Kumaş: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
85.102.181.34 (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor.
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır: 1. satır:
[[Resim:Gorskii 03948u.jpg|thumb|200px|[[Semerkand]]'da bir [[kumaş]] tüccarı (1905-1915 civarı).]]
[[Dosya:Gorskii 03948u.jpg|thumb|200px|[[Semerkand]]'da bir [[kumaş]] tüccarı (1905-1915 civarı).]]
'''Kumaş''', [[iplik]]lerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. [[Pamuk]], [[yün]], [[ipek]], [[keten]] vb maddelerden elde edilir.
'''Kumaş''', [[iplik]]lerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. [[Pamuk]], [[yün]], [[ipek]], [[keten]] vb maddelerden elde edilir.


Birbirlerine dik ve paralel konumda bulunan ipliklerin birbirlerinin altından üstünden geçirilmesi ile kumaş oluşturulur.
Birbirlerine dik ve paralel konumda bulunan ipliklerin birbirlerinin altından üstünden geçirilmesi ile kumaş oluşturulur.


==Kumaşın tarihçesi==
== Kumaşın tarihçesi ==
Giyinmek insanın temel ihtiyaçlarındandır. İlk olarak kumaş üretimi [[keten]] ile başlanmıştır. Daha sonrasında [[yün]] kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları [[pamuk]]lu kumaşlar yaygınlaşmıştır. Bu sayılanlara [[ipek|ipeği]] eklemek yanlış olmayacaktır.
Giyinmek insanın temel ihtiyaçlarındandır. İlk olarak kumaş üretimi [[keten]] ile başlanmıştır. Daha sonrasında [[yün]] kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları [[pamuk]]lu kumaşlar yaygınlaşmıştır. Bu sayılanlara [[ipek|ipeği]] eklemek yanlış olmayacaktır.


XVII. yüzyılda Fransa'da, sonra İngiltere'de merinos yünüyle imal edilen kumaşlar yayıldı. Pamuk ise başlangıçta Kuzey Amerika'da XVII. yüzyıldan beri ekiliyordu. Fakat diğerlerinin aksine ipek daha yavaş bir yayılım göstermiştir. Genel olarak lüks sembolüydü ipek. Başlıca olarak Lyon de ipek üretimine başlandı.
XVII. yüzyılda Fransa'da, sonra İngiltere'de merinos yünüyle imal edilen kumaşlar yayıldı. Pamuk ise başlangıçta Kuzey Amerika'da XVII. yüzyıldan beri ekiliyordu. Fakat diğerlerinin aksine ipek daha yavaş bir yayılım göstermiştir. Genel olarak lüks sembolüydü ipek. Başlıca olarak Lyon de ipek üretimine başlandı.


==Kumaşın üretimi==
== Kumaşın üretimi ==
Kumaş [[dokuma]] veya örme metodu ile üretilir.
Kumaş [[dokuma]] veya örme metodu ile üretilir.


Dokumada genel prensip atkı ve örgülerin birbirinin içerisinden geçmesidir. Bu alanda yapılmış en büyük yenilik [[Leonardo da Vinci]]'nin icadı (1490), olan mekiğin kullanılmasıydı.bu metodda atkı iplikleri mekik içindeki bir çubuk üzerinde sarılıdır. Zincir belirli aralıklarda ipliklerin yerini değiştirip iplikleri birbirlerinden uzaklaştıklarında, dokumacı açılan kanala bir kenarından diğer kenarına mekiği geçirir. daha sonra iplikler tersi yönde birbirinden uzaklaşır. Dokumacı yeniden mekiği bir uçtan diğer kenara kadar geçirir. Bu işlem sürekli devam eder.
Dokumada genel prensip atkı ve örgülerin birbirinin içerisinden geçmesidir. Bu alanda yapılmış en büyük yenilik [[Leonardo da Vinci]]'nin icadı (1490), olan mekiğin kullanılmasıydı.bu metodda atkı iplikleri mekik içindeki bir çubuk üzerinde sarılıdır. Zincir belirli aralıklarda ipliklerin yerini değiştirip iplikleri birbirlerinden uzaklaştıklarında, dokumacı açılan kanala bir kenarından diğer kenarına mekiği geçirir. daha sonra iplikler tersi yönde birbirinden uzaklaşır. Dokumacı yeniden mekiği bir uçtan diğer kenara kadar geçirir. Bu işlem sürekli devam eder.


