Josip Broz Tito: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
(Tüm bekleyen değişiklikleri göster)
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
RibotBOT (mesaj | katkılar)
23.640 değişiklik
k Bot değişikliği Değiştiriliyor: be:Іосіп Броз Ціта
Ai V iA (mesaj | katkılar)
128 değişiklik
İyileştirme
1. satır: 1. satır:
{{Makam sahibi
{{Makam sahibi
|isim = Josip Broz Tito
|isim = Josip Broz Tito
|resim = JosipBrozTito.png
|resim = Marsal Tito.jpg
<!-- Makam Bilgileri -->
<!-- Makam Bilgileri -->
|sıra =
|sıra =
22. satır: 22. satır:
|partisi = [[Yugoslavya Halk Cephesi Partisi]]
|partisi = [[Yugoslavya Halk Cephesi Partisi]]
|eşi= [[Jovanka Broz]]
|eşi= [[Jovanka Broz]]
|imza=Tito signature.svg
}}
}}
'''Josip Broz Tito''', (d. [[7 Mayıs]] [[1892]], [[Hırvatistan]]-[[Kumrovec]] - ö. [[4 Mayıs]] [[1980]] [[Ljubljana]]) Yugoslav devlet ve siyaset adamı. On beş çocuklu fakir bir köylü ailesinin yedinci çocuğudur. Babası Hırvat, annesi Slovendir.
'''Josip Broz Tito''', (d. [[7 Mayıs]] [[1892]], [[Hırvatistan]]-[[Kumrovec]] - ö. [[4 Mayıs]] [[1980]] [[Slovenya]]-[[Ljubljana]]) [[Yugoslavlar|Yugoslav]] devlet ve siyaset adamı. On beş çocuklu fakir bir köylü ailesinin yedinci çocuğudur. Babası Hırvat, annesi Sloven’dir.


On üç yaşlarındayken Sisak kasabasına yerleşti. Burada çilingir çırağı olarak çalışmaya başladı. Gençlik yıllarında [[Trieste]], [[Avusturya]], [[Bohemya]] ve [[Almanya]]'da metal işçiliği yaptı. Çalıştığı yerlerde [[sendika]] faaliyetlerine katılarak aktif görevler aldı ve [[Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi]]ne girdi.
On üç yaşlarındayken Sisak kasabasına yerleşti. Burada çilingir çırağı olarak çalışmaya başladı. Gençlik yıllarında [[Trieste]], [[Avusturya]], [[Bohemya]] ve [[Almanya]]'da metal işçiliği yaptı. Çalıştığı yerlerde [[sendika]] faaliyetlerine katılarak aktif görevler aldı ve [[Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi]]’ne girdi.


[[Zagreb]]'teki 25. Alay'da askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alındı. Bu sırada [[I. Dünya Savaşı]] başladı. Ağustos 1914'te askeri birliğiyle birlikte [[Sırbistan]]'a gönderildi. Bu savaşa karşı olduğunu söyleyerek [[propaganda]] yapmaya başladı. Suçlu görülerek [[Petrovaradin]] (Petervaradin)de tutuklanarak hapse atıldı. Ocak 1915'te serbest bırakılarak, [[Karpat]] cephesinde tekrar savaşa katıldı ve
[[Zagreb]]'deki 25. Alay'da askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alındı. Bu sırada [[I. Dünya Savaşı]] başladı. Ağustos 1914'te askeri birliğiyle birlikte [[Sırbistan]]'a gönderildi. Bu savaşa karşı olduğunu söyleyerek [[propaganda]] yapmaya başladı. Suçlu görülerek [[Petrovaradin]]’de (Petervaradin) tutuklanarak hapse atıldı. Ocak 1915'te serbest bırakılarak, [[Karpat]] cephesinde tekrar savaşa katıldı ve bazı yararlıklar gösterdiği için cesaret madalyası verildi. [[Bukovina]] Cephesinde çarpışırken bir kazak askeri tarafından süngüyle ağır bir şekilde yaralandı. Rus ordusuna esir düştü.
bazı yararlıklar gösterdiği için cesaret madalyası verildi. [[Bukovina]] Cephesinde çarpışırken bir kazak askeri tarafından süngüyle ağır bir şekilde yaralandı. Rus ordusuna esir düştü.


