Güney Kore: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
88.245.2.229 (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor. |
|||
| 92. satır: | 92. satır: | ||
'''Güney Kore''', resmî adıyla '''Kore Cumhuriyeti''' ([[Korece]]: 대한민국 Daehan Minguk; [[Hanja]]: 大韓民國; kısaca: 한국, 韓國 Hanguk), [[Asya]]’nın doğusunda [[Kore Yarımadası]]'nın 38° enleminin güneyinde kalan bir devlet. Kuzeyinde [[Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]], batısında [[Sarıdeniz]], doğusunda [[Japon Denizi|Doğu Deniz]], güneyinde [[Doğu Çin Denizi]] bulunur. |
'''Güney Kore''', resmî adıyla '''Kore Cumhuriyeti''' ([[Korece]]: 대한민국 Daehan Minguk; [[Hanja]]: 大韓民國; kısaca: 한국, 韓國 Hanguk), [[Asya]]’nın doğusunda [[Kore Yarımadası]]'nın 38° enleminin güneyinde kalan bir devlet. Kuzeyinde [[Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti]], batısında [[Sarıdeniz]], doğusunda [[Japon Denizi|Doğu Deniz]], güneyinde [[Doğu Çin Denizi]] bulunur. |
||
== Tarih == |
|||
== Tarih == BURDAN VİKİ ADMİNLERİNE SESLENİYORUM. BU ÖZELLİĞİ NİYE KOYDUNUZ MİLLET İSTEDİĞİ GİBİ DEĞİŞTİRİYOR GÜNEY KORENİN TARİHİNİ İNTERNET DÜNYASININ EN BÜYÜK ANSİKLOPEDİSİ BÖYLE Mİ OLMALI? |
|||
[[Kore]] tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. [[Çin]]’in eline geçtikten sonra, [[Budizm]] ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında [[Japon]]lar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, [[1945]] yılına kadar sürdü. [[II. Dünya Savaşı]]'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra [[Güney Kore]]’yi [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Kuzey Kore]]’yi de [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]] işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde kapitalist rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmişltir. |
[[Kore]] tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. [[Çin]]’in eline geçtikten sonra, [[Budizm]] ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında [[Japon]]lar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, [[1945]] yılına kadar sürdü. [[II. Dünya Savaşı]]'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra [[Güney Kore]]’yi [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Kuzey Kore]]’yi de [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]] işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde kapitalist rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmişltir. |
||
Sayfanın 15.06, 23 Kasım 2010 tarihindeki hâli
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Güney Kore | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Coat of arms
| |||||
.svg) | |||||
| Başkent ve en büyük şehir | Seoul | ||||
| Resmî dil(ler) | Korece | ||||
| Resmi alfabe | Hangul | ||||
| Demonim | Güney Koreli, Koreli | ||||
| Hükûmet | Başkanlık cumhuriyeti | ||||
| |||||
| Yasama organı | Güney Kore Milli Marşı | ||||
| Tarih | |||||
• Su (%) | 0.3 | ||||
| Nüfus | |||||
• 2009 tahminî | 50,062,000 (24..) | ||||
| GSYİH (SAGP) | 2009 tahminî | ||||
• Toplam | $1.364 trilyon[1] | ||||
• Kişi başına | $27,978[1] | ||||
| GSYİH (nominal) | 2009 tahminî | ||||
• Toplam | $832.512 milyar[1] | ||||
• Kişi başına | $17,074[1] | ||||
| Gini (2007) | 31.3[2] Hata: Geçersiz Gini değeri | ||||
| İGE (2007) |  0.937[3]Hata: Geçersiz İGE değeri · 26th. | ||||
| Para birimi | Güney Kore won (₩) (KRW) | ||||
| Zaman dilimi | UTC+9 (Korea Standard Time) | ||||
• Yaz (YSU) | UTC+9 (not observed) | ||||
| Tarih formatı | yyyy년 mm월 dd일 yyyy/mm/dd (CE) | ||||
| Trafik akışı | sağ | ||||
| Telefon kodu | 82 | ||||
| İnternet alan adı | .kr | ||||
| |||||
Güney Kore, resmî adıyla Kore Cumhuriyeti (Korece: 대한민국 Daehan Minguk; Hanja: 大韓民國; kısaca: 한국, 韓國 Hanguk), Asya’nın doğusunda Kore Yarımadası'nın 38° enleminin güneyinde kalan bir devlet. Kuzeyinde Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, batısında Sarıdeniz, doğusunda Doğu Deniz, güneyinde Doğu Çin Denizi bulunur.
