Salmanfakılı, Yozgat

Şablon:Bilgikutusu Türkiye köy Salmanfakılı, Yozgat ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

SALMANFAKILI KÖYÜNÜN NE ZAMAN KURULDUĞU TAM OLARAK BİLİNMEMEKLE BİRLİKTE BİR RİVAYETE GÖREKÖYE İLK YERLEŞEN KİŞİLER BÜYÜK VE KÜÇÜK KARACALARDIR. RİVAYETE GÖRE TÜRKİSTAN HORASAN'DAN ÇIKAN KÜÇÜK KARACALAR SIRASIYLA İRAN HORASAN , ERZURUM HORASAN , YOZGAT AKDAĞMAĞDENİ VE SALMANFAKILI'YA YERLEŞMİŞLERDİR . BÜYÜK KARACALAR BUGÜNKİ ÇAKIR SOYADI TAŞIYANLARDIR. KÜÇÜK KARACALAR İSE KELLER DİYE BİLİNEN KARACA VE EKİNCİ SOYADI TAŞIYAN SÜLALEDİR. DAHA SONRALARI ANKARADAN GELEN NECİP İSE COŞKUN SOYADI TAŞIYANLARIN DEDESİDİR. OSMANLI ZAMANINDA İSTANBUL HÜKÜMETİNİN DAHA SONRA İSE ANKARA HÜKÜMETİNİN EMRİNDE GAYRİMEŞRU OLARAK ÇALIŞAN BÜYÜK VE KÜÇÜK KARACALAR YÖRE HALKINA EZİYET YAPAN AZINLIK VE BEYLERİN BERTARAFINI GERÇEKLEŞTİRMEKTEDİR. BUNDAN DOLAYI ADLARI EŞKIYAYA ÇIKAN KARACALARIN YANINDAN YÖRESİNDEN ZARARA UĞRAMADAN GEÇEN KİŞİLER SALMAN(BIRAKAN,BAĞIŞLAYAN)FAKI(BEY,AĞA)LI İSMİNİ VERMİŞLERDİR. KÖYDE ER LAKABIYLA ANILIR SÖZÜNE İSTİNADEN KELLER , LALIKLAR , KAMBERLER ,KADERLER , SEYFİLER , NECİPLER SÜLALELERİNİN YANINDA - ŞAHİN ,DUYGU , BİÇER ,SAYGI , BAĞCI , CEYLAN , ORAKÇI , TURGUT , ERKILIÇ , ASLAN , DEMİR , ÜLGER ,CİHANGİROĞLU, HALICI ,AKSOY SOYADLARINI TAŞIYAN AİLELER YAŞAMAKTADIR . SÜLALELER DIŞINDA AİLELER HAKKINDA BİR BİLGİ YOKTUR . KÖYDE NESLİ TÜKENMİŞ OLAN BİRKAÇ AİLE DAHA VARDIR BUNLARDAN BİRİ TAŞKIN AİLESİ, KENDİLERİ ALMANYA/ REMSCHEID'E YAŞAMAK ÜZERE DİRLER. NESLİ TÜKENMİŞ OLAN AİLELERDEN BİLGİ ULAŞINCA SİZLERE SUNACAĞIZ . EN KALABALIK SÜLALE ŞUGÜN İTİBARİYLE NECİPLER(COŞKUN)DİR . BALKAN HARBİ , KORE HARBİ, 1.DÜNYA HARBİ , ÇANAKKALE HARBİ , KURTULUŞ HARBİNDE TÜM YOZGAT UŞAĞI GİBİ BU KÖYÜN ÇOCUKLARIDA BÜYÜK KAHRAMANLIKLAR GÖSTERMİŞLERDİR . YILLAR İLE BİRLİKTE DELİKANLI NÜFUSU AZALARAK YOKOLMUŞTUR . SON DELİKANLI KÖR KAHYA(MUSTAFA KARACA)'NIN DÖRDÜNCÜ KARISINDAN OLAN İKİNCİ OĞLU MURAT KARACA NAM-I DİĞER FOTERLİ MURAT'DIR . BU KİŞİNİN KAHRAMANLIKLARI VE 1'E 5 KAVGALARI ÇEVRE KÖYLERCE BİLİNMEKTE DİLDEN DİLE DOLAŞMAKTADIR .BİR DÖRTLÜK ONUN İÇİN ŞÖYLE DER - SALMANFAKILI'DA BİR DAYI VAR ADI FOTERLİ , GURBAN OLUYUM DAYIMA YARESİ VAR YÜREĞİNDE ,ONDAN KEDERLİ , HAKSIZLIĞA TAHAMMÜLÜ YOKTUR FOTERLİ DAYIMIN , YUMRUĞU BALYOZ , SEZER HERŞEYİ OLSADA GİZLİ . KÖYÜMÜZ İLE ARAŞTIRMALARIMIZ DEVAM ETMEKTEDİR.

