Arslanhane: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
Yzkoc (mesaj | katkılar)
24. satır: 24. satır:
| doi=10.3406/rebyz.2006.2399
| doi=10.3406/rebyz.2006.2399
}}
}}
</ref> binanın zemin katı, yakındaki [[Topkapı Sarayı]]'ndaki Sultan'ın sarayına yönelik vahşi hayvanları (arslanlar - ''Arslanhane'' ismi buradan gelmektedir - kaplanlar, filler vb.) barındırmak için kullanıldı.<ref name=ro299>Ronchey (2010), p. 299</ref> Aynı zamanda üst katın pencereleri duvarlı olup, Topkapı Sarayı'nda faaliyet gösteren süsleme sanatçıları için ''Nakkaşhane'' olarak kullanılmıştır.<ref name=mw81/>
</ref> binanın zemin katı, yakındaki [[Topkapı Sarayı]]'ndaki Sultan'ın sarayına yönelik vahşi hayvanları (arslanlar - ''Arslanhane'' ismi buradan gelmektedir - kaplanlar, filler vb.) barındırmak için kullanıldı.<ref name=ro299>Ronchey (2010), p. 299</ref> Aynı zamanda üst katın pencereleri duvarlı olup, Topkapı Sarayı'nda faaliyet gösteren süsleme sanatçıları için ''Nakkaşhane'' olarak kullanılmıştır.<ref name=mw81/> 1741'de Ayasofya mahallesinde çıkan bir yangın binanın yanı sıra yakındaki [[Haseki Hamamı]]'na zarar verdi.<ref name=mw81/><ref name=ma329>Mamboury (1953) p.329</ref><ref name=mw329>Müller-Wiener (1976), p. 329</ref> 1802'de üst kat alev aldı ve 1804'te bina yıkıldı.<ref name=mw81/> 1802'de üst kat alev aldı ve 1804'te bina yıkıldı.<ref name=mw81/> 1846-48 yıllarında [[Ticino kantonu|İsviçreli İtalyan]] mimar Gaspare Fossati yeni İstanbul Üniversitesi'nin rektörlük binasını aynı yere inşa edene kadar siteye inşa edilen yeni yapılarda sonraki yıllarda çok sayıda yangın çıkmıştır.<ref name=mw81/>
<!--
In 1741 a fire in the Hagia Sophia neighborhood damaged the building, as well as the nearby [[Haseki Hürrem Sultan Hamamı|Haseki Hürrem Sultan Bath]].<ref name=mw81/><ref name=ma329>Mamboury (1953) p.329</ref><ref name=mw329>Müller-Wiener (1976), p. 329</ref> In 1802 the upper floor caught fire, and in 1804 the building was demolished.<ref name=mw81/> There were numerous fires in the following years in the new edifices built on the site, until in 1846-48 the [[Ticino|Swiss Italian]] architect [[Gaspare Fossati]] built the main seat of the new [[Istanbul University]] on the same site.<ref name=mw81/>