[[Bolşevik]]lerin safında 1917-1920 devrime ve iç savaşlarına katıldı. 1920'de bir Rus kadınıyla evlenmiş olarak [[Yugoslavya]]'ya geri döndü. [[Yugoslavya Komünist Partisi]]nin kurucuları arasında yer aldı.
[[Bolşevik]]lerin safında 1917-1920 devrime ve iç savaşlarına katıldı. 1920'de bir Rus kadınıyla evlenmiş olarak [[Yugoslavya]]'ya geri döndü. [[Yugoslavya Komünist Partisi]]’nin kurucuları arasında yer aldı.
⚫
Komünist Partisine bağlı olarak yürüttüğü siyasi faaliyetlerinden dolayı birçok kere tutuklandı. Özellikle 1928'deki soruşturmasının neticesinde altı yıl hapis cezasına mahkum edildi. 1934'te hapisten çıktı. [[Moskova]], [[Paris]], [[Prag]] ve [[Viyana]]'ya görevli olarak gitti.


⚫
Komünist Partisine bağlı olarak yürüttüğü siyasi faaliyetlerinden dolayı birçok kere tutuklandı. Özellikle 1928'deki soruşturmasının neticesinde altı yıl hapis cezasına mahkûm edildi. 1934'te hapisten çıktı. [[Moskova]], [[Paris]], [[Prag]] ve [[Viyana]]'ya görevli olarak gitti.
⚫
[[Dosya:Tito (Time).jpg|thumb|150px|[[9 Ekim]] [[1944]] tarihli [[Time]] dergisi kapağı]]


== II. Dünya Savaşı ==
== II. Dünya Savaşı ==
1936'da Paris'te enternasyonal tugayların [[İspanya]]'ya geçişini organize etti. Bu çalışmalarından dolayı Yugoslavya Komünist Partisi genel sekreterliğine getirildi. Tekrar Yugoslavya'ya döndü (1937). Bu sırada [[II. Dünya Savaşı]] çıktı. [[Uzice]]'de bir kurtuluş savaşı komitesi kurdu. İşgal kuvvetlerine ve onlarla işbirliği yapan [[Ustaşa]]lar'a karşı gerilla savaşına başladı. Çevresindeki kişilere görev verirken ve iş yaptırırken, sık sık "Tİ-TO, Tİ-TO" (Sen bunu, Sen Bunu... yap)! dediği için arkadaşları kendisine esas ismi olan Josip Broz'un yanına Tito lakabını eklediler. Her yerde bu lakapla meşhur oldu.
1936'da Paris'te enternasyonal tugayların [[İspanya]]'ya geçişini organize etti. Bu çalışmalarından dolayı Yugoslavya Komünist Partisi genel sekreterliğine getirildi. Tekrar Yugoslavya'ya döndü (1937). Bu sırada [[II. Dünya Savaşı]] çıktı. [[Uzice]]'de bir kurtuluş savaşı komitesi kurdu. İşgal kuvvetlerine ve onlarla işbirliği yapan [[Ustaşa]]lara karşı gerilla savaşına başladı. Çevresindeki kişilere görev verirken ve iş yaptırırken, sık sık "Tİ-TO, Tİ-TO" (Sen bunu, Sen Bunu... yap!) dediği için arkadaşları kendisine esas ismi olan Josip Broz'un yanına Tito lakabını eklediler. Her yerde bu lakapla meşhur oldu.

[[Dosya: JosipBrozTito.png|thumb|left|150px|Halkı selamlarken]]


Tito, Yugoslavya'nın bir [[federasyon]] biçiminde teşkilatlanmasını savundu ve fikri zamanın devlet adamı [[Churchill]] tarafından desteklendi. Rakibi olan [[Mihailovic]]'i saf dışı bıraktı. [[Partizan]]lardan meydana gelen bir ordu kurarak devrim hükümetinin başına geçti.
Tito, Yugoslavya'nın bir [[federasyon]] biçiminde teşkilatlanmasını savundu ve fikri zamanın devlet adamı [[Churchill]] tarafından desteklendi. Rakibi olan [[Mihailovic]]'i saf dışı bıraktı. [[Partizan]]lardan meydana gelen bir ordu kurarak devrim hükümetinin başına geçti.


