Şempanze: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düz.
çeviri
13. satır: 13. satır:
| sıralama = ([[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], 1775)
| sıralama = ([[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], 1775)
| aralık_haritası = Pan troglodytes area.png
| aralık_haritası = Pan troglodytes area.png
| aralık_haritası_altyazı = Distribution of subspecies<br/>{{sıralı liste |madde_stili=text-align:left; |''Pan troglodytes verus'' (green) |''P. t. ellioti'' (grey) |''P. t. troglodytes'' (red) |''P. t. schweinfurthii'' (blue)}}
| aralık_haritası_altyazı = Alt türlerin dağılım haritası<br/>{{sıralı liste |madde_stili=text-align:left; |''Pan troglodytes verus'' (green) |''P. t. ellioti'' (grey) |''P. t. troglodytes'' (red) |''P. t. schweinfurthii'' (blue)}}
| altbölüm_sıra = Alt türler
| altbölüm_sıra = Alt türler
| altbölüm = {{Madde işaretsiz liste
| altbölüm = {{Madde işaretsiz liste

Sayfanın 09.27, 30 Ocak 2021 tarihindeki hâli

Şempanze
Yaşadığı dönem aralığı: 4-0 myö
Blankan-Günümüz[1] 
P. t. schweinfurthii, Kibale Milli Parkı, Uganda
Korunma durumu

Tehlikede (IUCN 3.1)[2]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Haplorhini
İnfra takım: Simiiformes
Familya: Hominidae
Alt familya: Homininae
Oymak: Hominini
Alt oymak: Panina
Cins: Pan
Tür: P. troglodytes
İkili adlandırma
Pan troglodytes
(Blumenbach, 1775)
Alt türler
Alt türlerin dağılım haritası
  1. Pan troglodytes verus (green)
  2. P. t. ellioti (grey)
  3. P. t. troglodytes (red)
  4. P. t. schweinfurthii (blue)

Bayağı şempanze (Pan troglodytes), Primates (primatlar) takımının Hominidae (büyük insansı maymunlar) familyasına dahil Pan (şempanze) cinsini oluşturan iki türün daha iri yapılı olanıdır. "Şempanze" adı daha çok bu türü ifade etmek için kullanılsa da bu durum teknik açıdan hatalıdır. Yakın geçmişe dek daha çok "pigme şempanze" ya da "cüce şempanze" adları ile anılmış olan Pan paniscus (bonobo), Pan cinsinin diğer türüdür.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin ormanlarıyla sınırlı bir dağılım alanı olan bonobonun aksine, bayağı şempanzenin Batı ve Orta Afrika'da daha geniş bir dağılım alanı vardır ve bu dağılım alanları içinde ayrı bölgelerde izlenen dört alt türü bulunur. Bu alt türler şöyle sıralanabilir:

  • Pan troglodytes schweinfurthii (Doğu şempanzesi)
  • Pan troglodytes troglodytes (Merkezî şempanze)
  • Pan troglodytes vellerosus (Nijerya şempanzesi)
  • Pan troglodytes verus (Batı Afrika şempanzesi)

Kaynakça

  1. ^ McBrearty, Sally; Jablonski, Nina G. (2005). "First fossil chimpanzee". Nature. 437 (7055): 105–108. Bibcode:2005Natur.437..105M. doi:10.1038/nature04008. ISSN 0028-0836. PMID 16136135. 
  2. ^ Humle, T.; Maisels, F.; Oates, J.F.; Plumptre, A.; Williamson, E.A. (2016). "Pan troglodytes (errata 2018)". 2016: e.T15933A17964454. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T15933A17964454.en. 

Dış bağlantılar