San Carlo Tiyatrosu

San Carlo Tiyatrosu (resmi ismiyle Real Teatro di San Carlo) İtalya'nın Napoli kentinde bulunan İtalya'nın ve dünyanın en tanınan opera binalarından biridir. 4 Kasım 1737de ilk açılışı yapılan San Carlo Tiyatrosu Avrupa'nın hala kullanılan en eski lirik opera binalarından bir olup Napoli eski şehri ile UNESCO Dünya Mirasları listesine girmiştir.

Tarihçe

Napoli krali Burbon hanedanindan III Carlo Napoli'de ta 1621de yapilmis ve kohnelesmis olan Teatro San Bartolomeo yerine daha buyuk yeni bir tiyatro ve opera binasi yapilmak uzere Giovanni Antonio Medrano ve Angelo Carasale adli mimarlari gorevlendirmis. Bu yeni binaya San Carlo Tiyatrosu adi verilip 4 Kasim 1737de (Kralin isim gununde) librettosunu "Pietro Metastasio"'nun bestesini "Domenico Sarro"'un hazirladigi "Achille in Sciro" adli yeni bir opera ile acilmistir.

Yeni San Carlo Tiytro binasi klasik mimarisi, altin sarisi renkli ic dekerasyonu ve mavi kadife oturma koltuklari ile cok begenilmisti ve tiytro bir seri renovasyon ve rastorasyondan gecirilmekle beraber mimarisinin anahatlarini korumustur. 1787de ve 1778de renovasyon tamirati yapilmis; 1797de ic dekorasyonu degistirilmis ve 1809de ana on cephesini neoklasik stilde degistirmek icin planlar hazirlanmistir. 12 Subat 1617de San Carlo Tiyatrosu buyuk bir yangin gecirip harap olmustur. Toskanyali mimar Antonio Niccolini tarafindan 10 ay icinde yeniden insa edilmis ve 6 katli localari, cok buyukj krallik locasi, at nali sekilli 1.444 tane sari-mavi renkli koltuklu ana salonu, 33.3 eninde, 20 merte derinliginde ve 30 metre yuksekliginde sahnesi ile cok begenilmistir. Daha sonraki renavasyon ve modernlestirmeler 1845, 1854, 1972 ve 1890 yapilmistir. Ikinci Dunya Savasi'nda 1943 Amerikan top ve ucak bombardimanindan hasar gormus ama 10 ay icinde tamir edilip 16 Aralik 1943 tekrar acilmistir. 1969da binanin on cephesinde bina renovasyon mimari Niccolini tarafindan hazirlanip konulmaus "Partenope" grubu heykeller yagmur ve kotu hava dolayisiyla harap olduklarai icin cepheden indirilmisler; ve 2007de "Partenope Uclusu" heykeller yeniden yapilip binanin onune yerlestirilmistir.

San Carlo Tiyatrosu opera buffa ve opera seria janrlarinda opera yapimlari ile cok taninmistir. Aralarinda Feo, Porpora, Traetta, Piccinni, Vinci, Anfossi, Durante, Jommelli, Cimarosa, Paisiello, Zingarelli ve Gazzaniga bulunan Napoli ekoli opera bestecileri icin na operaevi olmustur. Hasse, Haydn, Johann Christian Bach ve Gluck gibi Italyan olmayan opera bestecileri eserlerinin San Carlo'daki yapimlarini sanatlarinin zirvesi saymislardir. 1815-1822 doneminde besteci Gioacchino Rossini San Carlo'nun muzik direktorlugunu yapmis ve 10 opera eserin promiyeri bu tiyatroda yapilmistir. Onu muzik direktor olarak takib eden Gaetano Donizetti da 16 opera eserini bu opere evi icin hazirlamis ve bunlarin promiyerleri San Carlo Tiyatrosu'nda yapilmistir. Sicilya asilli Vincenzo Bellini ve unlu Giuseppe Verdi'nin ilk eserleri bu operaevinde ilk defa sahnelenmislerdir. XIX. yuzyil sonlarinda ve XX. yuzyil baslarinda Italya'daki "verizmo" stili opera eserleri veren Giacomo Puccini, Pietro Mascagni, Leoncavallo, Giordano ve Cilea promiyerleri bu tiyatroda yapilmistir.

