57. Türkiye Hükûmeti

Türkiye Cumhuriyeti 57. Hükümeti, 5. Ecevit Hükümeti (28 Mayıs1999 - 18 Kasım 2002)

DSP Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Bülent Ecevit'in Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde görevlendirilerek MHP ve ANAP ile kurduğu koalisyon hükümeti.

28 Mayıs 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından onaylanan hükümet, 9 Haziran 1999 tarihinde TBMM'den güvenoyu aldı.

Kuruluş

18 Nisan 1999 seçimlerinden 1. parti olarak çıkan DSP tek başına Hükümet kuracak çoğunluğa sahip olmadığı için koalisyon kurma zorunluluğu doğmuştur. En fazla sandalyeye sahip partinin genel başkanı sıfatı ile 3 Mayıs 1999 Cumhurbaşkanı'ndan Hükümeti kurma görevi alan Bülent Ecevit MHP ve ANAP ile görüşmelerde bulunarak bir koalisyon Hükümeti kurma girişimlerine başlamıştır.

DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, ikinci parti MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve üçüncü parti ANAP'ın Genel Başkanı Mesut Yılmaz arasında 28 Mayıs 1999 tarihinde imzalanan 57. Cumhuriyet Hükümeti Koalisyon Protokolu ile 57. Hükümet'i kurulmuştur.

Bu koalisyonun en önemli özelliği ise bir araya gelmesi tahmin bile edilmeyen DSP ile MHP’nin ilk kez bir koalisyon kurmasıdır.

Koalisyon Protokolünde;

Milletimiz, bu tercihi ile, siyasi hayatımıza istikrarsızlık, çatışma ve kutuplaşma yerine, hoşgörü, uzlaşma ve işbirliği ortamının hakim olarak ülke sorunlarına istikrar içinde çözüm üretilmesini arzuladığını göstermiştir. Bu anlayıştan yola çıkan Demokratik Sol Parti, Milliyetçi Hareket Partisi ve Anavatan Partisi, 57. Cumhuriyet Hükümeti’ni oluşturmak suretiyle, ülke sorunlarına çözüm üretme görev ve sorumluluğunu birlikte üstlenerek bir ‘uzlaşma ve atılım hükümeti’ olarak çalışmaya karar vermişlerdir denilmiştir.

İcraatlar

AB'ye uyum sürecinde uyum paketlerinin ilk üçü çıkarılmıştır. Bu paket uyarınca idam cezasının kaldırılması ve o dönem gündemde olan PKK lideri Abdullah Öcalan'ında bu kanundan yararlanarak idam edilememesi uzun tartışmalara sebep olmuştur. Türk Medeni Kanunu yeniden ele alınmış ve çıkarılmıştır.

Tarım Bakanlığı'nca, Türk tarım ve hayvancılığı için bir dönüm noktası olarak gösterilen, biyoteknoloji alanında hayvancılığa büyük bir yol katettirecek olan Embriyo transferi çalışması Çukurova Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü tarafından başlatılmıştır.

Yine Tarım Bakanlığı'nca Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemi kurulmuş ve tarmsal veritabanı oluşturulmıştur.

VE HÜKÜMETİN EN İYİ YAPTIĞI İŞ: ŞUBAT 2001 EKONOMİK KRİZİ

2000 yılı Kasım ayı içinde yaşanan bankacılık krizinden hemen sonra 2001 yılı Şubat ayının sonunda Türkiyede bankacılık sektörü eşi benzeri görülmemiş bir kaos daha yaşadı. Bankacılık sisteminde başlayıp zincirleme olarak gelişen kriz, Başbakan Bülent Ecevit ile Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer arasında yaşanan siyasi gerilim ile daha da büyüdü. Bankacılık sisteminde oluşan kriz, ilk olarak borsayı etkiledi ve borsa tarihi kayıplar yaşadı. Bunun yanında faizler %7000 gibi rakamlara ulaştı. Bu yaşananlar sonucunda 1999 yılında uygulamaya konulan ekonomik istikrar programı dahilinde olan döviz kuru, enflasyonla mücadelede çıpa olmaktan çıkartıldı ve dalgalanmaya bırakıldı.

KRİZİN NEDENLERİ VE GELİŞİMİ

2000 yılı Kasım ayı içinde yaşanan bankacılık krizi sonucunda bankacılık sistemi ve yabancı yatırımcılar hızla dövize yöneldiler. Kasım ayında karşılaşılan söz konusu krizi takiben Hükümetin aldığı tedbirler, IMF tarafından sağlanan ek rezerv kolaylığı ve Merkez Bankasının Net İç Varlıkları kontrol altına alma çabalan ile birlikte göreli bir istikrar sağlandı.

