Cephe (mimarlık)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Notre-Dame de Strasbourg'un batı cephesi.

Mimarlıkta cephe, temelde bir yapının dışa bakan ön yüzünü ifade eden terimdir. Yapının yan yüzleri ya da arka yüzü için de kullanılabilir.

Fransızca olan ve "cephe, yüz" anlamına gelen façade sözcüğünden Türkçeye fasad olarak geçmiş bir terim de aynı anlamda kullanılabilmektedir ancak bu kelimeye TDK'nın Güncel Türkçe Sözlük'ünde rastlanmaz.

Mimarlıkta ön cephe, bir binanın tasarımı açısından sıklıkla en önemli bölümdür çünkü binanın geri kalanının tarzını da belirler. Bu önem doğrultusunda, tarihsel anlam kazanmış pek çok ön cephe, yerel ya da genel şehir ve bölge planlama kanunları ile koruma altına alınmıştır ve değiştirilmeleri ya çok kısıtlanmış ya da yasaklanmıştır.

Film (daha kısıtlı olarak da sahne sanatları) setlerinde, kurgusal binalar sıklıkla yalnızca cephelerden oluşur. Yalnızca cephe inşası hem daha ucuzdur, hem de bina inşası ile ilgili kanuni düzenlemeler gerektirmez. Arkalarından desteklenerek dik tutulan bu cepheler, gerekli sahnelerde oyuncuların giriş-çıkış yapabilmesi için kapılar ve o kapıların açıldığı, iç düzenlemesi yapılmış odalar da içerebilir.

Paris'te Île de la Cité'de bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı Notre Dame Katedrali'nin ön (batı) cephesi (façade) nin alt bölümü. Üst kısmında Yehuda ve İsrail'in 28 kralının heykeli, altndaki kapı kısmında (soldan soğa dorğu) İsa'nın annesi Meryem'in bakireyken hamile kalması, Kıyamet günü,. Meryem'in annesi Anna'nın kabartmaları bulunmaktadır.