Bircok taninmis opera sarkicisi San Carlo'da kariyere baslamis ve diger taninmis opera sarkicilari da bu tiyatroda da sarki soylemislerdir. San Carlo'da sarki soyleyen entresan bir sira sarkicilar da Giovanni Manzuoli, Caffarelli (Gaetano Majorano), Farinelli (Carlo Broschi), Gizziello (Gioacchino Conti) ve Gian Battista Velluti adlarinda kastrato sarkicilar olmus ve cogu Napoli'deki yorel konservatuvarda yetismislerdir.

San Carlo Tiyatrosu'nun Müzik Direktörleri

• "Salvatore Accardo" (1993-1995)
• "Gabriele Ferro" (1999-2004)
• "Gary Bertini" (2004-2005)
• "Jeffrey Tate" (2005-2010)
• "Maurizio Benini" (2010 - )

Prömiyerleri San Carlo Tiyatrosu'nda Yapılan Operalar

• Medea in Corinto, "Giovanni Simone Mayr", 28 Kasım 1813
• Elisabetta, regina d'Inghilterra, Gioachino Rossini, 4 Ekim 1815
• Armida Gioachino Rossini, 11 Kasım 1817
• Mosè in Egitto, Gioachino Rossini, 5 Mart 1818
• Ricciardo e Zoraide, Gioachino Rossini, 3 Aralık 1818
• Ermione, Gioachino Rossini, 27 Mart 1819
• La donna del lago, Gioachino Rossini, 24 Ekim 1819
• Maometto secondo (II. Mehmet), Gioachino Rossini , 3 Aralık 1820
• Zelmira, Gioachino Rossini, 16 Subat 1822
• Alfredo il grande, Gaetano Donizetti, 2Temmuz 1823
• L'ultimo giorno di Pompei, Giovanni Pacini, 19 Kasim 1825
• Bianca e Gernando, Vincenzo Bellini 30 Mayis 1826
• Elvida, Geatano Donizetti, 6 Temmuz 1826
• L'esule di Roma, Gaetano Donizetti, 1 Ocak 1828
• Il paria, Gaetano Donizetti, 12 Ocak 1829
• Elisabetta al castello di Kenilworth, Gaetano Donizetti, 6 Temmuz 1829
• I pazzi per progetto, Gaetano Donizetti, 6 Subat 1830
• Il diluvio universale, Gaetano Donizetti, 6 Mart 1830
• Imelda de' Lambertazzi. Gaetano Donizetti, 5 Eylul 1830
• Francesca di Foix, Gaetano Donizetti, 30 Mayis 1831
• Fausta, Geatano Donizetti. 12 Ocak 1832
• Sancia di Castiglia, Gaetano Donizetti, 4 Kasim 1832
• Lucia di Lammermoor, Gaetano Donizetti, 26 Eylul 1835
• L'assedio di Calais, Gaetano Donizetti, 19 Kasim 1836
• Roberto Devereux, Gaetano Donizetti, 26 Ekim 1837
• Elena da Feltre]], Saverio Mercadante, 1 Ocak 1839
• La vestale, Saverio Mercadante, 10 Mart 1830
• Caterina Cornaro, Gaetano Donizetti, 18 Ocak 1844
• Alzira, Giuseppe Verdi, 12 Agustos 1845
• Poliuto, Gaetano Donizetti, 30 Kasim 1848
• Luisa Miller, Giuseppe Verdi, 8 Aralik 1849
• Medea, Saverio Mercadante, 1 Mart 1851
• Gabriella di Vergy, Gaetano Donizetti, 29 Kasim 1869

Foto galerisi

• 
  1916dan once San Carlo Tiyatrosu ici, Gravur:Sommer, Giorgio (1834-1914)
• 
  Teatro San Carlo ön cephesi.

Ayrıca bakınız

• Napoli

Dışsal kaynaklar

• Fransızca Wikipedia "Teatro San Carlo" maddesi: [1] (Fransızca) (Erişme:23.1.2010)
• İngilizce Wikipedia "Teatro San Carlo" maddesi: [2] (İngilizce) (Erişme:23.1.2010)
• San Carlo Tiyatrosu resmi web sitesi: [http:/www.teatrosancarlo.it] (İtalyanca)(İngilizce) (Erişme:23.1.2010)