Tarih
Kore tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. Çin’in eline geçtikten sonra, Budizm ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında Japonlar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, 1945 yılına kadar sürdü. II. Dünya Savaşı'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra Güney Kore’yi ABD, Kuzey Kore’yi de SSCB işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde kapitalist rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmişltir.
USAMGIK
8 Ağustos 1945'te USAMGIK (The United States Army Military Government in Korea) tarafından yönetilmeye başlanmış ve 15 Ağustos 1948'de Kore Cumhuriyeti kurulmuştur.
Kore Savaşı
25 Haziran 1950'de Sovyet subaylarının kumandasındaki Kuzey Kore birlikleri, yarımadanın tamamına komünizmi kabul ettirmek için Güney Kore’ye saldırmıştır. Bunun üzerine BM, Güney Kore’nin kurtarılmasına karar verdi. Bölgeye BM askerleri gönderildi. Bu orduya Türkiye, bir tugayla katıldı. Yapılan görüşmeler neticesinde 27 Temmuz 1953'te ateşkes imzalandı. 38. paralel Güney Kore ile Kuzey Kore arasında sınır kabul edildi.
Savaş sonrası, Başkanlık sistemine dayalı rejime geçildi. Kuzey Kore ile birleşme devamlı gündemde olup, yakın bir zamanda tek devlet haline gelmeleri ümit edilmektedir.
Birinci Cumhuriyeti (Ağustos 1948 - Nisan 1960)
1948 yılında Yi Seungman cumhurbaşkanı seçilmiştir. 3 milyon Korelinin öldüğü savaştan sonra ciddi ekonomik, sosyal ve politik sorunlar ortaya çıktı.
19 Nisan Devrimi ve İkinci Cumhuriyet (Nisan 1960 - Mayıs 1961)
19 Nisan 1960'da Yi Seungman, öğrencilerin etkili rol oynadığı bir ayaklanma sonucunda cumhurbaşkanlıktan çekilmiştir (4·19혁명). Ağustos 1960'da demokratik partiden Chang Myon (장면 / 張勉)[4] başbakan olup hükûmeti kurmuş ve Hoe Jeong (허정 / 許政) cumhurbaşkanlık yetkisini vekaleten kullanmıştır.
16 Mayıs Askerî Darbesi
1961 yılında 2. Ordu komutan yardımcısı Tümgeneral Park Chung-hee[5]liderliğinde bir darbeyle devrildi (5·16 군사 정변). Park Devleti Yeniden Yaptırma Yüksek Konseyi (국가재건최고회의 / 國家再建最高會議) adli cuntayı kurarak yönetimi eline almıştır.
Üçüncü Cumhuriyet (Ağustos 1963 - Ekim 1972)
1963'te Park'ın cumhurbaşkanı seçilmesiyle Üçüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Bu dönem Kore'nin hızlı bir kalkınma sürecinin başlangıcı oldu. Park chaebolları (재벌 / 財閥: Büyük holdingler) destekleyerek özelleştirilmiş firmaları çoğalttı ve ürettikleri ürünlerin kârı ile hükûmet giderlerini karşılamaya başladı. Ekonomik yönden "Han Nehri Mucizesi" (한강의 기적 Hangang ui gijeok / 韓江의奇蹟) olarak anılan büyük bir büyüme sağlandı.
Vietnam Savaşı
ABD'nin isteğiyle Güney Kore Vietnam Savaşı'na katılmış ve 1964'te deniz kuvvetleri birliklerini yollamıştır. Ekim 1965'te "Vahşi Kaplan Birliği" (Maengho Budae, 맹호부대 / 猛虎部隊) lakaplı Başkent Mekanize Piyade Tümeni (Sudo Gigyehwa Bobyeong Sadan, 수도기계화보병사단 / 首道機械化步兵師團), "Beyaz At Birliği" (Baengmabudae, 백마부대 / 白馬部隊) lakaplı 9. Piyade Tümeni (Je 9 Bobyeong Sadan, 제9보병사단, 第9步兵師團) ve "Mavi Ejderha Birliği" (Cheongnyong Budae, 청룡부대 / 靑龍部隊) lakaplı 2. Deniz Piyade Tugayı (Je 2, 제2해병여단 / 第2海兵旅團) dahil olmak üzere kara birliklerini de yollamış ve 23 Mart 1973'te Vietnam'dan çekilinceye kadar resmî açıklamasına göre 41.450 Vietnamlı öldürmüştür. Kore askerleri ırza geçme ve katliamlar gibi savaş suçları işlemiş[6] ve Lai Daihan denilen melez çocukları bırakmışlardır.2001 yılında Güney Kore Devlet Başkanı Vietnam'a bu konuda özür dile getirmiştir.[7]
Ticaret
Güney Kore ticaretinin önemli bir kısmını ABD ve Japonya ile yapmaktadır. Son zamanlarda ekonomisini geliştirerek serbest-pazar ekonomosinde Asya'da 4. Dünyada ise 15. sıraya kadar yükselmiştir.2009 da birçok gelişen ülkenin tersine 2009 un ikinci çeyreğinde %2.6 gelişme sağlamıştır. Ağır sanayide önemli şirketleri barındırmaktadır. Bunlardan birkaçı Samsung , Hyundai-Kia , LG ve SK dir. Ülkenin ekonomideki en büyük şehri Seul olup genel ticaret alanları ; elektronik , otomobil üretimi , gemi yapımı , kimyasallar , demir-çelik ve tekstildir.
