Chandrika Kumaratunga

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Chandrika Kumaratunga
5. Sri Lanka cumhurbaşkanı
Görev süresi
12 Kasım 1994 - 19 Kasım 2005
Yerine geldiği Dingiri Banda Wijetunga
Yerine gelen Mahinda Rajapaksa
Sri Lanka Özgürlük Partisi Başkanı
Görev süresi
1994-2006
Yerine geldiği Sirimavo Bandaranaike
Yerine gelen Mahinda Rajapaksa
Ulusal Birlik ve Uzlaşma Ofisi Başkanı
Görev süresi
2015-2019
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Görev süresi
19 Ağustos 1994 - 12 Kasım 1994
Batı Eyaleti Başbakanı
Görev süresi
21 Mayıs 1993 - 20 Ağustos 1994
Yerine geldiği Susil Moonesinghe
Yerine gelen Morris Rajapaksa
Kişisel bilgiler
Doğum 29 Haziran 1945 (78 yaşında)
Kolombo, Britanya Seylanı
Partisi Sri Lanka Özgürlük Partisi
Evlilik(ler)
Vijaya Kumaranatunga
(e. 1978; ö. 1988)
Çocuk(lar) 2
Yaşadığı yer Horagolla Walauwa
Bitirdiği okul Institute of Political Studies, Paris
Practical School of Advanced Studies
İmzası

Chandrika Bandaranaike Kumaratunga (d. 29 Haziran 1945), Sri Lanka'nın 5. cumhurbaşkanıdır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Chandrika Kumaratunga, Sri Lanka'nın siyasetle iç içe olan aristokrat ailelerinden birine mensuptur. Babası 1959 yılında suikasta kurban giden eski başbakan Solomon Bandaranaike, annesi dünyanın ilk kadın başbakanı unvanını taşıyan Sirimavo Bandaranaike idi. Kardeşi bir dönem meclis başkanlığını yürütmüş olan Bayan Kumaratunga, ablası ve annesininde bir zamanlar bulunduğu St Bridget's Convent adlı bir rahibe okulunda eğitim gördü. 1965 yılında Aquinas üniversitesine giren Kumaratunga, 1967 yılında Paris Üniversitesi'nde öğrenim görmeye hak kazanarak Paris'e gitti. 5 yıl sonra ünlü Institut d'Études Politiques de Paris'ten mezun olarak yüksek lisans öğrenimine başladı. Ancak daha sonra yüksek lisans eğitimini yarıda bırakarak ülkesine döndü ve politikaya atıldı.

Siyasi Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sri Lanka'ya döndükten sonra Sri Lanka Özgürlük Partisi'ne katılan Bayan Kumaratunga, 1974 yılında bu partinin kadın kolları yönetim kurulu üyesi oldu. 1972-1976 yılları arasında toprak reformu komisyonu başkanlığı yapan Kumaratunga, 1976-1977 yılları arası kolektif çiftlikler kurmayı öngören Janawasa komisyonunun üyeliğini üstlendi. Bu tarihten sonra 1976-1979 yılları arasında Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü danışmanlığı yapan Kumaratunga, partisinden istifa ederek eşinin kurduğu Sri Lanka Halk Partisi'ni destekledi. 1988 yılında eşi bir suikasta kurban gidince İngiltere'ye Birleşmiş Milletler Üniversitesi'nde çalışmak üzere gitti. 1991 yılında ülkesine geri dönen Bayan Kumaratunga, 1993 yılında Sri Lanka Batı Eyaleti başbakanlığına seçildi. 19 Ağustos 1994 tarihinde partisi tarafından başbakanlığa getirilen Kumaratunga Kasım ayındaki seçimlerde ülkesinin cumhurbaşkanlığına seçildi.

Cumhurbaşkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Chandrika Kumaratunga, göreve gelir gelmez annesi Sirimavo Bandaranaike'yi başbakanlığa atadı. Yakın Çağ demokrasi tarihinde ilk kez bir anne-kız iktidarı dönemi başlamış oldu. Bu dönemde ülkenin başlıca sorunu olan tamil kaplanlarının ayrılıkçı isyanlarıyla uğraşan Kumaratunga, ilk başta bu konuya ılımlı yaklaşmışsa da daha sonra askeri operasyonlara ağırlık vermiştir. 1999 yılında görev süresinin bitimine 1 yıl kala erken cumhurbaşkanlığı seçimi çağrısı yapan Kumaratunga, seçime birkaç gün kala yapılan suikasttan bir gözünü kaybederek sağ kurtuldu ve 21 Aralık 1999 tarihinde muhalefetin adayını yenerek ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.

Aralık 2001 tarihinde yapılan seçimleri muhalefet kazanınca zor durumda kalan Kumaratunga, yeni hükûmetin isyancılara sürekli taviz vermesine karşı çıktı. Mayıs 2003 tarihinde mevcut durumun sürmesi halinde başbakanı azledeceğini ima eden Kumaratunga, aynı yıl Kasım ayında başbakan ABD'ye resmi ziyarette bulunduğu sırada hükûmeti görevden aldı. Ve Ocak 2004'te meclisi feshederek ülkeyi seçime götürdü. Kumaratunga'nın partisi ve Komünist partisinin ittifakı seçimden galip çıkınca Kumaratunga Mahinda Rajapaksa'yı başbakan atadı.

19 Kasım 2005 tarihinde görev süresi dolan Kumaratunga, ilk döneminde eksik yaptığı 1 yılı tamamlamak için yüksek mahkemeye başvursa da talebi reddedildi ve yerine mevcut başbakan Mahinda Rajapaksa geçti.

Dünya Kadın Liderler Konseyi'nin üyesi olan Chandrika Kumaratunga, 2009 yılı Kasım ayında Madrid Kulübü yönetim kurulu üyeliğine atandı. Chandrika Kumaratunga dul ve iki çocuk annesidir.

Siyasi görevi
Önce gelen
Ranil Wickremasinghe
Sri Lanka Başbakanı
19 Ağustos 1994 - 12 Kasım 1994
Sonra gelen
Sirimavo Bandaranaike
Önce gelen
Dingiri Banda Wijetunga
Sri Lanka Cumhurbaşkanı
1994–2005
Sonra gelen
Mahinda Rajapaksa