=Kültür

Köylde Halk oyunları:

LOOLLİM, HOŞ BİLEZİK , AVŞAR HALAYI, YOZGAT AĞIRLAMASI , GAMALI , BOPBİLİ , CENDERME , ÜÇ AYAK DELİLO , ÇEKİRGE , MEVLANA , TRAKYA,SARI YILDIZ VE BUNLARIN YANINDA İÇ ANADOLUYA ÖZGÜ OYUNLAR VE HALAYLAR OYNANMAKTADIR . YEMEKLERİMİZ CİLBİR,ÇULLAMA,EKMAAŞI(EKMEKAŞI), OMAÇ ,HASİDE VE YOZGAT'IN MİLLİ YEMEKLERİ ARABAŞI VE DESTİ KEBABI YAPILIP SEVEREK YENMEKTEDİR. BAHARDA ÇİĞDEM ZAMANI ÇOCUKLAR ÇİĞDEM SÖKÜP TOPLAYARAK BİR ÇALININ DİKENLERİNE DİZDİKLERİ ÇİĞDEMLER İLE - ÇİĞDEM ÇİĞDEM ÇİÇECİ EBEM OĞLU KOMECİ BİR VERENİN KIZI OLSUN İKİ VERENİN OĞLU OLSUN DİYEREK EVLERDEN YAĞ VE BULGUR TOPLARLAR. TOPLADIKLARI BULGUR VE YAĞ İLE ÇİĞDEMLERİ İÇLERİNDEN BİRİNİN EVİNDE ÇİĞDEMLİ PİLAV PİŞİRTEREK YERLER. 90'LI YILLARDA FOTERLİ MIRADIN BÜYÜK OĞLU ÇOK KALİTELİ TAKLACI KUŞLAR YETİŞTİRİDİ .BÜYÜK CAMİNİN DUVARININ DİBİNDE ŞİMDİKİ FASULYE NOHUTÇULARIN DURDUĞU YERE KUŞ PAZARI KURULUR FOTERİN OĞLUDA BURAYA BAZEN KUŞLARINDAN SATMAK İÇİN GETİRİRDİ . GELİR GELMEZ KUŞLAR KAPANIN ELİNDE KALIRDI . BOZKİRLİLERİ VE HAS KUMRULARI ÇOK MEŞHURDU . O ZAMANLAR KUŞ BESLEMEK ONUN SAYESİNDE KÖYÜMÜZ KÜLTÜRÜNDE ÖNEMLİ YER TUTARDI . GEÇİM DERDİYLE DİĞER GENÇLER GİBİ O DA BÜYÜK ŞEHİRE GÖÇ EDİNCE NAMLI KUŞLARI KAYBOLDU GİTTİ . ÖZELLİKLE BAYRAMLARDA GENÇLER TOPLAŞIP EŞŞEK SAARTDİRME YARIŞI YAPARLARDI .BAZI ADETLER DEJENERE OLMUŞSADA BAYRAM NAMAZLARINDAN SONRA MEZARLIK ZİYARETİ VE MEZARLIK ÖNÜ KÖY BAYRAMLAŞMASI UNUTULMAMIŞTIR . ESKİDEN CONGULUZ AYI DENENE BİR AYDA AĞZI AÇIK KABLARIN İÇİNE CONGULUZ KUSAR DİYE ÜSTÜNE ÖTRÜLER ÖRTÜLÜRDÜ. BU DÖNEMDE GENÇLER KÖYDEKİ EVLERİ BİR BİR GEZER BULGUR YAĞ ET TAVUK TOPLAR PİLAV BİŞİRİRLERDİ. "KOYUNUN KARNINDA KUZU CANLANDI" DİYEREK DOLAŞIR BİŞEY VERMEYENİN EVNİN ÖNÜNDE OYUN OYUNAR EĞLENİRLERDİ.