==Description==
== Tanım ==
<!--
About the first chapel it is only known that two marble columns used for its construction were brought from [[Thessaloniki]].<ref name=ja2_111>Janin (1964) p. 111 </ref> A representation of the city belonging to the 1493 [[Nuremberg Chronicle]], another of 1532 painted by [[Matrakçı Nasuh|Nasûh al Matrakçî]], <ref name=mw71>Müller-Wiener (1976), p. 71</ref> and an engraving in a geography book published in [[Venice]] in 1804<ref>This is the ''Géographie des quatre parties du monde'' written by the [[Armenian people|Armenian]] Father Ingigian of the [[San Lazzaro degli Armeni]]'s monastery in Venice. Müller-Wiener (1976) p. 81. Balbi, (1824) p. 4</ref> are the only three extant images of the church, although in the latter the building is represented as already in ruins.<ref name=mw81/> The edifice appears to be made of ashlar and brick, with a central plan and two storeys surmounted by a dome.<ref name=mw81/> The upper storey was flanked by two half domes and was preceded by a terrace.<ref name=mw81/> Both storeys were pierced by windows. Internally the church was adorned with precious vases and [[icon]]s (such as the famous icon of Christ coming from Beirut<ref>Alice Mary Talbot y Denis F. Sullivan : « The History of Leo the Deacon » - Washington, 2005, p.209</ref>), and lavishly decorated with paintings and mosaics.<ref name=ja544/> <ref name=mw81/> The remains of these, as well as of inscriptions in Greek, were still visible in the interior until the eighteenth century.<ref name=mw81/> John Tzimiskes endowed the church with several [[Relics#Christianity|relics]], among them the alleged sandals of Jesus and the hair of [[St. John the Baptist]],<ref name=ja544/> and had his tomb, made of gold and [[Vitreous enamel|enamel]], built in the crypt.<ref name=ja2_111/>
About the first chapel it is only known that two marble columns used for its construction were brought from [[Thessaloniki]].<ref name=ja2_111>Janin (1964) p. 111 </ref> A representation of the city belonging to the 1493 [[Nuremberg Chronicle]], another of 1532 painted by [[Matrakçı Nasuh|Nasûh al Matrakçî]], <ref name=mw71>Müller-Wiener (1976), p. 71</ref> and an engraving in a geography book published in [[Venice]] in 1804<ref>This is the ''Géographie des quatre parties du monde'' written by the [[Armenian people|Armenian]] Father Ingigian of the [[San Lazzaro degli Armeni]]'s monastery in Venice. Müller-Wiener (1976) p. 81. Balbi, (1824) p. 4</ref> are the only three extant images of the church, although in the latter the building is represented as already in ruins.<ref name=mw81/> The edifice appears to be made of ashlar and brick, with a central plan and two storeys surmounted by a dome.<ref name=mw81/> The upper storey was flanked by two half domes and was preceded by a terrace.<ref name=mw81/> Both storeys were pierced by windows. Internally the church was adorned with precious vases and [[icon]]s (such as the famous icon of Christ coming from Beirut<ref>Alice Mary Talbot y Denis F. Sullivan : « The History of Leo the Deacon » - Washington, 2005, p.209</ref>), and lavishly decorated with paintings and mosaics.<ref name=ja544/> <ref name=mw81/> The remains of these, as well as of inscriptions in Greek, were still visible in the interior until the eighteenth century.<ref name=mw81/> John Tzimiskes endowed the church with several [[Relics#Christianity|relics]], among them the alleged sandals of Jesus and the hair of [[St. John the Baptist]],<ref name=ja544/> and had his tomb, made of gold and [[Vitreous enamel|enamel]], built in the crypt.<ref name=ja2_111/>
-->
-->

Sayfanın 09.18, 17 Nisan 2021 tarihindeki hâli

Bizans Konstantinopolis haritası. Arslanhane - haritada gösterilmemiştir - surlarla çevrili şehrin en doğu kısmında, Ayasofya'nın güneyinde ve Halki Kapısı'nın solunda yer almaktadır.

Arslanhane, Bizans Doğu Ortodoks kilisesi. Yakınında bulunan Halki Kapısı'nın ana girişinin üzerinde bulunan Hristos Pantokrator (Her şeye kâdir İsa) ikonasına[1] atfen kiliseye Hristos Halkitis ("Halki'nin İsa'sı") ismi verilmiştir.[1] Adı muhtemelen bronzdan (Yunanca chálkeos) yapılmış kapı veya çinilerden gelen bu bina, Büyük Saray'ın anıtsal girişiydi. Zaten yangından ağır hasar gören kutsal kilise 1804'te yıkıldı.[2]

Yer

Yapı İstanbul'da, Fatih ilçesinde, Sultanahmet semtinde, Ayasofya'nın yaklaşık 200 m güneyinde, Jüstinyen Sütunu'na çok uzak olmayan ve Büyük Saray'ın Halki Kapısı'nın solunda yer alıyordu.[2]

Tarihi

Bizans dönemi

Osmanlı minyatür sanatçısı Matrakçı Nasuh tarafından 1536 yılında yapılan İstanbul At Meydanı çizimi. Bu dönemde Arslanhane olarak bilinen, geniş yeşilliğin solunda (Eski Hipodrom bölgesi) ve Ayasofya'nın sağında yer alan teraslı büyük kırmızı-turuncu tonozlu yapıdır.

Onuncu yüzyılda İmparator I. Romanos, Chalke'nin yanına, Halki Kapısı'nın ana girişini süsleyen Hristos Halkitis isimli İsa imgesine adanmış bir şapel inşa etti. Şehrin en önemli dini sembollerinden biri olan bu imge, İkonoklastik dönemde büyük önem taşıyordu.[1] [3] İbadethane o kadar küçüktü ki, on beş kişiden fazla kişi giremezdi.[1] 971'de İmparator I. İoannis, Kiev Ruslarına karşı kazandığı zaferi kutlamak için iki katlı bir kilise inşa ederek şapeli genişletti ve kiliseye 50 din adamı atadı.[1] Zaten yıkık durumda olan yakındaki "tou oikonomíou" isimli Saray Hamamları'dan malzemeler kullanılarak kısmen inşa edilen yeni bina, cömertçe dekore edilmişti.[2] I. İoannis, 976'da kilisenin mahzenine gömüldü.[1][2] 1183'te Andronikos Komnenos, hemen ardından öldürülen genç İmparator II. Aleksios ile birlikte burada İmparator ilan edildi.[1] Bir Rus hacıya göre, kilise on beşinci yüzyılın ikinci çeyreğinde hala kullanılıyordu.[1]