Pueblo Olayı
 | Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Silmido Olayı
| Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Dördüncü Cumhuriyet (Ekim 1972 - Ekim 1979)
17 Ekim 1972 tarihli Anayasa değişikliğiyle Dördüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Hükûmeti askeri kurallar ile yönetmeye başladı. Yönetimi boyunca bir sürü gözde görülür yolsuzluk olayları meydana geldi.[kaynak belirtilmeli] 1979 yılında grev dalgaları ve eylemleri yoğunlaştır.
Kim Daejung'un kaçırılması
| Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Mun Segwang Olayı
15 Ağustos 1974'te Park'ın eşi Yug Yeongsu (육영수 / 陸英修), Seul'un Namsan tepesinde düzenlenen Gwangbokjeol (광복절 / 光復節; Kurtuluş yıldönümü) kutlama töreninde Chongryeon (Tam adı: Jaeilbon Joseonin Chongnyeonhapoe, 재일본 조선인 총련합회 / 在日本朝鮮人總聯合會; Japonya'da ikamet eden Kuzey Korelilerin örgütü)'nin desteklediği Mun Segwang (문세광 / 文世光)'ın giriştiği suikast sonucu vurularak öldürülmüştür (Munsegwang Sageon 문세광 사건).
26 Ekim Olayı
Cumhurbaşkanı Park 26 Ekim 1979'da KCIA başkanı Kim Jaegyu (김재규 / 金載圭) tarafından vurularak öldürülmüştür (10・26사건). Başbakan Choi Kyuhah (최규하 /崔圭夏) cumhurbaşkanı olmuş ve genelkurmay başkanı Jeong Seunghwa (정승화 / 鄭昇和) komutasında sıkıyöneti ilan edilmiştir.
12 Aralık Askerî Darbesi ve Beşinci Cumhuriyet (Mart 1981 - Şubat 1988)
1979'da 12 Aralık Askerî Darbesi (12·12군사반란) ile Tümgeneral Chun Duhwan (전두환 / 全斗煥) iktidarı ele geçirmiştir. Chun 17 Mayıs 1980'de sıkıyönetimi ilan etmiş ve Kim Dae-jung[9], Kim Young-sam[10] gibi muharefet liderleri ve KCIA'nin ilk başkanı Kim Jongpil (김종필 / 金鍾泌) gibi eski askerî rejimin savuncuları yakaratmıştır.
Gwanju Olayı
Park Chung-hee'nin suikastından iki ay sonra ordu iktidara gelerek, öğrenci ve işçi eylemlerini bastırmaya çalıştı. 18 Mayıs 1980'de Gwanju'da üniversite kampusu kuşatan hava indirme birliği ile öğrenciler arasında çarpışma yaşanmış ve ertesi gün Gwanju halkı da ayaklanmıştır. Askerer silahsız eylemcilere karşı ateş açtılar, birçok eylemciyi tutuklayıp dövdüler ve şiddet uyguladılar. 27 Mayıs'ta halk liderleri vurularak öldürülmüş ve ayaklanma bastırılmıştır.
Dokuz günlük ayaklanma süresince yüzlerce kişi yaralanmıştı ve resmi ölü sayısı ise 240 olarak bildirildi. İnsan hakları gurupları bu sayının daha fazla olduğuna inanmaktalar.
Aung San Türbesi Olayı
| Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
9 Ekim 1983'te Burma'nın Rangoon (bugünkü Yangon) kentinde
Korean Air Uçuş 858
| Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Altıncı Cumhuriyet (Şubat 1988 - )
Cumhurbaşkanı adaylarından emekli orgeneral ve Spor Bakanı No Taeu (노태우 / 盧泰愚), 29 Haziran 1987'de "Demokratikleştirme İlanı" (민주화 선언) açıklamış ve cumhurbaşkanı seçimini kazanmıştır. Kim Youngsam ve Kim Jongpil gibi rakipleri de kendi tarafına alıp işbirliği sağlamıştır.
