Galaksi kümesi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Resimler büyütüldü,
Luckas-bot (mesaj | katkılar)
k r2.7.1) (Bot değişikliği Ekleniyor: bn:ছায়াপথ স্তবক
26. satır: 26. satır:


<!--İntervikiler-->
<!--İntervikiler-->

[[ar:مجموعات وعناقيد المجرات]]
[[ar:مجموعات وعناقيد المجرات]]
[[bg:Галактическо струпване]]
[[bg:Галактическо струпване]]
[[bn:ছায়াপথ স্তবক]]
[[ca:Cúmul de galàxies]]
[[ca:Cúmul de galàxies]]
[[cs:Kupa galaxií]]
[[cs:Kupa galaxií]]

Sayfanın 10.30, 24 Şubat 2011 tarihindeki hâli

Sarımsı gökadalardan oluşan Abell 1689 gökada kümesi, Hubble Uzay Teleskobu
Dosya:Galaxy.group.hickson.arp.500pix.jpg
HCG 87 adlı gökada grubunda bulunan gökadalar. Oğlak Takımyıldızı'ndan yaklaşık 400 milyon ışık yılı uzaklıktadır. Kaynak: NASA/ESA.

Gökada kümesi ya da galaksi kümesi, kütleçekimi sayesinde birbirlerine bağlı yüzden fazla gökadanın oluşturduğu kümedir. Gökada sayısı 100’ün altında olduğu zaman bu topluluklara, gruplar ve kümeler arasındaki sınırlar belirgin olmasa da, gökada grubu denir. Gökada kümeleri biçimleriyle (özel, küresel, simetrik, vs.) dağılımlarıyla veya (birkaç bine çıkabilen) gökada sayılarıyla nitelenirler. 10 milyar yıl önce oluştukları sanılmaktadır.

Gökada kümelerinin bir araya gelmesiyle oluşan kümeler topluluğuna ise üstküme ya da süperküme (İng. super cluster) adı verilir. Gökada kümeleri istikrarlı yapılar olup kümenin kütleçekimsel etkisinden kaçamazlar. Gökada kümelerinin Evren'deki dağılımı homojen değildir; kimi bölgelerde sıklık gösterirlerken kimi bölgelerde seyrektirler. Gökadaların yaklaşık % 90’ı bir kümeye ya da bir üstkümeye dahildir. Gökadamız Samanyolu, 30 kadar gökada içeren yerel gruba (İng. local group) dahil olup bu yerel grup da bir süperkümeye dahildir.

Gökada kümeleri, sıcaklığı 107K ila 108 K arasında değişen ve yoğunluğu çok az (parçacık sayısı cm³ başına 10-3 ila 10-2) olan ve X ışınları yayan bir gaz içerirler. Gökada kümelerinin toplam kütleleri 1014 ila 1015 Güneş kütlesi arasında, yarıçapları ise 2 ila 10 Mpc arasında değişir.

Ayrıca bakınız