Hicaz: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
TaBOT-zerem (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: uk:Хіджаз
Sae1962 (mesaj | katkılar)
Yanlışlar düzeltildi.
3. satır: 3. satır:
:''Hicaz sözcüğünün diğer anlamları için [[Hicaz (anlam ayrımı)]] sayfasına bakınız''
:''Hicaz sözcüğünün diğer anlamları için [[Hicaz (anlam ayrımı)]] sayfasına bakınız''


'''Hicaz''' ([[Arapça]]: '''الحجاز'''), [[Arap Yarımadası]]'nda, günümüz [[Suudi Arabistan]]'ının batısında bölge. Hicaz kelimesi Arapça'da "engel, bariyer" anlamına gelir.[[Kızıldeniz]] boyunca , kuzeyde [[Ürdün]]'den güneyde [[Asir]] bölgesine doğru uzanır.
'''Hicaz''' ([[Arapça]]: '''اَلْحِجاز'''), [[Arap Yarımadası]]'nda günümüz [[Suudi Arabistan]]'ının batısında bir bölgedir. Hicaz kelimesi Arapça'da "engel, bariyer" anlamına gelir. [[Kızıldeniz]] boyunca kuzeydeki [[Ürdün]]'den güneydeki [[Asir]] bölgesine doğru uzanır.


Hicaz bölgesi, kutsal şehirleri [[Mekke]] ve [[Medine]]'yi ihtiva ettiği için İslam aleminde önemli bir yere sahiptir.
Hicaz bölgesi, kutsal şehirleri [[Mekke]] ve [[Medîne]]'yi ihtivâ ettiği için İslâm âleminde önemli bir yere sâhiptir.




== Tarih ==
== Tarih ==


Daha 6. yüzyılda, [[Babil]]'in Kaldeli kralları Tayma'yı yazlık başkent olarak kullanıyorlardı.Hicaz daha sonra, merkezi Medain Salih olan [[Nebati Krallığı]]'na ( 100-MS 200) bağlandı.Sonradan [[Abbasiler]]in, [[1258]]'de de [[Mısır]]'daki [[Memlukler]]in denetimine girdi.[[1517]]'de [[Osmanlı]]ların eline geçti ve merkezi [[Mekke]] olan üç sancaklı (öbürleri [[Medine]] ve [[Cidde]]) bir eyalet yapıldı.Eyaletin yönetimi, kâğıt üzerinde Mekke şeriflerinin elindeydi.Ama 19. yüzyıl başlarındaki dinsel ayaklanmalarla bu durum değişti; kutsal kentler Mekke ve Medine [[Vehhabi]]lerin saldırısına uğradı.Osmanlılar [[1845]]'ten sonra Hicaz'ı doğrudan yönetmeye başladılar ve topraklarını birleştirmek amacıyla [[1900]]-[[1908]] arasında [[Şam]]'ı [[Medine]]'ye bağlayan [[Hicaz Demiryolu]]'nu yaptırdılar.[[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[1915]]'te, [[Muhammed bin Abdullah|Muhammed]]'in soyundan geldiğini ileri süren Şerif [[Hüseyin bin Ali]], Osmanlı yönetimine başkaldırarak demiryolunu bir kısmını yok etti ve kendini Hicaz kralı ilan etti.Hüseyin, Vehhabilerin başkaldırması üzerine [[1924]]'te tahttan çekildi.Yerine geçen oğlu Ali de, [[1925]]'de aynı nedenle tahtı bırakarak ülkeden ayrıldı.
Daha M. Ö. 6. yüzyılda, [[Babil]]'in Kaldeli kralları Tayma'yı yazlık başkent olarak kullanıyorlardı. Hicaz, daha sonra merkezi Medain Salih olan [[Nebati Krallığı]]'na (M. Ö. 100-M. S. 200) bağlandı. Sonradan [[Abbâsiler]]in, [[1258]]'de de [[Mısır]]'daki [[Memluklar]]'ın denetimine girdi. [[1517]]'de [[Osmanlı]]ların eline geçti ve merkezi [[Mekke]] olan [[Medîne]] ve [[Cidde]] yanında Hicaz'la berâber üç sancaklı bir eyâlet yapıldı. Eyâletin yönetimi, sözde Mekke şeriflerinin elindeydi. Ama 19. yüzyıl başlarındaki dinsel ayaklanmalarla bu durum değişti; kutsal kentler Mekke ve Medîne, [[Vehhâbî]]lerin saldırısına uğradı. Osmanlılar [[1845]]'ten sonra Hicaz'ı doğrudan yönetmeye başladılar ve topraklarını birleştirmek amacıyla [[1900]]-[[1908]] arasında [[Şam]]'ı [[Medîne]]'ye bağlayan [[Hicaz Demiryolu]]'nu yaptırdılar. [[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[1915]]'te, [[Muhammed bin Abdullah|Muhammed]]'in soyundan geldiğini ileri süren Şerif [[Hüseyin bin Ali]], Osmanlı yönetimine başkaldırarak demiryolunun bir kısmını yok etti ve kendini Hicaz kralı ilân etti. Hüseyin, Vehhâbîlerin başkaldırması üzerine [[1924]]'te tahttan çekildi. Yerine geçen oğlu Ali de [[1925]]'de aynı nedenle tahtı bırakarak ülkeden ayrıldı.