==Kumaş Çeşitleri==
== Kumaş Çeşitleri ==
*[[Keten]]
* [[Keten]]
*[[Pamuk|Pamuklu]]
* [[Pamuk]]lu
*[[Yün|Yünlü]]
* [[Yün|Yünlü]]
*[[İpek]]
* [[İpek]]
*[[Angora]]
* [[Angora]]
*[[Kaşmir]]
* [[Kaşmir]]
*[[Akrilik]]
* [[Akrilik]]
*[[Lasteks]]
* [[Lasteks]]
*[[Naylon]]
* [[Naylon]]
*[[Polyester]]
* [[Polyester]]


==Kumaş Dokuma Tipleri==
== Kumaş Dokuma Tipleri ==
*[[Balık Sırtı]]
* [[Balık Sırtı]]
*[[Bez Ayağı]]
* [[Bez Ayağı]]
*[[Dimi]]
* [[Dimi]]
*[[Etamin]]
* [[Etamin]]
*[[Gabardin]]
* [[Gabardin]]
*[[Jakar]]
* [[Jakar]]
*[[Kanvas]]
* [[Kanvas]]
*[[Kırık Dimi]]
* [[Kırık Dimi]]
*[[Kord]]
* [[Kord]]
*[[Panama]]
* [[Panama]]
*[[Poplin]]
* [[Poplin]]
*[[Rips]]
* [[Rips]]
*[[Ripstab]]
* [[Ripstab]]
*[[Saten]]
* [[Saten]]


==Kumaşların sınıflandırılması==
== Kumaşların sınıflandırılması ==


===Örme kumaşlar===
=== Örme kumaşlar ===
İpliklerin iğneler vasıtasıyla ilmekler haline getirilerek oluşturulan esnek, elastik, dolgun ve yumuşak tekstil yüzeyleridir. Örme kumaşlar örgü yapısını oluşturan ilmeklerin özel şekil bağlantıları nedeni ile elastik yapıya sahiptirler.
İpliklerin iğneler vasıtasıyla ilmekler haline getirilerek oluşturulan esnek, elastik, dolgun ve yumuşak tekstil yüzeyleridir. Örme kumaşlar örgü yapısını oluşturan ilmeklerin özel şekil bağlantıları nedeni ile elastik yapıya sahiptirler.


===Dokuma Kumaşlar===
=== Dokuma Kumaşlar ===
İpliklerin bir çözgüden veya bobinden gelerek tahar veya cağlıkğın geçerek ve çözgü ipliğinin tahar yukarı aşağı hareket ederken arasından geçmesiyle oluşan harekete dokuma denir.
İpliklerin bir çözgüden veya bobinden gelerek tahar veya cağlıkğın geçerek ve çözgü ipliğinin tahar yukarı aşağı hareket ederken arasından geçmesiyle oluşan harekete dokuma denir.


===Su geçirmez kumaşlar===
=== Su geçirmez kumaşlar ===
Gore adı verilen bu kumaşlar, santimetrekaresinde 1,4 milyar adet gözenek içeren çok ince bir kumaş çeşididir. Gore, [[naylon]] veya [[polyester]] gibi yüksek performanslı sentetik kumaşlar üzerine lamine edilerek (ısıl işlemle yapıştırma) su ve rüzgar geçirmez fakat bunun yanında nefes alabilir giysiler elde edilir.
Gore adı verilen bu kumaşlar, santimetrekaresinde 1,4 milyar adet gözenek içeren çok ince bir kumaş çeşididir. Gore, [[naylon]] veya [[polyester]] gibi yüksek performanslı sentetik kumaşlar üzerine lamine edilerek (ısıl işlemle yapıştırma) su ve rüzgar geçirmez fakat bunun yanında nefes alabilir giysiler elde edilir.


