Elektromanyetizma: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
kDeğişiklik özeti yok |
|||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
==Tanım== |
==Tanım== |
||
[[Elektrik kuvveti]], yüklü iki parçacığın birbirini ittiği (yükleri aynı işaretli ise) ya da bibrirlerini çektiği (yükleri zıt işaretli ise) kuvvettir. |
|||
Manyetik kuvvet, [[elektrik yük]]lü bir parçacığın [[manyetik alan]]dan geçerken üzerine etki eden kuvvettir. Bir manyetik alan, bir [[sarmal]]ın sarımlarında dolaşan [[elektron]] örneğinde olduğu gibi, elektrik yüklü parçacıklar hareket ettiğinde ortaya çıkar. |
[[Manyetik kuvvet]], [[elektrik yük]]lü bir parçacığın [[manyetik alan]]dan geçerken üzerine etki eden kuvvettir. Bir manyetik alan, bir [[sarmal]]ın sarımlarında dolaşan [[elektron]] örneğinde olduğu gibi, elektrik yüklü parçacıklar hareket ettiğinde ortaya çıkar. |
||
'''Elektromanyetik kuvvet''' ise elektrik kuvveti ve manyetik kuvvet birbirleri ile ilişkilidir. [[James Clerk Maxwell]] , [[1873]]'te [[elektrik]] ve [[manyetik]] kuvvet alanlarının uyduğu eksiksiz denklemleri bulmayı başardı ve böylece günümüzde [[elektromanyetizma]] denilen kuramı elde etmiş oldu. |
|||
Elektromanyetik kuvvetin temel parçacıklara etki ederken gösterdiği özellikler şu şekilde sıralanabilir. |
Elektromanyetik kuvvetin temel parçacıklara etki ederken gösterdiği özellikler şu şekilde sıralanabilir. |
||
| 11. satır: | 11. satır: | ||
* Kuvvet, elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etkir. |
* Kuvvet, elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etkir. |
||
* Kuvvet, çok büyük bir menzile sahiptir (manyetik alanın yıldızlarası etkisi vardır). |
* Kuvvet, çok büyük bir menzile sahiptir (manyetik alanın yıldızlarası etkisi vardır). |
||
* Kuvvet oldukça zayıftır. Kuvvetin şiddeti, elektron yükünün karesinin 2hc(2 x [[Planck sabiti]] x [[ışık hızı]])'na bölümüne eşittir. Bu oran yaklaşık 1/137,036 dır. |
* Kuvvet oldukça zayıftır. Kuvvetin şiddeti, elektron yükünün karesinin 2hc (2 x [[Planck sabiti]] x [[ışık hızı]])'na bölümüne eşittir. Bu oran yaklaşık 1/137,036 dır. |
||
* Bu kuvvetin taşıyıcısı, durgun kütlesi sıfır, [[spin]]i 1 olan ve [[foton]] denilen bir parçacıktır. Fotonun kendisinin elektrik yükü yoktur |
* Bu kuvvetin taşıyıcısı, durgun kütlesi sıfır, [[spin]]i 1 olan ve [[foton]] denilen bir parçacıktır. Fotonun kendisinin elektrik yükü yoktur. |
||
==Tarihçe== |
==Tarihçe== |
||
Tarihte elektrik ve manyetizmanın ilk etkileri [[Çinliler]] ve [[Yunanlar]] tarafından incelenmiştir. Yunanlar bir parça kehribarın sürtüldüğünde bazı nesneleri çektiğini gözlemlemiştir. ([[Elektron]] kelimesi kehribarın yunanca karşılığından türemiştir). Daha sonra [[Oersted]], [[Coulomb]], [[Ampere]], [[Biot]], [[Savart]] ve [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]]'un teorik ve deneysel çalışmalarıyla elektrik ve manyetizma ile ilgili gelişmeler sağlanmıştır. Deneysel açıdan elektrik ve manyetizmaya en büyük katkının [[Michael Faraday]] tarafından yapıldığı söylenebilir. Bütün bu bilim adamlarınca biriktirilen bilgiler [[James Clerk Maxwell]] tarafından dört denklem altında toplanmıştır. Bu denklemler [[Maxwell]] denklemleri olarak bilinir ve [[kuantum]] |
