Mısır'ın beşinci hanedanı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
TXiKiBoT (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: eu:Egiptoko V. dinastia
DragonBot (mesaj | katkılar)
82. satır: 82. satır:
[[ro:A V-a Dinastie Egipteană]]
[[ro:A V-a Dinastie Egipteană]]
[[sh:Peta dinastija Egipta]]
[[sh:Peta dinastija Egipta]]
[[sr:Пета египатска династија]]
[[sv:Egyptens femte dynasti]]
[[sv:Egyptens femte dynasti]]
[[zh:埃及第五王朝]]
[[zh:埃及第五王朝]]

Sayfanın 21.01, 25 Nisan 2009 tarihindeki hâli

Antik Mısır'da
Firavunların Hanedanları
Hanedan öncesi Mısır
İlk Hanedan Dönemi
Erken Hanedan Dönemi
1. 2.
Eski Krallık
3. 4. 5. 6.
Birinci Ara Dönem
7. 8. 9. 10.
11. (yalnız Thebes)
Orta Krallık
11. (Tüm Mısır)
12. 13. 14.
İkinci Ara Dönem
15. 16. 17.
Yeni Krallık
18. 19. 20.
Son Ara Dönem
21. 22. 23. 24. 26.
Pers Dönemi
27.
Geç Hanedan Dönemi
28. 29. 30. 31.
Yunan Devri
III. Aleksandros Batlamyus hanedanı
Roma Devri
Roma

Mısır Tarihi'nin Beşinci Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

Antik Mısır'ın Üçüncü, Dördüncü, Beşinci ve Altıncı Hanedanları genellikle Eski Krallık dönemi altında gruplanırlar.

Beşinci Hanedan
Ad Yorumlar Tarihler
Userkaf - 2498M.Ö. 2491
Sahure - 2487M.Ö. 2477
Neferirkare Kakai - 2477M.Ö. 2467
Shepseskare Isi - 2467M.Ö. 2460
Neferefre - 2460M.Ö. 2453
Nyuserre Ini - 2453M.Ö. 2422
Menkauhor Kaiu - 2422M.Ö. 2414
Djedkare Isesi - 2414M.Ö. 2375
Unas - 2375M.Ö. 2345

Mısır'ın beşinci hanedanı Antik Mısır'ın Eski Krallık'ının bir parçası olarak sayılır. Manetho bu kralların Elephantine şehrinden yönettiklerini yazmıştır fakat arkeologlar saraylarının Ineb-hedj'de ("Beyaz Duvalar") olduğunu gösteren açık kanıtlar bulmuşlardır.

Firavun Userkaf'ın bu hanedanı nasıl kurduğu kesin olarak bilinmemektedir. Orta Krallık zamanında yazılmış olan Westcar Papirüsü'nde bir hikâye anlatılmaktadır. Bu hikâyeye göre; Dördüncü Hanedan'ndan Keops'a bir kehanet söylenmektedir, kehanet Sakhbu'da Ra'nın rahibinin doğacak üçüzleri Keops'u ve vârislerini devireceğini ve bu çocukları, isimleri Userkaf, Sahura, ve Neferirkara, nasıl öldürmeye çalışacağından bahsetmektedir. Ancak son yıllarda, bilginler bu hikâyenin en iyi şekilde bir efsane olabileceğinin farkına varmışlardır ve bir hanedandan diğerine geçiş hakkındaki bilgi eksikliğini kabul etmektedirler.

Bu hanedan esnasında, Mısır dininde çeşitli önemli değişiklikler olmuştur. Bilinen en erken cenaze töreni duaları (Piramit Metinleri olarak bilinir) kraliyet mezarlarına kaydedilmeye başlanmıştır. Tanrı Ra'nın kültü daha fazla önem kazanmıştır, ve Userkaf'tan Menkauhor'a kadar olan krallar Abusir'de veya yakınlarında Ra'ya adadıkları tapınaklar inşa etmişlerdir. Daha sonra bu hanedanın sonlarında, Osiris kültünün önem kazandığı varsayılmaktadır, bu özellikle Unas'taki mezarlarda bulunan yazıtlardan anlaşılmaktadır.

Bu dönemde kraliyet dışı Mısırlılardan Djedkare Isesi'nin veziri Ptahhotep bilgeliğinde dolayı büyük ün kazanmıştır; Ptahhotep'in Vecizeleri kopyalayıcısı tarafından onun adına yazılmıştır. Kraliyet dışı mezarlar da kraliyet mezarları gibi yazıtlarla süsleniyordu, fakat dualar veya büyüler yerine duvarlara merhumun yaşamöyküsü yazılmaktaydı.

Önceki gibi, seferler Sinai'deki Wadi Maghara ve Wadi Kharit'e turkuvaz ve bakır kazıp çıkartmak ve Abu Simbel'in kuzeybatısına gnays çıkartak için gönderilmişlerdir. Ticaret seferleri güneye Punt'a malakit, mürrüsafi, ve altın ve gümüş alaşımı elde etmek için gönderilmişlerdir, ve Biblos'taki arkeolojik buluntular Fenike şehrine diplomatik seferlerin gerçekleştirildiğinin kanıtıdır. Marmara Denizi yakınındaki Dorak kazı alanında bulunan nesneler üzerinde çeşitli Beşinci Hanedan krallarının isminin bulunması, ticaretin bir kanıtı olabilir fakat gizemini korumaktadır.

Kaynaklar