Alman [[Nazi]] birliklerinin, 1941'de Yugoslavya'ya girmesi, çok milliyetli insan gruplarından meydana gelen ülkenin parçalanmasına yol açtı. Daha sonra Nazi Almanyasının Rusya'ya ([[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]) saldırması üzerine, Yugoslavya Komünistleri de Tito başta olmak üzere bir direniş hareketini teşkilatlandırmaya başladı. Tito, Yugoslavya halkını birlik, beraberlik, kardeşlik ve bağımsızlık çağrısı yapan bir bildiriyle ayaklandırdı. Ayaklanmanın hızla yayılması sonucu Yugoslavya'nın yarısı bağımsızlığa kavuştu. Tito ve kendisine bağlı Partizanlar grubu bir anda Yugoslavya'da herkes tarafından tanındı. Almanların yoğun baskılarına rağmen, Partizan grubunun hareket ve fikirleri benimsendi. Tito hareket ve kabiliyetleri yüksek, vatanları için gözlerini kırpmadan canlarını verebilecek işçilerden meydana gelen, [[gerilla]] tugayları kurdu. [[Adolf Hitler|Hitler]] 1943'te Partizan hareketlerinin bu şekilde kuvvetlenmesi üzerine [[Neretta]] ve [[Sutjeska]]'ya saldırıda bulundu. Tito taraftarı Partizanların bu saldırıda 6000'in üzerinde kayıpları olmasına rağmen, Alman kuşatmasına karşı koyarak geri püskürttüler.
Alman [[Nazi]] birliklerinin, 1941'de Yugoslavya'ya girmesi, çok milliyetli insan gruplarından meydana gelen ülkenin parçalanmasına yol açtı. Daha sonra Nazi Almanya’sının Rusya'ya ([[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]) saldırması üzerine, Yugoslavya Komünistleri de Tito başta olmak üzere bir direniş hareketini teşkilatlandırmaya başladı. Tito, Yugoslavya halkını birlik, beraberlik, kardeşlik ve bağımsızlık çağrısı yapan bir bildiriyle ayaklandırdı. Ayaklanmanın hızla yayılması sonucu Yugoslavya'nın yarısı bağımsızlığa kavuştu. Tito ve kendisine bağlı Partizanlar grubu bir anda Yugoslavya'da herkes tarafından tanındı. Almanların yoğun baskılarına rağmen, Partizan grubunun hareket ve fikirleri benimsendi. Tito hareket ve kabiliyetleri yüksek, vatanları için gözlerini kırpmadan canlarını verebilecek işçilerden meydana gelen, [[gerilla]] tugayları kurdu. [[Adolf Hitler|Hitler]] 1943'te Partizan hareketlerinin bu şekilde kuvvetlenmesi üzerine [[Neretva]] ve [[Sutjeska]]'ya saldırıda bulundu. Tito taraftarı Partizanların bu saldırıda 6000'in üzerinde kayıpları olmasına rağmen, Alman kuşatmasına karşı koyarak geri püskürttüler.