Osmanlı dönemi

1453 yılında İstanbul'un Fethi'nden sonra, Cebehane (istihkam ocağı) kilisenin yanına yerleştirildi ve kilise terk edildi.[2] Daha sonra, yakınlardaki Dihippion'daki Aziz İoannis Kilisesi gibi,[4] binanın zemin katı, yakındaki Topkapı Sarayı'ndaki Sultan'ın sarayına yönelik vahşi hayvanları (arslanlar - Arslanhane ismi buradan gelmektedir - kaplanlar, filler vb.) barındırmak için kullanıldı.[5] Aynı zamanda üst katın pencereleri duvarlı olup, Topkapı Sarayı'nda faaliyet gösteren süsleme sanatçıları için Nakkaşhane olarak kullanılmıştır.[2] 1741'de Ayasofya mahallesinde çıkan bir yangın binanın yanı sıra yakındaki Haseki Hamamı'na zarar verdi.[2][6][7] 1802'de üst kat alev aldı ve 1804'te bina yıkıldı.[2] 1802'de üst kat alev aldı ve 1804'te bina yıkıldı.[2] 1846-48 yıllarında İsviçreli İtalyan mimar Gaspare Fossati yeni İstanbul Üniversitesi'nin rektörlük binasını aynı yere inşa edene kadar siteye inşa edilen yeni yapılarda sonraki yıllarda çok sayıda yangın çıkmıştır.[2]

Tanım

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d e f g h Janin (1953), p. 544.
  2. ^ a b c d e f g h i j Müller-Wiener (1976), p. 81
  3. ^ Modern kaynaklara göre, bu görüntünün ikonoklastik dönemden önce varlığının şüpheli olduğu unutulmamalıdır. Brubaker, 2011
  4. ^ Aziz İoannis Kilisesi, Ayasofya'nın kuzeydoğu köşesine yakın, Alman Çeşmesi mevkiinde yer almaktaydı ve aynı zamanda yüksek bir kubbe ile örtülü merkezi bir plana sahipti. Hayvan barınağı olarak kullanıldıktan sonra 17. yüzyılın başında yıkıldı. Malzemesi, Sultanahmet Camii'nin inşaatı için yeniden kullanılmıştır.Grèlois, Jean-Pierre (2006), "Note sur la disparition de Saint-Jean au Dihippion", Revue des études byzantines (Fransızca), 64 (64-65), ss. 369–72, doi:10.3406/rebyz.2006.2399 
  5. ^ Ronchey (2010), p. 299
  6. ^ Mamboury (1953) p.329
  7. ^ Müller-Wiener (1976), p. 329
Genel
  • Balbi, Adriano (1824). Compendio di Geografia universale. 3 (İtalyanca). Venezia: Glauco Masi. 
  • Mamboury, Ernest (1953). The Tourists' Istanbul (İngilizce). İstanbul: Çituri Biraderler Basımevi. 
  • Janin, Raymond (1953). La Géographie Ecclésiastique de l'Empire Byzantin. 1. Part: Le Siège de Constantinople et le Patriarcat Oecuménique. 3rd Vol. : Les Églises et les Monastères (Fransızca). Paris: Institut Français d'Etudes Byzantines. 
  • Janin, Raymond (1964). Constantinople Byzantine. 2 (Fransızca). Paris: Institut Français d'Etudes Byzantines. 
  • Müller-Wiener, Wolfgang (1977). Bildlexikon zur Topographie Istanbuls: Byzantion, Konstantinupolis, Istanbul bis zum Beginn d. 17 Jh (Almanca). Tübingen: Wasmuth. ISBN 9783803010223. 
  • Ronchey, Silvia; Braccini, Tommaso (2010). Il romanzo di Costantinopoli. Guida letteraria alla Roma d'Oriente (İtalyanca). Torino: Einaudi. ISBN 978-88-06-18921-1. 
  • Brubaker, Leslie; Haldon, John (2011). Byzantium in the Iconoclast era (ca 680-850) (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-05-21-43093-7. 

Şablon:Konstantinopolis Kilise ve Manastırları