1997 yılında muhalefet partisinin seçimleri kazanması sonucu iktidarı Yeni Siyaset İçin Ulusal Kongre Partisi lirdi Kim Daejung'a devretti. Bu olay ile ilk defa Güney Kore'de iktidar ile muhalefet barışçıl bir yoldan el değiştirmiş oldu.
Başkanların rüşvet skandalları
1996 yılında, 1979 yılında hükûmeti devirmek ve yüklü oranda rüşvet olayları yüzünden Başkanlar Chun Duhwan ve No Taeu suçlu bulundular. No Taeu aynı zamanda Gwanju Olayından dolayı da suçlu bulunmuştu. Bir yıldan az bir süre zarfından sonra da Başkan Kim Youngsam bir skandal ile ilişkisi olduğu ortaya çıktı.
Fiziki yapı
Güney Kore’nin güney ve batı kıyıları çok girintili ve çıkıntılıdır. Bir çok yarımada ve küçük adalarla çevrilmiştir. Bu kısımlarda, Pusan ve İnchon en önemli limanlarındandır. Doğu bölümü dağlık olmasına rağmen, batı bölümü geniş alanlar, ovalar ve tepelerle kaplıdır. Doğu bölümünde tabii limanlar da yoktur. Genellikle dağlıktır. Fakat dağlar yüksek değildir. En yüksek dağı 1916 m ile Chiri San Dağı'dır. Önemli nehirleri arasında Naktong, Han ve İnchon ırmakları sayılabilir.
İklimi
Güney Kore’nin iklimi, kışın karalardan esen soğuk rüzgarların etkisindedir. Kışın ülkede kar nadiren yağarken yağmur görülmez. Güneşli ve açık bir hava olmasına karşın ayaz nedeniyle hava sıcaklığı çok düşer.
Ülke yazları Pasifik’ten esen sıcak ve nemli muson rüzgarlarının etkisi altına girer. Yıllık yağış ortalaması 1270 mm’dir. Güneyde Eylül ayında ülke genelinde ise Temmuz ayında sık sık tayfunlar görülür. Temmuz ayı bütün ülkede çok yağışlı geçer.
Ülkenin yüzey şekilleri iklimi etkiler. Muson rüzgarları sayesinde bitki örtüsü arasında tropikal bitkiler de yer alır. Ülkede en düşük sıcaklık ortalaması -25 °C, en yüksek sıcaklık ise 38 °C’dir. Ülkede tüm yıl boyunca gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları çok düşüktür.
Tabii kaynaklar
Eskiden ormanlarla kaplı olan ülkede denetimsiz kesim, yangın, hastalık ve savaş yüzünden ormanlar kalmamıştır. Kore Savaşından sonra devlet başkanının emri ile geniş alanlarda çam ormanları oluşturulmuştur. Ayrıca bambu ağacı yönünden de zenginliğe sahiptir.
Maden bakımından zengin sayılmaz. Fakat tungsten üretiminde önde gelen ülkelerdendir. Ayrıca kömür, demir, flor, grafit, altın, bakır ve kurşun az miktarda çıkarılır.
Nüfus ve sosyal hayat
Dünyada etnik ve dil açısından en fazla homojen bir yapıya sahip ülke Güney Kore'dir.[kaynak belirtilmeli] Azınlık olarak sadece küçük bir Çin topluluğu vardır. Koreliler Mançurya'da yüzyıllarboyunca yaşamışlardır. Geçmişteki politik, ekonomik ve sosyal istikrarsızlıklar birçok Güney Koreli’nin başta ABD ve Kanada'ya göç etmesine neden olmuştur. Kaliforniya’da önemli derecede Koreli yaşamaktadır. Koreli Amerikalıların sayısının bir milyonun üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Şu anda Güney Kore'den gerçekleşen göç ve ülkeye gelenlerin sayısı hemen hemen birbirine eşittir.
Nüfus artış oranı da 1950'lerde % 3'den daha fazla iken bu oran 2005 yılında % 0.38'lere kadar gerilemiştir. Bunun sebebi de insanların daha az çocuk sahibi olma isteklerinden kaynaklanmaktadır. 1960 yılından itibaren hızlı bir kentleşme ve kırsal alanlardan şehirlere doğru bir göç dalgası başlamıştır.
Nüfus 2006 yili rakamlarina göre 49,024,737 dur. Nüfus yoğunluğu kilometre başına 480 kişidir. Hızlı nüfus artışı bir zamanlar ciddi bir sosyal problem olmasına rağmen, başarılı aile planlaması kampanyaları ile doğum oranı düşürülmüştür.