== Yugoslavya'nın Kuruluşu ==
== Yugoslavya'nın Kuruluşu ==


Tam bu sırada (1943), [[İtalya]] Almanya'ya teslim oldu. Partizan grubunu komuta eden Tito ise SSCB ve diğer büyük devletlere haber vermeden gizlice Partizan parlamentosunu (''Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'') topladı. Bir geçici devrim hükümeti kurdu. Yugoslavya'nın eşit halklardan meydana gelen federal bir topluluk olduğunu ilan etti. Bu çalışmalarından dolayı Tito'ya 1943'te Yugoslavya Mareşalliği, daha sonra Hükumet Başkanlığı ve Başkomutanlığı da verildi (7 Mart 1945). Aynı yıl seçimlere gidildi. Tito'nun partisi olan Halk Cephesi seçimlerde galip çıktı. Seçimlerden hemen sonra resmen Yugoslavya Federal Cumhuriyetini kurarak ülkedeki [[monarşi]] (krallık) yönetimine son verdi.
Tam bu sırada (1943), [[İtalya]] Almanya'ya teslim oldu. Partizan grubunu komuta eden Tito ise SSCB ve diğer büyük devletlere haber vermeden gizlice Partizan parlamentosunu (''Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'') topladı. Bir geçici devrim hükümeti kurdu. Yugoslavya'nın eşit halklardan meydana gelen federal bir topluluk olduğunu ilan etti. Bu çalışmalarından dolayı Tito'ya 1943'te Yugoslavya Mareşalliği, daha sonra Hükümet Başkanlığı ve Başkomutanlığı da verildi (7 Mart 1945). Aynı yıl seçimlere gidildi. Tito'nun partisi olan Halk Cephesi seçimlerde galip çıktı. Seçimlerden hemen sonra resmen Yugoslavya Federal Cumhuriyetini kurarak ülkedeki [[monarşi]] (krallık) yönetimine son verdi.


== Diğer Ülkelerle İlişkiler ==
== Diğer Ülkelerle İlişkiler ==
⚫
[[Dosya:Tito (Time).jpg|thumb|left|150px|[[9 Ekim]] [[1944]] tarihli [[Time]] dergisi kapağı]]


Tito; komşu devletlerde başgösteren ''halk demokrasisi'' diye adlandırılan ayaklanmaları desteklemesi; [[Atina]] hükümetine karşı Yunan komünistlerine her konuda yardım etmesi, Yugoslavya'da açıkça [[sosyalist]] bir rejim uygulaması üzerine batı, Tito'dan desteğini çekti. Bu sırada Yugoslavya'yı kendi yönetim ve denetimi altına almak isteyen [[Josef Stalin|Stalin]] ile Tito'nun arası açıldı. Tito'nun, Yugoslavya'nın bağımsız bir devlet olarak kalmasını istemesi bu anlaşmazlığın başlıca sebebiydi.
Tito; komşu devletlerde baş gösteren ''halk demokrasisi'' diye adlandırılan ayaklanmaları desteklemesi; [[Atina]] hükümetine karşı Yunan komünistlerine her konuda yardım etmesi, Yugoslavya'da açıkça [[sosyalist]] bir rejim uygulaması üzerine batı, Tito'dan desteğini çekti. Bu sırada Yugoslavya'yı kendi yönetim ve denetimi altına almak isteyen [[Josef Stalin|Stalin]] ile Tito'nun arası açıldı. Tito'nun, Yugoslavya'nın bağımsız bir devlet olarak kalmasını istemesi bu anlaşmazlığın başlıca sebebiydi.
⚫
Stalin 1953 yılında ölünce, SSCB idarecileri, Tito'ya yeni bir yaklaşımda bulundular. 2 Haziran 1955'te Sovyet Başkanı [[Kruşçev]], [[Belgrad]]'ı ziyaret etti ve Stalin'in politikasını resmen kınadı.
[[Dosya:Titoandcelalbayar.jpg|right|thumb|Josip Broz Tito Belgrad'ı ziyaret eden Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ı karşılarken-Belgrad,1958]]
⚫
Stalin 1953 yılında ölünce, SSCB idarecileri, Tito'ya yeni bir yaklaşımda bulundular. 2 Haziran 1955'te Sovyet Başkanı [[Kruşçev]] [[Belgrad]]'ı ziyaret etti ve Stalin'in politikasını resmen kınadı.


Tito, devlet yönetiminde komünist rejiminin ideolojisini kabullenmekle birlikte Komünist Sovyet Rusya karşısında bağımsız bir tutum içine girdi. Bu siyasetiyle Sovyet Rusya'ya, batı devletlerine ve ABD'ye yaklaşmayı becerdi. Hatta iktisadi, askeri ve mali yardımlar sağladı.
Tito, devlet yönetiminde komünist rejiminin ideolojisini kabullenmekle birlikte Komünist Sovyet Rusya karşısında bağımsız bir tutum içine girdi. Bu siyasetiyle Sovyet Rusya'ya, batı devletlerine ve ABD'ye yaklaşmayı becerdi. Hatta iktisadi, askeri ve mali yardımlar sağladı.


