Korece: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Chaewyle (mesaj | katkılar)
Styyx (mesaj | katkılar)
k Chaewyle (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri döndürülerek, 78.180.61.166 tarafından değiştirilmiş son sürüm geri getirildi.
Etiketler: Geri döndürme SWViewer [1.4]
32. satır: 32. satır:
|duyuru2 =
|duyuru2 =
}}
}}
'''Korece''' TANRI MISIN BE KADIN BI INSANIN HER ZERRESI MI MUKKEMLE OLUR ASIGIM SANA HEMDE COK ASIGIM EVLEN BENIMLE ({{küçük|[[Güney Kore]]:}} {{dil|ko|{{linktext|한국어}}|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}}/{{dil|ko|韓國語|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}} ''hanguk-eo''; {{küçük|[[Kuzey Kore]]:}} {{dil|ko|{{linktext|조선말}}|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}}/{{dil|ko|朝鮮말|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}} ''chosŏn-mal''), [[Kore]] yarımadasında ve komşusu [[Çin]]'e bağlı [[Yanbian Kore Özerk İli]]'nde yaygın olarak kullanılan bir [[Kore dilleri|Kore dili]]. Hem [[Kuzey Kore]] hem de [[Güney Kore]]'nin [[resmî dil]]idir. Dil, [[hece yazısı|hece alfabesi]] olan [[Hangıl]] veya [[Çince karakterler]] olan [[Hanja]] ile yazılabilir.
'''Korece''' ({{küçük|[[Güney Kore]]:}} {{dil|ko|{{linktext|한국어}}|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}}/{{dil|ko|韓國語|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}} ''hanguk-eo''; {{küçük|[[Kuzey Kore]]:}} {{dil|ko|{{linktext|조선말}}|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}}/{{dil|ko|朝鮮말|dil kodu=|yazı=|dil_adı=hayır}} ''chosŏn-mal''), [[Kore]] yarımadasında ve komşusu [[Çin]]'e bağlı [[Yanbian Kore Özerk İli]]'nde yaygın olarak kullanılan bir [[Kore dilleri|Kore dili]]. Hem [[Kuzey Kore]] hem de [[Güney Kore]]'nin [[resmî dil]]idir. Dil, [[hece yazısı|hece alfabesi]] olan [[Hangıl]] veya [[Çince karakterler]] olan [[Hanja]] ile yazılabilir.


Dünyada eski [[Sovyetler Birliği|SSCB]], [[Avustralya]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Kanada]], [[Brezilya]], [[Japonya]] ve [[Filipinler]]deki göçmen komünitelerle birlikte toplam 78 milyon [[Kore]]li vardır. Korece ve Korelilik özdeşleşmiştir.
Dünyada eski [[Sovyetler Birliği|SSCB]], [[Avustralya]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Kanada]], [[Brezilya]], [[Japonya]] ve [[Filipinler]]deki göçmen komünitelerle birlikte toplam 78 milyon [[Kore]]li vardır. Korece ve Korelilik özdeşleşmiştir.


