Wikia Search

Wikia search, Wikipedia'nın önderliğinde kurulan semantik web tabanlı bir arama motorudur.

Semantik Web veya Web 3.0 denilen yeni nesil web projesinin vaadettiği şeylerden birisi, internet bilgi yığınını Google’un mevcut tasarımı ve algoritması ile hiç bir zaman başaramayacağı bir biçimde internet dünyamızı kuşatan kitlesel bilginin yeniden yapılandırılarak anlamlandırılabilmesidir.

Semantik web teknolojisinin özünde insan mantığının arama stratejisinin kullanılması yattığından dolayı “google arama makinasının” semantik web olgusuyla başa çıkabilmesinin olanağı bulunmamaktadır. Semantik Web teknolojisinin temel gereklerinden birisi olan bildirimsel derleme lisanı (declarative ontological language-OWL) mantığı ile domain isimlerine bağımlı olmadan, kendine özgü ontolojik bağlar kurarak anahtar kelimelerle tam olarak benzeşmese bile aranılanı bulmaya yardım ve hizmet eden bir sistem geliştirmektir.

Olayın pratik sonucunu açıklayabilmek için Google arama motorunun halihazırda kulandığı text tabanlı arama algoritmasında .”YEMEK TARİFLERİ” anahtar kelimesini aradığımızı farzedelim. Arama sonucunda ilk sayfada görebileceğimiz alan adı (domain) isimlerinin hemen hepsinde şu yada bu şekilde yemek tarifi kelimelerinin geçtiğine şahit olacaksınız. Google denen arama mekanizmasının içerik kalitesini doğrudan kontrol debilme imkanı bulunmamaktadır. Bunun için belirli bazı kriterle kullanmakta olduğu bilinir. Misal olarak arama sonucuyla siteyi ziyaret eden kişinin geldiği sayfa yada sitede ne kadar süre kaldığı, sitenin spam yayıp yaymadığı, sayfaya diğer sitelerden sağlam backlinkler verilip verilmediği, sayfanın kaç yıldır yayında olduğu gibi ikincil kriterleri kullanmak zorunda kalmaktadır.

Semantik web sisteminde aramaların kişiselleştirilmesi imkanı bulunduğundan dolayı, yapılan her arama ile ilgili olarak kullanıcılardan geri bildirim (feedback) alınmaktadır. Yani kullanıcı tarafından arama motorunun sunduğu içeriğin ihtiyaçlarını ne kadar oranda karşıladığına dair bir puanlama yapılmaktadır. Yüksek puana sahip siteler arama sıralamasında ön sıralara yerleşmekte, düşük puanda kalanlar ise arama sonuçlarının daha alt sıralarına çekilmektedirler. Semantik web mantığıyla işleyen arama motorlarının diğer bir özelliği de kullanıcının oturum açma işlemiyle giriş yapmasından itibaren kayıt altına alınan kullanıcı arama geçmişi ge

Bununla birlikte semantik web olgusu henüz geliştirilme aşamasında olup halen binlerce kişinin aynı anda katılımının sağlanmasıyla çalışan domainlere özgü bir değerlendirme sistem modelinin en uygun ve kullanışlı bir biçimde oluşturulabilmesi için araştırmacıların ilgi ve alakasına ihityaç duymaktadır.

Makinalar (veya makina temelli çalışan aka AI yazılımı ve onun bilgilendirme elemanları) her ne kadar bu derlenilen bilgileri gayretli bir biçimde kullanmaya kalkışsalar dabir insanın el yordamıyla sunduğu ite beğenimlerinin toplandığı genel bir yargının oluşturduğu veritabanının kalitesine ulaşmaktan oldukça uzaktır. Insanoğlunun oluşturduğu bu değer yargısı ile ilişkilerin bir derlemesinin yapılmasını temel edinen Semantik web tasarımı karşınıda makina temelli arama motorlarının işi oldukça zor görünmektedir.

Söz konusu semantik web programlarının çalışma mantığı ve ilişkileri, aksiyom adı verilen temel ve basit mantıksal varsayımlardan yola çıkarak gerçekleştirmektedir. Bu durumda kullanılan arayüz işleminde söz konusu varsayımın yönlendirmesi kullanılmaktadır. Bu varsayımlar, arama motoru ziyaretçisinin aramalarda kullandığı anahtar kelimelere yüklediği yeni anlamlar ile bunun sonucu olarak aramalarda bulmuş olduğu siteye verdiği değerlendirme puanlarından başkası değildir.

wikia search arama motorunun ana sayfası http://search.wikia.com

Yararlanılan Kaynaklar

• Wikia search semantik arama motoru Google'un sonunu mu hazırlıyor?