Livyatan: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 04.04, 29 Nisan 2022 tarihindeki hâli

Livyatan (İbranice: לִוְיָתָן‎, romanize: Līvəyāṯān), Tanah'da yer alan Eyüp Kitabı, Yeşaya Kitabı ve Amos Kitabı'nda ismi geçen deniz canavarıdır. Eyüp Kitabı'nda bahsedilen Livyatan, Antik Kenan mitolojisinde tanrı Baal Hadad tarafından mağlup edilmiş ilkel bir canavar olan Lotan'dan etkilenmiştir. Karşılaştırmalı mitolojiye göre Mezopotamya dininde canavara paralel olarak Marduk tarafından mağlup edilen Tiamat yer almıştır. Ayrıca Leviathan, İndra'nın Vritra'yı öldürmesi veya Thor'un Jörmungand'u yenmesi gibi anlatılardaki ejderha ve yılanlar (serpent) karşılaştırılabilir.^[1]

İbrani Kutsal Kitabı'nda ise Leviathan güçlü bir düşmanı, özellikle de Babil'i (Yeşaya:27:1), tarif etmek için metafor olarak kullanılmıştır. Bazı 19. yüzyıl akademisyenleri canavarı timsah gibi büyük su canlılarına atıfta bulunduğu şeklinde yorumlamıştır.^[2] Kelime daha sonraları genel olarak deniz canavarlarının yanı sıra "büyük balina" anlamına gelen bir terimi olarak da kullanılmaya başlandı.

Canavar, Yahudiliğin yanı sıra Hristiyanlık^[3] ve çeşitli gnostik dinlerde de yer alır.^[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Cirlot, Juan Eduardo (1971). A Dictionary of Symbols (2nd bas.). Dorset Press. s. 186.
^ Wilhelm Gesenius, Samuel Prideaux Tregelles (trans.) (1879). Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament.
^ Labriola, Albert C. (1982). "The Medieval View of History in Paradise Lost". Mulryan, John (Ed.). Milton and the Middle Ages. Bucknell University Press. s. 127. ISBN 978-0-8387-5036-0. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2019.
^ Tuomas Rasimus Paradise Reconsidered in Gnostic Mythmaking: Rethinking Sethianism in Light of the Ophite Evidence BRILL 2009 9789047426707 p. 68

[1] Cirlot, Juan Eduardo (1971). A Dictionary of Symbols (2nd bas.). Dorset Press. s. 186.

[Gesenius2-2] Wilhelm Gesenius, Samuel Prideaux Tregelles (trans.) (1879). Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament.

[3] Labriola, Albert C. (1982). "The Medieval View of History in Paradise Lost". Mulryan, John (Ed.). Milton and the Middle Ages. Bucknell University Press. s. 127. ISBN 978-0-8387-5036-0. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2019.

[ReferenceA-4] Tuomas Rasimus Paradise Reconsidered in Gnostic Mythmaking: Rethinking Sethianism in Light of the Ophite Evidence BRILL 2009 9789047426707 p. 68

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 3. satır: / 3. satır: @@
 '''Livyatan''' ({{dil-he-n|לִוְיָתָן|Līvəyāṯān}}), [[Tanah]]'da yer alan [[Eyüp Kitabı]], [[Yeşaya Kitabı]] ve [[Amos Kitabı]]'nda ismi geçen [[deniz canavarı]]dır. Eyüp Kitabı'nda bahsedilen Livyatan, [[Kenan mitolojisi|Antik Kenan mitolojisinde]] tanrı [[Hadad|Baal Hadad]] tarafından mağlup edilmiş ilkel bir canavar olan ''[[Lotan]]''{{'}}dan etkilenmiştir. Karşılaştırmalı mitolojiye göre [[Antik Mezopotamya dini|Mezopotamya dininde]] canavara paralel olarak [[Marduk]] tarafından mağlup edilen [[Tiamatdan|Tiamat]] yer almıştır. Ayrıca Leviathan, [[Indra|İndra'nın]] [[Vrtra|Vritra]]'yı öldürmesi veya [[Thor]]'un [[Jörmungand]]'u yenmesi gibi anlatılardaki [[ejderha]] ve [[yılan]]lar (serpent) karşılaştırılabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=A Dictionary of Symbols|soyadı=Cirlot|ad=Juan Eduardo|yayıncı=Dorset Press|yıl=1971|basım=2nd|sayfa=186|yazarbağı=Juan Eduardo Cirlot}}</ref>
-İbrani İncili'nde ise Leviathan güçlü bir düşmanı, özellikle de [[Babil (antik kent)|Babil]]'i ([[İşaya|Yeşaya]]:27:1), tarif etmek için [[metafor]] olarak kullanılmıştır. Bazı 19. yüzyıl akademisyenleri canavarı [[timsah]] gibi büyük su canlılarına atıfta bulunduğu şeklinde yorumlamıştır.<ref name="Gesenius2">[[Wilhelm Gesenius]], Samuel Prideaux Tregelles (trans.) (1879). ''Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament''.</ref> Kelime daha sonraları genel olarak deniz canavarlarının yanı sıra "[[Balina|büyük balina]]" anlamına gelen bir terimi olarak da kullanılmaya başlandı.
+[[İbrani Kutsal Kitabı]]'nda ise Leviathan güçlü bir düşmanı, özellikle de [[Babil (antik kent)|Babil]]'i ([[İşaya|Yeşaya]]:27:1), tarif etmek için [[metafor]] olarak kullanılmıştır. Bazı 19. yüzyıl akademisyenleri canavarı [[timsah]] gibi büyük su canlılarına atıfta bulunduğu şeklinde yorumlamıştır.<ref name="Gesenius2">[[Wilhelm Gesenius]], Samuel Prideaux Tregelles (trans.) (1879). ''Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament''.</ref> Kelime daha sonraları genel olarak deniz canavarlarının yanı sıra "[[Balina|büyük balina]]" anlamına gelen bir terimi olarak da kullanılmaya başlandı.
 Canavar, Yahudiliğin yanı sıra [[Hristiyanlık]]<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Labriola|ad=Albert C.|editör-ad=John|editör-soyadı=Mulryan|başlık=Milton and the Middle Ages|yayıncı=Bucknell University Press|yıl=1982|sayfalar=127|bölüm=The Medieval View of History in ''Paradise Lost''|url=https://books.google.com/books?id=0YX1AKt4gn0C&pg=PA127|isbn=978-0-8387-5036-0|erişimtarihi=10 Kasım 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210415162741/https://books.google.com/books?id=0YX1AKt4gn0C&pg=PA127|arşivtarihi=15 Nisan 2021|ölüurl=hayır}}</ref> ve çeşitli [[Gnostisizm|gnostik]] dinlerde de yer alır.<ref name="ReferenceA">Tuomas Rasimus ''Paradise Reconsidered in Gnostic Mythmaking: Rethinking Sethianism in Light of the Ophite Evidence'' BRILL 2009 {{ISBN|9789047426707}} p. 68</ref>