyin Ergün'ün genel başkanlığında Sosyal Demokrat Parti'yi kurdu.
Partinin kurucu genel başkanı Ziya Halis 14 Mart 2011 tarihinde yaptığı açıklamada "EDP Genel Başkanlığı görevinden partinin arzu ettiğim gelişimini ve büyümesini yeterince sağlayamadığım için istifa ediyorum" diyerek genel başkanlıktan ayrıldı.
Ayrılmalar sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Ziya Halis'in istifasından sonra Parti Meclisi aldığı kararla partiye bağımsız olarak katılan Doç. Dr Ferdan Ergut'u genel başkan olarak seçti. Bu dönemde tabanda zaten varlıkları çok fazla hissedilmeyen ABF ve SHP kesimlerinden MYK'da da yaşanan istifalar sonucu MYK oldukça yenilendi. Parti politikalarında kalkınmacı sosyal demokrasi anlayışından uzaklaşılmış ve parti işleyişi daha yatay bir hale geldi.
Ferdan Ergut daha sonra yapılan ilk olağan kongrede de tek aday olarak parti genel başkanlığına seçilmiş ve parti kapanana kadar bu görevi sürdürdü. Ayrıca bu kongrede Yeşiller Partisi ile birleşilmesi yönünde görüşmeler yapılması kararı alındı.
2012 yılı içinde ÖDP'de tekrar istifalar olmuş ve istifa edenlerden bir kısmı EDP'ye ve BDP'ye katılmıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimine katılabilecek siyasi partiler ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/144 sayılı kararı" (PDF). 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011.
- ^ "12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde süresinde aday listesi veren siyasi partiler ile seçime katılmama kararı alan siyasi partiler hakkında Yüksek Seçim Kurulu'nun 2011/341 sayılı kararı" (PDF). 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011.
- ^ "ABF Bulten". 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2012.
- ^ "Radikal".
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Turnusol İnternet Gazetesi 19 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- edp genc 1 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- EDP Resmi Internet Sitesi 4 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
