Çinghay: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
| 38. satır: | 38. satır: | ||
}} |
}} |
||
'''Çinhay''' {{Audio|zh-Qinghai.ogg|Çinghay}} ([[Çince]]: 青海省; [[pinyin]]: Qīnghǎi shěng (Türkçe anlamı: |
'''Çinhay''' {{Audio|zh-Qinghai.ogg|Çinghay}} ([[Çince]]: 青海省; [[pinyin]]: Qīnghǎi shěng (Türkçe anlamı: Yeşil Deniz); [[Salarca]]: Göxdeñiz , [[Tibetçe]]: མཚོ་སྔོན་; [[Wylie transliterasyonu|Wylie]]: mtsho sngong zhing chen), [[Çin Halk Cumhuriyeti]]'nin kuzeybatısında bir [[Çin Halk Cumhuriyeti'nin idari yapılanması#Eyalet düzeyi|eyalettir]]. [[Tibet Platosu]]'nda yer alır. Kuzeybatıda [[Kansu]], güneydoğuda [[Siçuan]] eylaletleri, kuzeybatıda [[Şincan Uygur Özerk Bölgesi]] ve güneybatıda da [[Tibet Özerk Bölgesi]]'yle çevrilidir. |
||
== Tarih == |
== Tarih == |
||
Sayfanın 02.51, 15 Kasım 2010 tarihindeki hâli
| Çinghay Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: (pinyin: ) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Adın kökeni | ||||||||||||||
| İdari birim türü | Eyalet | |||||||||||||
| Başkenti (ve en büyük şehri) |
Xining | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | Qiang Wei | |||||||||||||
| Vali | Song Xiuyan | |||||||||||||
| Yüzölçümü | 721.000 km² (4.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2009) - Nüfus yoğunluğu |
5.570.000 (30.) 7.48 kişi/km² (30.) | |||||||||||||
| GSYİH (2009) - kişi başına |
CNY 108.1 milyar (30.) CNY 19.407 (22.) | |||||||||||||
| İGE (2008) | 0.720 (orta) (27.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | ||||||||||||||
| İl düzeyi | 8 | |||||||||||||
| İlçe düzeyi | 43 | |||||||||||||
| Belde düzeyi† | 429 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN- | |||||||||||||
| Resmî websitesi http://www.qh.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Çinhay 
Çinghay (yardım·bilgi) (Çince: 青海省; pinyin: Qīnghǎi shěng (Türkçe anlamı: Yeşil Deniz); Salarca: Göxdeñiz , Tibetçe: མཚོ་སྔོན་; Wylie: mtsho sngong zhing chen), Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuzeybatısında bir eyalettir. Tibet Platosu'nda yer alır. Kuzeybatıda Kansu, güneydoğuda Siçuan eylaletleri, kuzeybatıda Şincan Uygur Özerk Bölgesi ve güneybatıda da Tibet Özerk Bölgesi'yle çevrilidir.
Tarih
M.Ö. 3. yüzyılda bazı bölümleri Çin'in denetimi altına girdi.Yüzyıllar boyunca ağırlığını Tibetli ve Moğolların oluşturduğu göçebe çobanların ve Koko Nor Gölü'nün kuzeydoğu köşesine yerleşmiş Çinli çiftçilerin yaşadığı, düşük nüfuslu bir bölge olarak kaldı. Zamanla Çinli nüfus arttı ve Çinghay 1928'de Çin'e bağlı bir yönetim bölgesi oldu.
Coğrafya
Çinghay'ın büyük bölümü dağlardan ve yüksek platolardan oluşur.Sıradağlar arasında geniş vadiler, tepelik alanlar ve masadağlar yar alır. Büyük bir düzlük olan Qaidam Havzası platonun kuzeybatısındadır. Havzanın güneydoğusunda, karla kaplı Tanggula Dağlarından gelen çok sayıda ırmağın oluşturduğu geniş bir bataklık bulunur. Çinghay tipik bir kara iklimine sahiptir. Yağışlar yaz aylarında yoğunlaşır. Kışlar soğuk ve rüzgarlı, yazlar sıcak geçer. Çin'in en büyük gölü olan Koko Nor Gölü Çinghay sınırları içindedir.
Ekonomi
Çinghay, Çin Halk Cumhuriyeti'in en küçük ekonomiye sahip eyaletidir. Demir ve çelik üretimi, ağır sanayi etkinlikleri arasında önemli yer tutar.Qaidam Havzasından çıkarılan petrol ve doğalgaz ihraç edilmektedir.
Demografi
Çinghay nüfusunun % 54.5'ini Hanlar (Çinli), % 20.87'ini Tibetliler oluşturur. Huiler (Müslüman Çinliler), Moğollar, Salar Türkleri ve Monguor (Tu) gibi pek çok ulusal azınlık da yaşar. Çin'in üçüncü büyük yönetim bölgesi olmasına rağmen nüfus yoğunluğu düşüktür.