== Sınıflandırma ==
== TANRI MISIN BE KADIN BI INSANIN HER ZERRESI MI MUKKEMLE OLUR ASIGIM SANA HEMDE COK ASIGIM EVLEN BENIMPLE Korece, [[Jeju]]'da konuşulan [[Jejuca]] (veya Jeju lehçesi) ile birlikte [[Kore dilleri]] içerisinde yer alır. Kore dillerini herhangi bir başka dil ailesi içerisine yerleştiren bir teori yaygınca kabul görmemektedir ve [[izole dil]] olarak sınıflandırılır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://glottolog.org/resource/languoid/id/kore1280 | başlık = Glottolog 4.2.1 - Korean | erişimtarihi = 8 Ağustos 2020 | çalışma = glottolog.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141012163121/https://glottolog.org/resource/languoid/id/kore1280 | arşivtarihi = 12 Ekim 2014 | ölüurl = evet }}</ref> Buna karşın, tarihi olarak dil, [[Ural-Altay dil ailesi]] ve sonrasında [[Altay dilleri]] (makro) içerisinde sınıflandırılmış, ancak 20. yüzyılın ortasından itibaren bu savlar akademide geçersiz kabul edilmeye başlanmıştır.<ref name=":0">{{Kitap kaynağı|başlık=The Making of the Korean Language|sayfalar=|yer=|yayıncı=Center for Korean Studies, University of Hawai'i|yıl=1974|isbn=|soyadı=Kim|ad=Chin-Wu}}</ref> ==
Korece, [[Jeju]]'da konuşulan [[Jejuca]] (veya Jeju lehçesi) ile birlikte [[Kore dilleri]] içerisinde yer alır. Kore dillerini herhangi bir başka dil ailesi içerisine yerleştiren bir teori yaygınca kabul görmemektedir ve [[izole dil]] olarak sınıflandırılır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://glottolog.org/resource/languoid/id/kore1280 | başlık = Glottolog 4.2.1 - Korean | erişimtarihi = 8 Ağustos 2020 | çalışma = glottolog.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141012163121/https://glottolog.org/resource/languoid/id/kore1280 | arşivtarihi = 12 Ekim 2014 | ölüurl = evet }}</ref> Buna karşın, tarihi olarak dil, [[Ural-Altay dil ailesi]] ve sonrasında [[Altay dilleri]] (makro) içerisinde sınıflandırılmış, ancak 20. yüzyılın ortasından itibaren bu savlar akademide geçersiz kabul edilmeye başlanmıştır.<ref name=":0">{{Kitap kaynağı|başlık=The Making of the Korean Language|sayfalar=|yer=|yayıncı=Center for Korean Studies, University of Hawai'i|yıl=1974|isbn=|soyadı=Kim|ad=Chin-Wu}}</ref>
Korecenin, söz varlığı ve gramer özellikleri nedeniyle [[Japon dilleri]]yle akraba olabileceği de düşünülmüştür. Genetik olarak birbirleriyle akraba olmak yerine Eski Korecenin Batı [[Eski Japonca]] ile [[dil birliği]] içinde olmuş olduğu ve yoğun [[ödünçleme]]ler aldığı tahmin edilmektedir. [[Dravid dilleri]] ile akraba olması da öne sürülmüş diğer savlardandır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Korean Language|sayfa=29|yayıncı=Cambridge University Press|yıl=2001|yazar=Min-Sohn, Ho}}</ref>


Korecenin, söz varlığı ve gramer özellikleri nedeniyle [[Japon dilleri]]yle akraba olabileceği de düşünülmüştür. Genetik olarak birbirleriyle akraba olmak yerine Eski Korecenin Batı [[Eski Japonca]] ile [[dil birliği]] içinde olmuş olduğu ve yoğun [[ödünçleme]]ler aldığı tahmin edilmektedir. [[Dravid dilleri]] ile akraba olması da öne sürülmüş diğer savlardandır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Korean Language|sayfa=29|yayıncı=Cambridge University Press|yıl=2001|yazar=Min-Sohn, Ho}}</ref>


== Yazı sistemi ==
== Yazı sistemi ==

Sayfanın 13.08, 19 Ağustos 2021 tarihindeki hâli

Korece
한국어, 조선말
Korece yazı
TelaffuzHangugeo, Chosŏnmal
BölgeDoğu Asya
EtnisiteKoreliler
Konuşan sayısı77,245,928  (2018)[1][2][3]
Dil ailesi
Yazı sistemiHangıl
Hanja
Resmî durumu
Resmî dil Kuzey Kore
 Güney Kore
Tanınmış azınlık dili Çin
 Japonya
 ABD
Dil kodları
ISO 639-1ko
ISO 639-2kor
ISO 639-3Çeşitli:
kor – Modern Korece
okm – Orta Korece
oko – Büyük Korece
Korece'nin konuşulduğu yerler.