13 Ocak 1953'te Yugoslavya Devlet Başkanı seçildi. Yugoslavya'yı Sosyalist Federal Cumhuriyet haline getirdi. 1968'de Rusya'nın [[Çekoslovakya]] işgalini kınadı. 1962-70 yılları arasında sık sık Asya, Afrika ve Latin Amerika'ya geziler yaparak bağlantısızlar hareketini güçlendirdi. 25 [[Üçüncü Dünya Ülkesi]]nin bir araya gelip [[Bağlantısızlar Konferansı]] düzenlenmesini sağladı. Bunların Sovyet Rusya'nın nüfuzundan kurtarılmasını başardı.
13 Ocak 1953'te Yugoslavya Devlet Başkanı seçildi. Yugoslavya'yı Sosyalist Federal Cumhuriyet hâline getirdi. 1968'de Rusya'nın [[Çekoslovakya]] işgalini kınadı. 1962-70 yılları arasında sık sık Asya, Afrika ve Latin Amerika'ya geziler yaparak [[Bağlantısızlar]] hareketini güçlendirdi. 25 [[Üçüncü Dünya Ülkesi]]nin bir araya gelip [[Bağlantısızlar Konferansı]] düzenlenmesini sağladı. Bunların Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) nüfuzundan kurtarılmasını başardı.


1970 yıllarında Yugoslavya'nın bölgesel savunma sistemini kurmasını savundu. 1974'te kollektif başkanlık sistemiyle aynı görüşü resmen kabul edildi. Aynı yıl (1974) ömür boyu devlet başkanlığına getirildi.
1970 yıllarında Yugoslavya'nın bölgesel savunma sistemini kurmasını savundu. 1974'te kollektif başkanlık sistemiyle aynı görüşü resmen kabul edildi. Aynı yıl (1974) ömür boyu devlet başkanlığına getirildi.
70. satır: 71. satır:


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* {{en icon}} [http://www.youtube.com/profile?user=YugoMix The official Channel of Josip Tito]Tito'nun video görüntüsü
* {{en icon}} [http://www.trussel.com/hf/tito.htm Tito and His People] ''Tito ve Onun Halkı''
* {{en icon}} [http://www.trussel.com/hf/tito.htm Tito and His People]
* {{en icon}} [http://www.titoville.com/ Titoville]Tito resimleri, sözleri, ekran koruyucuları vb.
* {{en icon}} [http://www.titoville.com/ Titoville]Tito resimleri, sözleri, ekran koruyucu vb.
* {{en icon}} [http://www.booknotes.org/Transcript/?ProgramID=1693 King of the Mountain: The Nature of Political Leadership] Röpotaj
* {{en icon}} [http://www.booknotes.org/Transcript/?ProgramID=1693 King of the Mountain: The Nature of Political Leadership] Röpotaj
{{commons-ufak|Josip Broz Tito}}
{{commons-ufak|Josip Broz Tito}}
78. satır: 78. satır:
{{Link SM|hu}}
{{Link SM|hu}}


{{Link SM|mk}}
{{Link SM|mk}}


[[Kategori:1892 doğumlular]]
[[Kategori:1892 doğumlular]]
151. satır: 151. satır:
[[vec:Josip Broz Tito]]
[[vec:Josip Broz Tito]]
[[vi:Josip Broz Tito]]
[[vi:Josip Broz Tito]]
[[zh:约瑟普·布罗兹·铁托]]
[[zh:约瑟普•布罗兹•铁托]]

Sayfanın 14.57, 14 Şubat 2010 tarihindeki hâli

Şablon:Makam sahibi Josip Broz Tito, (d. 7 Mayıs 1892, Hırvatistan-Kumrovec - ö. 4 Mayıs 1980 Slovenya-Ljubljana) Yugoslav devlet ve siyaset adamı. On beş çocuklu fakir bir köylü ailesinin yedinci çocuğudur. Babası Hırvat, annesi Sloven’dir.

