Alman asıllı Amerikalıların enterne edilmesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

ABD vatandaşı Almanların enterne edilmesi, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında ABD vatandaşı olan Alman asıllı kişilerin zorla enterne edilmeleridir. Bu kişilerden, ABD vatandaşı Japonların enterne edilmesi olayının tersine resmî olarak hiçbir şekilde özür dilenmemiş, tazminat ödenmemiştir.

I. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Siviller[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Dünya Savaşı sırasında ABD Başkanı Woodrow Wilson 6 Nisan ve 16 Kasım 1917 tarihlerinde yayınladığı bir takım yeni uygulamalarla ABD topraklarında bulunan 14 yaşından büyük Almanya İmparatorluğu doğumlulara bazı kısıtlamalar getirir. Kurallar Almanya doğumlu olup ABD vatandaşlığının dışında başka bir ülke vatandaşı olanları da kapsar. Bu kapsama giren 250 bin kişinin semtlerindeki postanelere başvurarak, kimlik kartlarını sürekli olarak yanlarında bulundurmaları istenir. Benzer uygulama 18 Nisan 1918 tarihli kararla kadınlar için de geçerli hale getirilir. Bu şekilde kayıt altına alınanlardan 6.300 kişi tutuklanmıştır. On binlerce kişi ise sorgulanmış ve fişlenmiştir. 2.048 kişi savaşın sonuna kadar Utah'daki Fort Douglas ve Georgia'daki Fort Oglethorpe'da enterne edilmiştir. Tutukluların yasal süreçleri Adalet Bakanlığına bağlı Düşman Kayıt Bölümü Başkanı olan o dönemde 23 yaşındaki sonranın FBI Başkanı Edgar Hoover tarafından yürütülmüştür. Bu kapsamda enterne edilenler arasında öne çıkan bazı isimler şöyledir:

Enterne edilenlerin çoğu 1919 yılı Haziran ayında affa uğrayarak salıverilirken, son enterneler 1920 yılı Nisan ayında serbest bırakılacaktır.

Gemiciler[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD, Almanya İmparatorluğuna savaş ilan etmeden önce Alman ticari gemilerine ve mürettebatına müdahale edilmez. Ancak 6 Nisan 1917 tarihindeki savaş ilanının[2] ardından ABD ve Porto Riko limanlarındaki yaklaşık 1.800 gemici savaş esiri olarak alıkonulur.

Askerler[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'nin savaşa girmesinden önce ABD limanlarına sığınan veya burada bulunan Alman savaş gemilerinden 24 saat içinde limanları terk etmeleri istenmiş aksi durumda mürettebatın tutuklanacağı bildirilmiştir. 1914 yılı Aralık ayında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinden kaçan Kaiserliche Marine gambotu Cormoran Guam'a sığınarak yakıt ikmali yapmak istemiş, ABD yetkililerinin limanı terk etmesi yaptığı uyarılar sonucu denize dönmektense teslim olmayı yeğlemiştir. Topları sökülen gemi mürettebata ev sahipliği yapmıştır. Guam'daki askeri üsteki ABD askeri sayısının çok üstündeki Almanlar yer sıkıntısından dolayı gemide alıkonulmuştur. ABD'nin Almanya'ya savaş ilan etmesinin ardından geminin kaptanına gemiyi teslim etmesi için ültimatom verilse de Alman kaptan gemiyi batırmayı tercih etmiştir. Olay sırasında en az 6 Alman askeri hayatını kaybetmiş, 353 Alman asker ise savaş esiri olarak teslim alınmıştır.

1914 yılı Kasım ayında benzer şekilde Honolulu'ya sığınan kruvazör Geier'in mürettebatı da enterne edilmiştir. Atlantik Okyanusu sahilinde ise Alman kruvazörleri Prinz Eitel Friedrich ve Kronprinz Wilhelm mürettebatı enterne edildikleri Norfolk'da Alman Köyü inşa etmişlerdir. Kamp daha sonra Philadelphia'ya taşınmıştır. ABD'nin Almanya'ya savaş ilanının ardından mürettebat askeri hapishanelere gönderilmiştir.

Bu dönemde askerî ataşe olarak Washington, DC'de bulunan Franz von Papen gizli istihbarat faaliyetleri nedeniyle persona non grata ilan edilerek sınırdışı edilmiştir.

II. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı sırasında ABD'deki enternelerin tutuldukları kamplar

1940 ABD nüfus sayımında, Alman doğumlu olduğu tespit edilen yaklaşık 1.237.000 kişi; 5 milyon kişinin her iki ebeveyni de Almanya'da doğmuştur; ve 6 milyon kişinin en az bir ebeveyni Almanya'da doğmuştur.[3] Alman göçmenlerin vatandaşlığa alınmış Birleşik Devletler vatandaşı olmaları yasaklanmamıştı ve birçoğu bunu yaptı. Yakın zamanda Almanya ile bağlantısı olan çok sayıda Alman Amerikalı ve bunun sonucunda ortaya çıkan siyasi ve ekonomik etkileri, büyük ölçekli tehcir ve gözaltından kurtulmalarının nedeni olarak kabul edildi.