==Kumaşın çekmesi==
== Kumaşın çekmesi ==
Kumaş ıslanınca lifler şiştiğinden boyunun az bir miktar uzaması gerekir ama bükümlerin açılarındaki deformasyonun yarattığı çekme kuvveti daha fazla olduğundan sonuçta kumaş boydan kısalır. Çekme miktarı ipliklerin boyutlarına, miktarlarına, dokunma şekillerine, kıvrımlarına ve kumaşın geçmişine bağlıdır.
Kumaş ıslanınca lifler şiştiğinden boyunun az bir miktar uzaması gerekir ama bükümlerin açılarındaki deformasyonun yarattığı çekme kuvveti daha fazla olduğundan sonuçta kumaş boydan kısalır. Çekme miktarı ipliklerin boyutlarına, miktarlarına, dokunma şekillerine, kıvrımlarına ve kumaşın geçmişine bağlıdır.



Sayfanın 21.54, 15 Ağustos 2010 tarihindeki hâli

Semerkand'da bir kumaş tüccarı (1905-1915 civarı).

Kumaş, ipliklerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. Pamuk, yün, ipek, keten vb maddelerden elde edilir.

Birbirlerine dik ve paralel konumda bulunan ipliklerin birbirlerinin altından üstünden geçirilmesi ile kumaş oluşturulur.

Kumaşın tarihçesi

Giyinmek insanın temel ihtiyaçlarındandır. İlk olarak kumaş üretimi keten ile başlanmıştır. Daha sonrasında yün kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları pamuklu kumaşlar yaygınlaşmıştır. Bu sayılanlara ipeği eklemek yanlış olmayacaktır.

XVII. yüzyılda Fransa'da, sonra İngiltere'de merinos yünüyle imal edilen kumaşlar yayıldı. Pamuk ise başlangıçta Kuzey Amerika'da XVII. yüzyıldan beri ekiliyordu. Fakat diğerlerinin aksine ipek daha yavaş bir yayılım göstermiştir. Genel olarak lüks sembolüydü ipek. Başlıca olarak Lyon de ipek üretimine başlandı.

Kumaşın üretimi

Kumaş dokuma veya örme metodu ile üretilir.

Dokumada genel prensip atkı ve örgülerin birbirinin içerisinden geçmesidir. Bu alanda yapılmış en büyük yenilik Leonardo da Vinci'nin icadı (1490), olan mekiğin kullanılmasıydı.bu metodda atkı iplikleri mekik içindeki bir çubuk üzerinde sarılıdır. Zincir belirli aralıklarda ipliklerin yerini değiştirip iplikleri birbirlerinden uzaklaştıklarında, dokumacı açılan kanala bir kenarından diğer kenarına mekiği geçirir. daha sonra iplikler tersi yönde birbirinden uzaklaşır. Dokumacı yeniden mekiği bir uçtan diğer kenara kadar geçirir. Bu işlem sürekli devam eder.

Kumaş Çeşitleri

Kumaş Dokuma Tipleri

Kumaşların sınıflandırılması

Örme kumaşlar

İpliklerin iğneler vasıtasıyla ilmekler haline getirilerek oluşturulan esnek, elastik, dolgun ve yumuşak tekstil yüzeyleridir. Örme kumaşlar örgü yapısını oluşturan ilmeklerin özel şekil bağlantıları nedeni ile elastik yapıya sahiptirler.

Dokuma Kumaşlar

İpliklerin bir çözgüden veya bobinden gelerek tahar veya cağlıkğın geçerek ve çözgü ipliğinin tahar yukarı aşağı hareket ederken arasından geçmesiyle oluşan harekete dokuma denir.

Su geçirmez kumaşlar

Gore adı verilen bu kumaşlar, santimetrekaresinde 1,4 milyar adet gözenek içeren çok ince bir kumaş çeşididir. Gore, naylon veya polyester gibi yüksek performanslı sentetik kumaşlar üzerine lamine edilerek (ısıl işlemle yapıştırma) su ve rüzgar geçirmez fakat bunun yanında nefes alabilir giysiler elde edilir.

Kumaşın çekmesi

Kumaş ıslanınca lifler şiştiğinden boyunun az bir miktar uzaması gerekir ama bükümlerin açılarındaki deformasyonun yarattığı çekme kuvveti daha fazla olduğundan sonuçta kumaş boydan kısalır. Çekme miktarı ipliklerin boyutlarına, miktarlarına, dokunma şekillerine, kıvrımlarına ve kumaşın geçmişine bağlıdır.