[[Necd]] sultanı [[II. Abdülaziz]] [[1926]]'da Hicaz kralı unvanını aldı.[[1932]]'de de, Hicaz, [[Necd]] ve onun denetimi altındaki öteki bölgeleri birleştirerek [[Suudi Arabistan]] Krallığı'nı olusturdu.
[[Necd]] Sultanı [[II. Abdülaziz]] [[1926]]'da Hicaz kralı unvânını aldı. [[1932]]'de de Hicaz, [[Necd]] ve onun denetimi altındaki öteki bölgeleri birleştirerek [[Suudi Arabistan]] Krallığı'nı oluşturdu.


== Bugün Hicaz ==
== Bugün Hicaz ==
Bölgenin, bir zamanlar altın madenciliğine dayalı olan ekonomisinin temelini bugün hac gelirleri, özellikle [[Cidde]]'de yoğunlaşmış olan hafifi sanayiler, ticaret, sınırlı hurma ve tahıl üretimi ve Arabistan'ın doğusundaki petrol yataklarından elde edilen zenginlik oluşturur.Mekke ve Medine dışındaki başlıca kentler [[Kızıldeniz]]'in en büyük limanı [[Cidde]], bir sayfiye olan [[Ta'if]] ve Medine'nin limanı [[Yenbu]]'dur.
Bölgenin bir zamanlar altın mâdenciliğine dayalı olan ekonomisinin temelini bugün hac gelirleri, özellikle [[Cidde]]'de yoğunlaşmış olan hafif sanâyiler, ticâret, sınırlı hurma ve tahıl üretimi ve Arabistan'ın doğusundaki petrol yataklarından elde edilen zenginlik oluşturur. Mekke ve Medîne dışındaki başlıca kentler [[Kızıldeniz]]'in en büyük limanı [[Cidde]], bir sayfiye olan [[Ta'if]] ve Medîne'nin limanı [[Yenbu]]'dur.



{{coğrafya-taslak}}
{{coğrafya-taslak}}


<!-- Kategoriler -->
[[Kategori:Hicaz|*]]
[[Kategori:Hicaz|*]]


<!-- İntervikiler -->
[[ar:الحجاز]]
[[ar:الحجاز]]
[[ca:Hijaz]]
[[ca:Hijaz]]

Sayfanın 22.15, 15 Mart 2009 tarihindeki hâli

Hicaz Bölgesi
  1916-1923 sınırları
  Günümüzdeki sınırlar
Hicaz sözcüğünün diğer anlamları için Hicaz (anlam ayrımı) sayfasına bakınız

Hicaz (Arapça: اَلْحِجاز), Arap Yarımadası'nda günümüz Suudi Arabistan'ının batısında bir bölgedir. Hicaz kelimesi Arapça'da "engel, bariyer" anlamına gelir. Kızıldeniz boyunca kuzeydeki Ürdün'den güneydeki Asir bölgesine doğru uzanır.

Hicaz bölgesi, kutsal şehirleri Mekke ve Medîne'yi ihtivâ ettiği için İslâm âleminde önemli bir yere sâhiptir.


Tarih

Daha M. Ö. 6. yüzyılda, Babil'in Kaldeli kralları Tayma'yı yazlık başkent olarak kullanıyorlardı. Hicaz, daha sonra merkezi Medain Salih olan Nebati Krallığı'na (M. Ö. 100-M. S. 200) bağlandı. Sonradan Abbâsilerin, 1258'de de Mısır'daki Memluklar'ın denetimine girdi. 1517'de Osmanlıların eline geçti ve merkezi Mekke olan Medîne ve Cidde yanında Hicaz'la berâber üç sancaklı bir eyâlet yapıldı. Eyâletin yönetimi, sözde Mekke şeriflerinin elindeydi. Ama 19. yüzyıl başlarındaki dinsel ayaklanmalarla bu durum değişti; kutsal kentler Mekke ve Medîne, Vehhâbîlerin saldırısına uğradı. Osmanlılar 1845'ten sonra Hicaz'ı doğrudan yönetmeye başladılar ve topraklarını birleştirmek amacıyla 1900-1908 arasında ŞamMedîne'ye bağlayan Hicaz Demiryolu'nu yaptırdılar. I. Dünya Savaşı sırasında 1915'te, Muhammed'in soyundan geldiğini ileri süren Şerif Hüseyin bin Ali, Osmanlı yönetimine başkaldırarak demiryolunun bir kısmını yok etti ve kendini Hicaz kralı ilân etti. Hüseyin, Vehhâbîlerin başkaldırması üzerine 1924'te tahttan çekildi. Yerine geçen oğlu Ali de 1925'de aynı nedenle tahtı bırakarak ülkeden ayrıldı.

Necd Sultanı II. Abdülaziz 1926'da Hicaz kralı unvânını aldı. 1932'de de Hicaz, Necd ve onun denetimi altındaki öteki bölgeleri birleştirerek Suudi Arabistan Krallığı'nı oluşturdu.

Bugün Hicaz

Bölgenin bir zamanlar altın mâdenciliğine dayalı olan ekonomisinin temelini bugün hac gelirleri, özellikle Cidde'de yoğunlaşmış olan hafif sanâyiler, ticâret, sınırlı hurma ve tahıl üretimi ve Arabistan'ın doğusundaki petrol yataklarından elde edilen zenginlik oluşturur. Mekke ve Medîne dışındaki başlıca kentler Kızıldeniz'in en büyük limanı Cidde, bir sayfiye olan Ta'if ve Medîne'nin limanı Yenbu'dur.