Şu anda nüfusun % 85'i şehirlerde yaşamaktadır. II. Dünya Savaşından sonra 4 milyondan fazla bir nüfus Kuzey taraftan güneye geçiş yapmıştır. Bu aniden meydana gelen nüfus artışı Güney Kore'den gerçekleşen göçlerle birlikte dengelenmiştir. Güney Kore'nin ekonomisini geliştirmesi ve politik istikrarsızlığa ulaşması ise 1990 yıllarının ortalarını bulmuştur.
Güney Kore'de yaklaşık olarak 378.000 yabancı işçi bulunduğu ve bunun % 52'sinin yasal olmayan yollardan çalışmakta olduğu ifade edilmektedir. Bu işgücünün büyük bir kısmı Güney Asya ülkelerinden gelmektedir. Yabancı işçilerin büyük bir çoğunluğu Hindistan, Sri Lanka, Myanmar, Filipinler ve Sovyetler Birliği ülkelerinden gelmektedir. Nijerya'dan da çok sayıda işçi ülkede çalışmaktadır.
En büyük şehir, başşehir Seul’dür. Kore, Çin ile Japonya arasında bir köprü olmasına rağmen, kendilerine has bir kültür geliştirmiştir. Köylerde yaşayan Koreliler, yüzyıllar önceki gibi giyinir ve yaşarlar. Şehirlerde yaşayanlar ise batı dünyasının etkisindedirler.
Halkın büyük kesimi Konfüçyüsçülük ve Budizm inancındadırlar. % 25 kadar Hıristiyan vardır. Halkın kullandığı ve resmi dili Korece'dir.
Eğitimi: Eğitim 6-12 yaş arasında mecburi ve ücretsizdir. Ülkede okur-yazar oranı % 92’dir. Güney Kore’de 197 üniversite ile 222 yüksek okul vardır.
Siyasi hayat
Meclis
Yasama görevini üzerine alan G. Kore Parlamentosunun 299 üyesi vardır. Meclis üyeleri 4 yıl için halk tarafından seçilirler. Cumhurbaşkanının meclisi feshetmek yetkisi vardır.
Cumhurbaşkanı
G. Kore'de başkanlık sistemi hakimdir. 1972 Anayasasıyla yürütme görevi, Ulusal Konferans tarafından beş yıl için seçilen Cumhurbaşkanına verilmiştir. Ülkede Cumhurbaşkanı yürütmenin başıdır ve beş yıl için halk tarafından seçilir. Yürütmeyle ilgili kararların tamamı Cumhurbaşkanının kontrolündedir. Cumhurbaşkanlığına aday olacak kişi eğer herhangi bir siyasi kimliğe sahipse (parti üyeliği veya milletvekilliği gibi) seçimlerden en az bir yıl önce bu görevinden istifa etmek zorundadır.
Başbakan
G. Kore’de Cumhurbaşkanı meclis tarafından içinden veya dışından bir kişi Başbakan adayı olarak gösterilmekte ve bu kişinin adaylığının açıklanmasından sonra en fazla 20 gün içinde parlamentoda bir oturum yapılarak Başbakan adayının oylanması gerekmektedir. Bu oylamada parlamento üyelerinin en az yarısının hazır bulunması ve adayın Başbakan olabilmesi için geçerli oyların salt çoğunluğunu alması gerekmektedir.
G. Kore’de Başkanlık sistemi olduğundan yani yürütmenin Cumhurbaşkanında olması nedeniyle Başbakanın yönetimdeki rolü zayıf kalmaktadır. Başbakan, daha çok Meclis ve Cumhurbaşkanı arasında bir köprü görevi görmektedir.
Not
- ^ a b c d "South Korea". International Monetary Fund. Erişim tarihi: 21.04.2010. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım) - ^ Gini index CIA World Fact Book
- ^ Human Development Report 2009 (p. 171, 204)
- ^ Japon İmparatorluğu döneminde Tsutomu Tamaoka (玉岡 勉 Tamaoka Tsutomu)
- ^ Japon İmparatorluğu döneminde Masao Takagi (高木 正雄 Takagi Masao)
- ^ Hangyeore 21 No. 256 {Korece}
- ^ Hangyeore 21 No. 258 {Korece}
- ^ Japon İmparatorluğu döneminde Akihiro Tsukiyama (月山 明博 Tsukiyama Akihiro)
- ^ Japon İmparatorluğu döneminde Daichū Toyota (豊田 大中 Toyota Daichū)
- ^ Japon İmparatorluğu döneminde: Kōsuke Kanemura (金村 康右 Kanemura Kōsuke)