On üç yaşlarındayken Sisak kasabasına yerleşti. Burada çilingir çırağı olarak çalışmaya başladı. Gençlik yıllarında Trieste, Avusturya, Bohemya ve Almanya'da metal işçiliği yaptı. Çalıştığı yerlerde sendika faaliyetlerine katılarak aktif görevler aldı ve Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi’ne girdi.

Zagreb'deki 25. Alay'da askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alındı. Bu sırada I. Dünya Savaşı başladı. Ağustos 1914'te askeri birliğiyle birlikte Sırbistan'a gönderildi. Bu savaşa karşı olduğunu söyleyerek propaganda yapmaya başladı. Suçlu görülerek Petrovaradin’de (Petervaradin) tutuklanarak hapse atıldı. Ocak 1915'te serbest bırakılarak, Karpat cephesinde tekrar savaşa katıldı ve bazı yararlıklar gösterdiği için cesaret madalyası verildi. Bukovina Cephesinde çarpışırken bir kazak askeri tarafından süngüyle ağır bir şekilde yaralandı. Rus ordusuna esir düştü.

Bolşeviklerin safında 1917-1920 devrime ve iç savaşlarına katıldı. 1920'de bir Rus kadınıyla evlenmiş olarak Yugoslavya'ya geri döndü. Yugoslavya Komünist Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı.

Komünist Partisine bağlı olarak yürüttüğü siyasi faaliyetlerinden dolayı birçok kere tutuklandı. Özellikle 1928'deki soruşturmasının neticesinde altı yıl hapis cezasına mahkûm edildi. 1934'te hapisten çıktı. Moskova, Paris, Prag ve Viyana'ya görevli olarak gitti.

II. Dünya Savaşı

1936'da Paris'te enternasyonal tugayların İspanya'ya geçişini organize etti. Bu çalışmalarından dolayı Yugoslavya Komünist Partisi genel sekreterliğine getirildi. Tekrar Yugoslavya'ya döndü (1937). Bu sırada II. Dünya Savaşı çıktı. Uzice'de bir kurtuluş savaşı komitesi kurdu. İşgal kuvvetlerine ve onlarla işbirliği yapan Ustaşalara karşı gerilla savaşına başladı. Çevresindeki kişilere görev verirken ve iş yaptırırken, sık sık "Tİ-TO, Tİ-TO" (Sen bunu, Sen Bunu... yap!) dediği için arkadaşları kendisine esas ismi olan Josip Broz'un yanına Tito lakabını eklediler. Her yerde bu lakapla meşhur oldu.

Halkı selamlarken

Tito, Yugoslavya'nın bir federasyon biçiminde teşkilatlanmasını savundu ve fikri zamanın devlet adamı Churchill tarafından desteklendi. Rakibi olan Mihailovic'i saf dışı bıraktı. Partizanlardan meydana gelen bir ordu kurarak devrim hükümetinin başına geçti.

Alman Nazi birliklerinin, 1941'de Yugoslavya'ya girmesi, çok milliyetli insan gruplarından meydana gelen ülkenin parçalanmasına yol açtı. Daha sonra Nazi Almanya’sının Rusya'ya (SSCB) saldırması üzerine, Yugoslavya Komünistleri de Tito başta olmak üzere bir direniş hareketini teşkilatlandırmaya başladı. Tito, Yugoslavya halkını birlik, beraberlik, kardeşlik ve bağımsızlık çağrısı yapan bir bildiriyle ayaklandırdı. Ayaklanmanın hızla yayılması sonucu Yugoslavya'nın yarısı bağımsızlığa kavuştu. Tito ve kendisine bağlı Partizanlar grubu bir anda Yugoslavya'da herkes tarafından tanındı. Almanların yoğun baskılarına rağmen, Partizan grubunun hareket ve fikirleri benimsendi. Tito hareket ve kabiliyetleri yüksek, vatanları için gözlerini kırpmadan canlarını verebilecek işçilerden meydana gelen, gerilla tugayları kurdu. Hitler 1943'te Partizan hareketlerinin bu şekilde kuvvetlenmesi üzerine Neretva ve Sutjeska'ya saldırıda bulundu. Tito taraftarı Partizanların bu saldırıda 6000'in üzerinde kayıpları olmasına rağmen, Alman kuşatmasına karşı koyarak geri püskürttüler.