Ancak, bütün bu tedbirlere karşın güven unsurunun tam olarak oluşmaması, piyasalarda sürekli olarak yeni bir kriz beklentisini gündemde tuttu.

Piyasaların gergin bir biçimde yeni ve olumlu gelişmeleri beklediği bu hassas dönem sonunda 19 Şubat 2001 günü Milli Güvenlik Kurulu toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasındaki tartışma, piyasa katılımcılarının programa güvenlerini kaybetmelerine ve Merkez Bankasından döviz talep etmelerine neden oldu. Aynı gün valör ile yaklaşık 7,6 milyar $ satıldı. Bankalar bu parayı yabancı ülkelerdeki muhabir bankalara göndererek sistemdeki risklerini kapattılar.

19 Şubat Pazartesi günkü döviz çıkışının önemli bir miktarının spekülatif olduğunu gören Merkez Bankası, 20 Şubat Salı günü, izlediği Net İç Varlıklar hedefinden sapmamak için piyasaya para vermedi. Türk Lirası likidite imkanlarını sınırladı. Bu uygulama sonucunda kamu bankalarında likit sıkıntısı oluştu. En büyük kamu bankaları olan Ziraat Bankası ve Halk Bankası, ihtiyacı olan Türk Lirası'nı bulamadı ve tarihlerinde ilk defa takas açıklarını kapatamadılar. Bankalar zincirleme olarak ödemelerini aksatmaya başlayınca Türk Lirası ve döviz karaborsaya düştü. Kamu bankalarının yarattığı güven krizi, bankaların birbirlerine olan ödemelerini de durdurdu. Geç açılan bono piyasasında ve repo piyasasında hiçbir banka birbirine para satmamaya başladı. Kamu bankalarından alacağını tahsil edemeyen bankaların Merkez Bankası ile yaptıkları döviz sözleşmeleri iptal oldu ve bu çerçevede 7,6 milyar $ın 6,1 milyar $ı geri döndü. Sonuçta Merkez Bankası, Türk Lirası karşılığını bankada hazır bulundurabilen bankalara uygulanan program çerçevesindeki kur taahhüdünün bir gereği olarak 1,5 milyar $ sattı.

Türk Lirası likiditesinin kısılması repo faizlerini % 7500lere, kısa dönem mevduat faizlerini ise % 2000lere çıkarttı.

Hazine Müsteşarlığı, oluşan gerginliğin üstesinden gelebilmek için ihale programım değiştirdi, l aylık ve dört aylık iki ihale açan Hazine bugüne kadar gerçekleştirilen en kısa vadeli borçlanmayı yaptı. Bu nedenle fazladan 51 trilyon TL fazladan faiz yükü altına girdi.

Bunun yanı sıra, bankacılık sisteminin içine düştüğü kriz borsada etkisini hemen göstermeye başladı. Standart and Poors ve Fitch gibi uluslararası derecelendirme kuruluşlarının, Türkiyenin kritik bir noktada olduğunu ve notunun düşürüleceğini açıklamaları, güvensizliğin daha da artmasına neden oldu ve yabancı yatırımcılar hızla İMKB'den çıkmaya başladı. Borsa ilk seansta %11,4, ikinci seansta %6,7 olmak üzere günü %18,11 düşüşte kapattı. Endeks 8 Kasım 1999'dan bu yana en düşük düzeyine indi. 21 Şubat gününe gelindiğinde borsa % 30 kayba uğradı.

57. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti

#	İsim	Görev	Resim
	Bülent Ecevit	Başbakan
	Devlet Bahçeli	Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
	Cumhur Ersümer	Enerji Bakanı ve Başbakan Yardımcısı (29 Haziran 1999-12 Temmuz 2000)
	Mesut Yılmaz	Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı (12 Temmuz 2000-18 Kasım 2002)
	Hüsamettin Özkan	Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı (28 Mayıs 1999-8 Temmuz 2002)
	Şükrü Sina Gürel	Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı (9 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Mehmet Keçeciler	Devlet Bakanı
	Hikmet Uluğbay	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-21 Temmuz 1999)
	Recep Önal	Devlet Bakanı (22 Temmuz 1999-9 Temmuz 2002)
	Tayfun İçli	Devlet Bakanı (9 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Tunca Toskay	Devlet Bakanı
	Yüksel Yalova	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-31 Mayıs 2001)
	Sadettin Tantan	Devlet Bakanı (5 Haziran 2001-6 Haziran 2001)
	Nejat Arseven	Devlet Bakanı (8 Ağustos 2001-7 Ağustos 2002)
	Ali Doğan	Devlet Bakanı (7 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Şükrü Sina Gürel	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-9 Temmuz 2002)
	Zeki Sezer	Devlet Bakanı (9 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Sadi Somuncuoğlu	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-8 Mayıs 2000)
	Faruk Bal	Devlet Bakanı (22 Mayıs 2000-18 Kasım 2002)
	Rüştü Kazım Yücelen	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-5 Haziran 2001)
	Yılmaz Karakoyunlu	Devlet Bakanı (5 Haziran 2001-18 Kasım 2002)
	Mustafa Yılmaz	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-10 Temmuz 2002)
	Mehmet Kocabatmaz	Devlet Bakanı (10 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Ramazan Mirzaoğlu	Devlet Bakanı
	Edip Safder Gaydalı	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-10 Eylül 2002)
	Mehmet Salih Yıldırım	Devlet Bakanı (12 Eylül 2002-18 Kasım 2002)
	Hasan Gemici	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-10 Temmuz 2002)
	Melda Bayer	Devlet Bakanı (10 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Şuayip Üşenmez	Devlet Bakanı
	Mehmet Ali İrtemçelik	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-6 Mayıs 2000)
	Fikret Ünlü	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-24 Ağustos 2002)
	Erdoğan Toprak	Devlet Bakanı (24 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Abdulhaluk Mehmet Çay	Devlet Bakanı (28 Mayıs 1999-24 Aralık 2001)
	Reşat Doğru	Devlet Bakanı (7 Ocak 2002-18 Kasım 2002)
	Kemal Derviş	Devlet Bakanı (2 Mart 2001-10 Ağustos 2002)
	Masum Türker	Devlet Bakanı (10 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Tayyibe Gülek	Devlet Bakanı (12 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Hikmet Sami Türk	Adalet Bakanı (28 Mayıs 1999-5 Ağustos 2002)
	Aysel Çelikel	Adalet Bakanı (5 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Sabahattin Çakmakoğlu	Milli Savunma Bakanı
	Sadettin Tantan	İçişleri Bakanı (28 Mayıs 1999-5 Haziran 2001)
	Rüştü Kazım Yücelen	İçişleri Bakanı (5 Haziran 2001-5 Ağustos 2002)
	Muzaffer Ecemiş	İçişleri Bakanı (5 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	İsmail Cem	Dışişleri Bakanı (28 Mayıs 1999-11 Temmuz 2002)
	Şükrü Sina Gürel	Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı (12 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Sümer Oral	Maliye Bakanı
	Metin Bostancıoğlu	Milli Eğitim Bakanı (28 Mayıs 1999-9 Temmuz 2002)
	Necdet Tekin	Milli Eğitim Bakanı (10 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Koray Aydın	Bayındırlık ve İskan Bakanı (28 Mayıs 1999-5 Eylül 2001)
	Abdülkadir Akcan	Bayındırlık ve İskan Bakanı (19 Eylül 2001-18 Kasım 2002)
	Osman Durmuş	Sağlık Bakanı
	Cumhur Ersümer	Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı (28 Mayıs 1999-28 Haziran 1999/12 Temmuz 2000-27 Nisan 2001)
	Zeki Çakan	Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı (8 Mayıs 2001-18 Kasım 2002)
	Enis Öksüz	Ulaştırma Bakanı (28 Mayıs 1999-17 Temmuz 2001)
	Oktay Vural	Ulaştırma Bakanı (30 Temmuz 2001-5 Ağustos 2002)
	Naci Kınacıoğlu	Ulaştırma Bakanı (5 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Hüsnü Yusuf Gökalp	Tarım ve Köyişleri Bakanı
	Yaşar Okuyan	Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı (28 Mayıs 1999-7 Ağustos 2002)
	Nejat Arseven	Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı (7 Ağustos 2002-18 Kasım 2002)
	Ahmet Kenan Tanrıkulu	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	İstemihan Talay	Kültür Bakanı (28 Mayıs 1999-9 Temmuz 2002)
	Suat Çağlayan	Kültür Bakanı (9 Temmuz 2002-18 Kasım 2002)
	Erkan Mumcu	Turizm Bakanı (28 Mayıs 1999-8 Ağustos 2001)
	Mustafa Taşar	Turizm Bakanı (8 Ağustos 2001-18 Kasım 2002)
	Nami Çağan	Orman Bakanı
	Fevzi Aytekin	Çevre Bakanı