VI. Mithridatis

Başlığın diğer anlamları için Mithridates sayfasına bakınız.

VI. Mithridatis
Pontus Kralı
Hüküm süresi	MÖ 120-63
Önce gelen	V. Mithridatis
Sonra gelen	II. Farnekes
Doğum	MÖ 135
Ölüm	MÖ 63 Sinop
Babası	V. Mithridatis
Annesi	VI. Laodice

VI. Mithridatis, (Yunanca Μιθριδάτης, d. MÖ 135 – ö. MÖ 63, veya Eupator Dionysius ile Büyük Mithridatis), Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.

Roma Cumhuriyeti'ne karşı en başarılı ve zeki düşmanı sayıldı. Küçük yaşta öz annesinin kendisini zehirlemek istemesinden dolayı çeşitli zehirler geliştirmiştir. İlk zehir bilimci sayılır ve tarihte ilk biyolojik silahları kullanan kişidir. Düşmanlarının yemeklerine kendi yaptığı zehirleri katarak ölmelerini sağlamıştır.

Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan Sulla, Lucullus ve Pompey ile Mithridatis Savaşları adı verilen 3 seferde karşılaşmıştır.

Mithridatis Savaşları

Birinci Mithridatis Savaş MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mithridatis arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı birkaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı Anadolu'daki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mithridatises, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.

İkinci Mithridatisik Savaş, Murena'nın MÖ 83 yılında Mithridatis'a saldırmasıyla başlamıştır ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mithridatis, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.

İkinci Mithridatis Savaş'tan on yıl sonra, Roma'nın Bitinya'yı (Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından Üçüncü Mithridatis Savaş başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce Lucullus ve ardından Pompey Mithridatis'ın karşısına çıkmıştır. Mithridatis, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenilmiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiği olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mithridatis ve Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.

Ölümü

Üçüncü Mithridatissavaşı kaybetmesinin ardından Anadolu'da barınma şansı kalmadığını anlayan Mithridatis, o güne değin müttefiği olan 2. Tigranes'in sığınma talebini reddetmesinin ardından bugünkü Gürcistan üzerinden, oğlunun idaresindeki Azov bölgesine gitmiştir. Ülkedeki iktidarı direnişle karşılaşmadan ele geçirmesinin ardından savaş hazırlıklarına karşı çıkan oğlu Machares'i idam ettirmiştir.

MÖ 63. yılında babasına karşı isyan çıkaran 2. Farnakes'in eline düşmemek için sarayında intihar etmiştir. Ömrü boyunca geliştirdiği ve adını verdiği zehre karşı bağışıklık kazanma yöntemi olan Mitridatizm ustası olduğu için, kendini zehirleme çabaları boşa çıkmış ve kendini yakın korumasına öldürtmek zorunda kalmıştır.

VI. Mithridatis zamanında Pontus topraklarının gelişimi
Koyu pembe renk devraldığı toprakları, pembe renk fethettiği yerleri, yeşil renk ise müttefiki Ermenistan topraklarını gösterir

Pontus Kralları

• I. Mithridatis Ktistes Kral 281 (302-266 MÖ)
• Ariobarzanes (266-250 MÖ)
• II. Mithridatis (250-220 MÖ)
• III. Mithridatis (220-195 MÖ)
• I. Farnekes (195-170 MÖ)
• IV. Mithridatis (170-150 MÖ)
• V. Mithridatis (150-121 MÖ)
• VI. Mithridatis (121-63 MÖ)
• II. Farnekes (Tek Bosporus Kralığı) (63-47 MÖ)
• VII. Mithridatis (47-46 MÖ)
• Dareios (39-37 MÖ)
• I. Polemon (37-8 MÖ)
• Pythodoris (MÖ 8-MS 23)
• Antonia Tryphaina (MS 22 veya 33 - 38)
• II. Polemon (38-64)

Resmî unvanlar
Önce gelen: V. Mithridatis	Pontus Kralı MÖ 120-63	Sonra gelen: II. Farnekes