Coğrafya

YOZGAT MERKEZE 15 , ŞEFAATLİ'YE 25 , YERKÖY'E 19 KM'DİR . YAKININDAKİ KÖYLER BAŞINAYAYLA , BAŞIBÜYÜKLÜ , KUŞÇU , SARAY BELDESİ , AZİZLİ , AZİZLİ BAĞLARI'DIR . YOZGAT'TAN ANKARA-YOZGAT ASFALTINDAN VE ÜNİVERSİTE ÖNÜNDEN GELEN ŞEFAATLİ YOLLARI KÖYÜMÜZDE BİRLEŞMEKTEDİR . KÖYÜMÜZ YOZGAT-ANKARA ASFALTINA 3 KM'DİR . ŞEFAATLİ YOLU ÜZERİNDEDİR . ÜNİVERSİTE ÖNÜNDEN GELEN YOL ÜZERİNE KÖYÜMÜZÜN AZİZLİ BAĞLARI ÇIKIŞINA ( - SAYIN - ) MUHTARIMIZIN (BÜYÜK GAYRET VE ÇABALARIYLA) YOZGAT VE İLÇELERİNİN ÇÖP TOPLAMA AYRIŞTIRMA VE KATI ATIK DEPOLAMA TESİSİ YAPILMIŞTIR. KÖYÜMÜZ TAMAMİYLE OLMASADA MEŞE ORMAN KÖYÜDÜR . KÖYÜMÜZÜN DOĞUSUNDA BULUNAN KIZILTEPE VE ÇAL TEPE MEVKİLERİ ORMANLIKTIR . ARAZİ ENGEBELİ VE TOPRAKSIZ BİR KİRE YAPISINA SAHİP OLDUĞU İÇİN DİĞER YERLERDE TARLA OLMAYAN BÖLÜMLERDE DE ORMAN ARA ARA GÖRÜLMEKTEDİR . KÖYÜN SİMGESİ SAYILABİLECEK ÜÇ TANE ÜZERİ DÜZ DİKDÖRTGEN ŞEKLE ÇOK YAKIN 500M ARAYLA BEŞİK TEPE VARDIR . SON YILLARDAKİ KURAKLIKTAN BU KÖYDE NASİBİNİ ALARAK BAĞ VE BAHÇELER BATMIŞTIR . ÇOK AZ KISIM ÜZÜM BAĞI VE MEYVE BAHÇESİ KALMIŞTIR . ÇEVRE KÖYLER VE KENDİ İÇERİSİNDE ÜNLÜ KARAKİRE SUYUYUNAN DEMLENEN ÇAYIN DADINA DOYULMAZ . MEVKİİ İSİMLERİ ŞÖYLEDİR -GEDİKPUNAR , ARMITTARLA , FINDIKLIK , GIZILDEPE , ÇALDEPE , DADIMOLUĞU , GARŞIBAĞLAR , ÇORAKLIK , BEŞŞİKDEPENİNDİBİ , GUCÜKGAVAK , CAAŞAK , DEMİRCİDERESİ , GISIRAANDERE , MELEZ , KUŞÇUBAĞLARI , GARININPUNARI , ALİNPUNARI , KERSENDEPE , SASIPUNAR , ÇAYIRINKOPRÜ , EMİNENİNDERE , GOLYERİ , AACAMİ , BEL , GARAKİRE , KOLENİNHARMANYERİ , BUĞAZ , KILIÇCI , KOTÜBAĞ , BEŞŞİKDEPE , SUSA . KÖY RESMEN DEĞİL AMA İKİ MAHALLEDEN OLUŞUR BİRİSİ GARA TEPE MAHALLESİ DİĞERİ BİYAZ KİRE MAHALLESİ'DİR . ÇOĞALAN TEK ŞEY YABAN DOMUZU'DUR. ( MUSTAFA KARACA )

İklim

Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007	20
2000	304
1997	250

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Demircideresi bölgesinden kömür cıkarmak için bazı calışmalar başlatılıp 08,02,2008 tarihi ile arama çalışmalarına devam etmektedir.(Ümit TURGUT).

Muhtarlık

Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.

Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:

2004 - İBRAHİM COŞKUN( NECİPLER )-DELİ MEMMEDİN GARA-

1999 - HAŞİM AKSOY (KAMBERLER )-ARİFİN HALİLİN EFENDİ-

1994 - NECİP COŞKUN (NECİPLER )-SÜLÜMANIN ASLAN-

1989 - YUSUF EKİNCİ ( KELLER KÜÇÜK KARACALAR)-ÇOKELİKCİ-

1984 - ZİYA EKİNCİ ( KELLER KÜÇÜK KARACALAR)-GARA ZİYE-

Altyapı bilgileri

Köyde ilköğretim okulu vardır . Köyün içme suyu şebekesi var kanalizasyon çalışmaları devam etmektedir. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağıvar ancak görevlisi zaman zaman bulunmaktadır. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Dış bağlantılar

www.ekinciayhan.tr.gg