Korece (Güney Kore: 한국어/韓國語 hanguk-eo; Kuzey Kore: 조선말/朝鮮말 chosŏn-mal), Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

Dünyada eski SSCB, Avustralya, ABD, Kanada, Brezilya, Japonya ve Filipinlerdeki göçmen komünitelerle birlikte toplam 78 milyon Koreli vardır. Korece ve Korelilik özdeşleşmiştir.

Sınıflandırma

Korece, Jeju'da konuşulan Jejuca (veya Jeju lehçesi) ile birlikte Kore dilleri içerisinde yer alır. Kore dillerini herhangi bir başka dil ailesi içerisine yerleştiren bir teori yaygınca kabul görmemektedir ve izole dil olarak sınıflandırılır.[4] Buna karşın, tarihi olarak dil, Ural-Altay dil ailesi ve sonrasında Altay dilleri (makro) içerisinde sınıflandırılmış, ancak 20. yüzyılın ortasından itibaren bu savlar akademide geçersiz kabul edilmeye başlanmıştır.[5]

Korecenin, söz varlığı ve gramer özellikleri nedeniyle Japon dilleriyle akraba olabileceği de düşünülmüştür. Genetik olarak birbirleriyle akraba olmak yerine Eski Korecenin Batı Eski Japonca ile dil birliği içinde olmuş olduğu ve yoğun ödünçlemeler aldığı tahmin edilmektedir. Dravid dilleri ile akraba olması da öne sürülmüş diğer savlardandır.[6]

Yazı sistemi

Koreliler tarih boyunca Hanja adını verdikleri Çince yazı karakterlerini kullanmıştır. Günümüzde ise ağzın ve dilin aldığı şekle göre karakterize edilen Kore alfabesi Hangul kullanılmaktadır. Güney Kore'de çocuklara hâlen 1800 adet Çince karakter öğretilmektedir.

Fonoloji

Ünlü uyumu

Korecenin Orta Korece döneminde ünlü uyumu güçlü bir şekilde görülmüştür. Buna rağmen, ilerleyen dönemlerde ünlü uyumu dilde kaybolma eğilimi göstermiştir. Modern Korecede ünlü uyumu sadece yansıma kelimelerde, sıfatlarda, zamirlerde, ünlemlerde ve bir kelime çekimlenirken görülür.

Korece ünlü uyumu
Aydınlık ünlüler
(밝은 모음, 밝은 母音, Balgın moım)
ㅏ (A) ㅗ (O) ㅘ (Oa, va) ㅑ (Ya) ㅛ (Yo)
ㅐ (Ä, ae) ㅚ (Ö, oe) ㅙ (Oä, Oae, vä, vae) ㅒ (Yä, Yae)
Karanlık ünlüler
(어두운 모음, 어두운 母音, ɔduun moım)
ㅓ (ɔ, ıo) ㅜ (U) ㅝ (Uo, vo) ㅕ (Yıɔ, yıo) ㅠ (Yu)
ㅔ (E) ㅟ (Ü, vi) ㅞ (Ue, ve) ㅖ (Ye)
Nötr/Merkezi ünlüler ㅣ (İ, i) ㅡ (I, ı)
ㅢ (Iy, ıy)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  2. ^ https://kosis.kr/nsportalStats/nsportalStats_0102Body.jsp?menuId=10
  3. ^ https://www.ethnologue.com/language/kor
  4. ^ "Glottolog 4.2.1 - Korean". glottolog.org. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2020. 
  5. ^ Kim, Chin-Wu (1974). The Making of the Korean Language. Center for Korean Studies, University of Hawai'i. 
  6. ^ Min-Sohn, Ho (2001). The Korean Language. Cambridge University Press. s. 29. 

Dış bağlantılar

Vikipedi
Vikipedi
Özgür Ansiklopedi Vikipedi'nin Korece (ko) sürümü