Yugoslavya'nın Kuruluşu

Tam bu sırada (1943), İtalya Almanya'ya teslim oldu. Partizan grubunu komuta eden Tito ise SSCB ve diğer büyük devletlere haber vermeden gizlice Partizan parlamentosunu (Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi) topladı. Bir geçici devrim hükümeti kurdu. Yugoslavya'nın eşit halklardan meydana gelen federal bir topluluk olduğunu ilan etti. Bu çalışmalarından dolayı Tito'ya 1943'te Yugoslavya Mareşalliği, daha sonra Hükümet Başkanlığı ve Başkomutanlığı da verildi (7 Mart 1945). Aynı yıl seçimlere gidildi. Tito'nun partisi olan Halk Cephesi seçimlerde galip çıktı. Seçimlerden hemen sonra resmen Yugoslavya Federal Cumhuriyetini kurarak ülkedeki monarşi (krallık) yönetimine son verdi.

Diğer Ülkelerle İlişkiler

Dosya:Tito (Time).jpg
9 Ekim 1944 tarihli Time dergisi kapağı

Tito; komşu devletlerde baş gösteren halk demokrasisi diye adlandırılan ayaklanmaları desteklemesi; Atina hükümetine karşı Yunan komünistlerine her konuda yardım etmesi, Yugoslavya'da açıkça sosyalist bir rejim uygulaması üzerine batı, Tito'dan desteğini çekti. Bu sırada Yugoslavya'yı kendi yönetim ve denetimi altına almak isteyen Stalin ile Tito'nun arası açıldı. Tito'nun, Yugoslavya'nın bağımsız bir devlet olarak kalmasını istemesi bu anlaşmazlığın başlıca sebebiydi. Stalin 1953 yılında ölünce, SSCB idarecileri, Tito'ya yeni bir yaklaşımda bulundular. 2 Haziran 1955'te Sovyet Başkanı Kruşçev, Belgrad'ı ziyaret etti ve Stalin'in politikasını resmen kınadı.

Tito, devlet yönetiminde komünist rejiminin ideolojisini kabullenmekle birlikte Komünist Sovyet Rusya karşısında bağımsız bir tutum içine girdi. Bu siyasetiyle Sovyet Rusya'ya, batı devletlerine ve ABD'ye yaklaşmayı becerdi. Hatta iktisadi, askeri ve mali yardımlar sağladı.

13 Ocak 1953'te Yugoslavya Devlet Başkanı seçildi. Yugoslavya'yı Sosyalist Federal Cumhuriyet hâline getirdi. 1968'de Rusya'nın Çekoslovakya işgalini kınadı. 1962-70 yılları arasında sık sık Asya, Afrika ve Latin Amerika'ya geziler yaparak Bağlantısızlar hareketini güçlendirdi. 25 Üçüncü Dünya Ülkesinin bir araya gelip Bağlantısızlar Konferansı düzenlenmesini sağladı. Bunların Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) nüfuzundan kurtarılmasını başardı.

1970 yıllarında Yugoslavya'nın bölgesel savunma sistemini kurmasını savundu. 1974'te kollektif başkanlık sistemiyle aynı görüşü resmen kabul edildi. Aynı yıl (1974) ömür boyu devlet başkanlığına getirildi.

Tito, 1980 yılında ölünce yerine 1974'te anayasayla kurulan kollektif başkanlık idaresi geldi. 1989'da Doğu Blokunda görülen yenileşme hareketleri Yugoslavya'ya da sıçradı. 1990'da Yugoslavya'da çok partili düzene geçildi.

Naaşı Belgrad'da bir anıt mezarda gömülüdür.

Önce gelen:
İvan Ribar 		Yugoslavya Devlet başkanı
1953 - 1980 		Sonra gelen:
Lazar Kolisevski

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Josip Broz Tito ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Şablon:Link SM

Şablon:Link SM

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Josip_Broz_Tito&oldid=7194417" sayfasından alınmıştır