Savaşın başlangıç döneminde ABD yetkilileri 1798 numaralı yasa kapsamında yabancı düşman olarak değerlendirilen 11 bin Alman enterne edilir. Bu kişiler arasında hâlen Alman vatandaşı olanlarla eskiden Alman vatandaşı olanlar bulunmaktaydı. Enterne edilen ailelerin birbirinden ayrıldığı durumlar da olmuş, ayrılmadığı durumlar da görülmüştür. ABD'de bulunan Almanların hem sayısal olarak çokluğu hem de yasal olarak durumlarının çeşitliliği genel bir siyaset uygulanmasına engel olmuştur. Almanlar tekil olarak değerlendirilerek enterne edilmişlerdir.Ayırca Savaş Bakanlığı Almanların askeri güvenlik gerekçesiyle kıyı bölgelerinden iç bölgelere göç ettirilmesi işlemini de planlamış ancak uygulamamıştır.

Japonların Pearl Harbor saldırısından kısa bir süre sonra, hükümetin onları izlediği için yaklaşık 1.260 Alman vatandaşı gözaltına alındı ve tutuklandı.[4] Kıyı bölgelerinden tahliye edilen Japon kökenli olmayan 254 kişinin çoğunluğu etnik Almandı.[5] İkinci Dünya Savaşı sırasında, ABD'deki Alman vatandaşları ve Alman Amerikalılar, bireysel olarak kıyı bölgelerinden gözaltına alındı ve/veya tahliye edildi. Savaş Dairesi (Savunma Bakanlığı), askeri güvenlik nedenleriyle etnik Almanları ve etnik İtalyanları Doğu veya Batı kıyı bölgelerinden toplu olarak sınır dışı etmeyi düşünse de, bunu takip etmedi. Olaya karışan insan sayısı idare edilmesi çok zor olurdu.[6]

Savaş süresince toplam 11.507 Alman enterne edilir.[7] Pearl Harbor Saldırısının ardından ilk olarak 1.260 kişi enterne edilmiştir. Ayrıca Latin Amerika'da bulunan ve gizli faaliyet göstermesinden çekinilen 4.500 etnik Almanın da ABD'ye iade edilmesi sağlanmıştır. Bu kapsamda sınırdışı edilerek ABD'ye teslim edilen 4.058 kişinin %10'u Nazi görevlisidir. ancak çoğunluk yıllar önce Latin Amerika'ya göç ederek yerleşen Almanlardır.

Bazı durumlarda yolsuzluk peşinde koşan Latin Amerikalı yöneticiler Almanların mal varlıklarını zimmetlerine geçirmek için bu fırsatı değerlendirmiş, ABD yetkilileri de kişi başına rüşvet ödemesi yapmıştır. Bazı ülkeler ABD taleplerini geri çevirmiştir, diğerleri de bu kişileri kendi topraklarında enterne etmiştir.[8] Latin Amerika bölgelerinden gelen şüphelilerden bazıları 1948 yılına kadar tutuklu kalmıştır.

Geleneği[değiştir | kaynağı değiştir]

2001 yılında ABD Kongresi bağımsız bir komisyon görevlendirerek savaş sırasında etnik Avrupalılara karşı uygulanan hükûmet politikalarının iredelenmesini istemiştir. 3 Ağustos 2001 tarihinde bir araya gelen komisyon II. Dünya Savaşı sırasında yaşananlar değerlendirilmiştir.[9] 2007 yılında ABD Senatosu Wartime Treatment Study Act adıyla kabul edilen yasa uyarınca savaş sırasında etnik gruplara karşı yapılan muamelelerin gözden geçirilmesini istemiştir.

Yasal girişimlere ek olarak bazı sivil toplum kuruluşları ve gönüllüler[10] özellikle II. Dünya Savaşı sırasında enterne edilen etnik Almanların durumuna işaret etmek için eylemlerde bulunmuşlar, ABD hükûmetinin gerçekleştirdiği insan hakları ihlalleri için özür dilemesini istemişlerdir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 22 Ağustos 1919 tarihli 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times haberi (İngilizce) 5 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ Metnin aslı 19 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 5 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Kashima, Tetsuden, (Ed.) (1997). Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians. Part 769: Personal justice denied. University of Washington Press. s. 289. ISBN 0-295-97558-X. 
  4. ^ Enemies Within: Italian and Other Internees in Canada and Abroad 30 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Franca Iacovetta, Roberto Perin, and Angelo Principe, (University of Toronto Press, 2000), 0-8020-8235-1, p. 281
  5. ^ Iacovetta, Franca; Perin, Roberto; Principe, Angelo (2000). Enemies within: Italian and other internees in Canada and abroad. University of Toronto Press. s. 297. ISBN 0-8020-8235-1. 
  6. ^ Kashima, Tetsuden, (Ed.) (1997). Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians. Part 769: Personal justice denied. University of Washington Press. ss. 287-288. ISBN 0-295-97558-X. 
  7. ^ Bu sayı aynı dönemde entere edilen 110.000 Japon asıllı Amerikalıdan çok az seviyededir.
  8. ^ İade taleplerine Arjantin, Brezilya, Şili ve Meksika olumlu cevap vermemiştir. Kendi topraklarında enterne kampları kuran ülkeler ise şöyledir: Brezilya, Kolombiya, Kostarika, Küba, Çuraçao, Dominik Cumhuriyeti, Meksika, Nikaragua ve Panama Kanal Bölgesi
  9. ^ Komisyon bileşimi: Senatörler Russell Feingold, Charles Grassley, Ted Kennedy ve Joseph Lieberman
  10. ^ German American Internee Coalition Resmî internet sitesi 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 6 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir ve Traces Resmî internet sitesi 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 6 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Alman_asıllı_Amerikalıların_enterne_edilmesi&oldid=30800506" sayfasından alınmıştır