Tarihte elektrik ve manyetizmanın ilk etkileri [[Çinliler]] ve [[Yunanlar]] tarafından incelenmiştir. Yunanlar bir parça kehribarın sürtüldüğünde bazı nesneleri çektiğini gözlemlemiştir. ([[Elektron]] kelimesi kehribarın yunanca karşılığından türemiştir). Daha sonra [[Oersted]], [[Coulomb]], [[Ampere]], [[Biot]], [[Savart]] ve [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]]'un teorik ve deneysel çalışmalarıyla elektrik ve manyetizma ile ilgili gelişmeler sağlanmıştır. Deneysel açıdan elektrik ve manyetizmaya en büyük katkının [[Michael Faraday]] tarafından yapıldığı söylenebilir. Bütün bu bilim adamlarınca biriktirilen bilgiler [[James Clerk Maxwell]] tarafından dört denklem altında toplanmıştır. Bu denklemler [[Maxwell]] denklemleri olarak bilinir ve [[kuantum fiziği]] öncesi bilinen bütün elektrik ve manyetik [[görüngü]]leri açıklamaktadır. |
||
==Ayrıca bakınız== |
==Ayrıca bakınız== |
||
Sayfanın 11.24, 2 Nisan 2009 tarihindeki hâli
Tanım
Elektrik kuvveti, yüklü iki parçacığın birbirini ittiği (yükleri aynı işaretli ise) ya da bibrirlerini çektiği (yükleri zıt işaretli ise) kuvvettir.
Manyetik kuvvet, elektrik yüklü bir parçacığın manyetik alandan geçerken üzerine etki eden kuvvettir. Bir manyetik alan, bir sarmalın sarımlarında dolaşan elektron örneğinde olduğu gibi, elektrik yüklü parçacıklar hareket ettiğinde ortaya çıkar.
Elektromanyetik kuvvet ise elektrik kuvveti ve manyetik kuvvet birbirleri ile ilişkilidir. James Clerk Maxwell , 1873'te elektrik ve manyetik kuvvet alanlarının uyduğu eksiksiz denklemleri bulmayı başardı ve böylece günümüzde elektromanyetizma denilen kuramı elde etmiş oldu.
Elektromanyetik kuvvetin temel parçacıklara etki ederken gösterdiği özellikler şu şekilde sıralanabilir.
- Kuvvet, elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etkir.
- Kuvvet, çok büyük bir menzile sahiptir (manyetik alanın yıldızlarası etkisi vardır).
- Kuvvet oldukça zayıftır. Kuvvetin şiddeti, elektron yükünün karesinin 2hc (2 x Planck sabiti x ışık hızı)'na bölümüne eşittir. Bu oran yaklaşık 1/137,036 dır.
- Bu kuvvetin taşıyıcısı, durgun kütlesi sıfır, spini 1 olan ve foton denilen bir parçacıktır. Fotonun kendisinin elektrik yükü yoktur.
Tarihçe
Tarihte elektrik ve manyetizmanın ilk etkileri Çinliler ve Yunanlar tarafından incelenmiştir. Yunanlar bir parça kehribarın sürtüldüğünde bazı nesneleri çektiğini gözlemlemiştir. (Elektron kelimesi kehribarın yunanca karşılığından türemiştir). Daha sonra Oersted, Coulomb, Ampere, Biot, Savart ve Gauss'un teorik ve deneysel çalışmalarıyla elektrik ve manyetizma ile ilgili gelişmeler sağlanmıştır. Deneysel açıdan elektrik ve manyetizmaya en büyük katkının Michael Faraday tarafından yapıldığı söylenebilir. Bütün bu bilim adamlarınca biriktirilen bilgiler James Clerk Maxwell tarafından dört denklem altında toplanmıştır. Bu denklemler Maxwell denklemleri olarak bilinir ve kuantum fiziği öncesi bilinen bütün elektrik ve manyetik görüngüleri açıklamaktadır.
Ayrıca bakınız