1963 Türkiye yerel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 08.44, 26 Aralık 2020 tarihindeki hâli

1963 Türkiye yerel seçimleri, 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. 1961 Anayasası'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir. Aynı zamanda, belediye başkanlığı seçimleri ilk kez tek dereceli olarak yapılmıştır. Yani, belediye başkanları doğrudan halk tarafından seçilmiştir.^[1] Bu yerel seçimlerden önce belediye başkanı seçilen meclis üyelerinin kendi aralarından birini belirlemesi yoluyla seçilmekteydi. Seçimlerin Türkiye genelindeki galibi ise, 1960 Darbesi sonrası dönemde kapatılan Demokrat Parti'nin oylarına talip olan Adalet Partisi olmuştur. Adalet Partisi; İzmir dahil 41 ilin belediye başkanlıklarını kazanmıştır. Onu Ankara ve İstanbul'un da aralarında bulunduğu 24 ilde kazanan Cumhuriyet Halk Partisi izlemektedir. Yeni Türkiye Partisi ve bağımsız adaylar birer ilde (Adıyaman ve Kırşehir) seçimleri kazanmıştır. Hem gerçekleştirildiği toplumsal ve siyasal atmosfer ve hem de sonuçları bakımından bu yerel seçimler, Türk siyasi hayatında, genel seçim havası estirmiştir. Öyle ki, seçim sonuçları, merkezi hükümetin istifa etmesine yol açmıştır.^[2]

İl Genel Meclisi Sonuçları

Parti	Genel başkan	Aldığı oy sayısı	Aldığı oy oranı
Adalet Partisi	Ragıp Gümüşpala	4.344.185	% 45,48
Cumhuriyet Halk Partisi	İsmet İnönü	3.458.972	% 36,22
Yeni Türkiye Partisi	Ekrem Alican	621.600	% 6,51
Bağımsız		500.315	% 5,24
Millet Partisi	Osman Bölükbaşı	295.523	% 3,09
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi	Ahmet Tahtakılıç	292.596	% 3,06
Türkiye İşçi Partisi	Mehmet Ali Aybar	37.898	% 0,4
Toplam		9.551.089	% 100.00

Belediye başkanlıkları seçimi

Parti	Aldığı oy sayısı	Aldığı oy oranı	Belediye başkanlığı sayısı
Adalet Partisi	1.489.648	% 45,39	500
Cumhuriyet Halk Partisi	1.170.296	% 35,66	337
Bağımsızlar	346.541	% 10,56	139
Yeni Türkiye Partisi	117.111	% 3,57	55
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi	45.448	% 1,38	8
Millet Partisi	88.940	% 2,71	6
Türkiye İşçi Partisi	24.016	% 0,73	0
Toplam^[3]		% 100,00	1.045

Notlar

Seçimlerden sonra, hükûmet ortakları Yeni Türkiye Partisi (YTP) ile Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) oylarının düştüğü gerekçesiyle hükûmetten çekildiler. 27. Hükûmet'in istifasından sonra Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile bağımsız milletvekillerinin desteklediği 28. Hükümet kuruldu.
Ankara Belediye Başkanlığına CHP'li Halil Sezai Erkut, İzmir Belediye Başkanlığına AP'li Osman Kibar seçildi. Adalet Partisi'nden (AP) İstanbul Belediye Başkanlığı'na seçilen Nuri Eroğan, seçimlerden önce memuriyetten istifa etmediği gerekçesiyle Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) itirazıyla başkanlıktan düşürüldü. Yerine CHP adayı Haşim İşcan belediye başkanı oldu.

Dış bağlantılar

Kaynakça

^ Tayfun Çınar, “Yerel Seçimlerde Kent Büyüklüğü İle Oy Vermenin Yönü Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1963-1999”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 62, Sayı: 3, (2007), sf. 149.
^ Akbulut, Ö. (2006). "Seçim sonuçlarının değerlendirmesi 1963 yılı raporu". TODAİE-YERELNET, 07.02.2006.
^ "1963 Belediye Başkanlığı Seçimi - Yerelnet". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.

Seçimler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Türkiye'de siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Tayfun Çınar, “Yerel Seçimlerde Kent Büyüklüğü İle Oy Vermenin Yönü Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1963-1999”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 62, Sayı: 3, (2007), sf. 149.

[2] Akbulut, Ö. (2006). "Seçim sonuçlarının değerlendirmesi 1963 yılı raporu". TODAİE-YERELNET, 07.02.2006.

[3] "1963 Belediye Başkanlığı Seçimi - Yerelnet". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.

[1]

[2]

[3]

@@ 43. satır: / 43. satır: @@
 | map_caption       =
 }}
-'''1963 Türkiye yerel seçimleri''', 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. [[1961 Anayasası]]'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir. Aynı zamanda, belediye başkanlığı seçimleri ilk kez tek dereceli olarak yapılmıştır. Bu yerel seçimlerden önce belediye başkanı seçilen meclis üyelerinin kendi aralarından birini belirlemesi yoluyla seçilmekteydi. Seçimlerin Türkiye genelindeki galibi ise, [[27 Mayıs Darbesi|1960 Darbesi]] sonrası dönemde kapatılan [[Demokrat Parti]]'nin oylarına talip olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]] olmuştur. Adalet Partisi; [[İzmir]] dahil 41 ilin belediye başkanlıklarını kazanmıştır. Onu [[Ankara]] ve [[İstanbul]]'un da aralarında bulunduğu 24 ilde kazanan [[Cumhuriyet Halk Partisi]] izlemektedir. [[Yeni Türkiye Partisi (1961)|Yeni Türkiye Partisi]] ve bağımsız adaylar birer ilde (Adıyaman ve Kırşehir) seçimleri kazanmıştır. Hem gerçekleştirildiği toplumsal ve siyasal atmosfer ve hem de sonuçları bakımından bu yerel seçimler, Türk siyasi hayatında, genel seçim havası estirmiştir. Öyle ki, seçim sonuçları, merkezi hükümetin istifa etmesine yol açmıştır.<ref>Akbulut, Ö. (2006). "Seçim sonuçlarının değerlendirmesi 1963 yılı raporu". TODAİE-YERELNET, 07.02.2006.</ref>
+'''1963 Türkiye yerel seçimleri''', 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. [[1961 Anayasası]]'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir. Aynı zamanda, belediye başkanlığı seçimleri ilk kez tek dereceli olarak yapılmıştır. Yani, belediye başkanları doğrudan halk tarafından seçilmiştir.<ref>Tayfun Çınar, “Yerel Seçimlerde Kent Büyüklüğü İle Oy Vermenin Yönü Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1963-1999”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 62, Sayı: 3, (2007), sf. 149.</ref> Bu yerel seçimlerden önce belediye başkanı seçilen meclis üyelerinin kendi aralarından birini belirlemesi yoluyla seçilmekteydi. Seçimlerin Türkiye genelindeki galibi ise, [[27 Mayıs Darbesi|1960 Darbesi]] sonrası dönemde kapatılan [[Demokrat Parti]]'nin oylarına talip olan [[Adalet Partisi (Türkiye)|Adalet Partisi]] olmuştur. Adalet Partisi; [[İzmir]] dahil 41 ilin belediye başkanlıklarını kazanmıştır. Onu [[Ankara]] ve [[İstanbul]]'un da aralarında bulunduğu 24 ilde kazanan [[Cumhuriyet Halk Partisi]] izlemektedir. [[Yeni Türkiye Partisi (1961)|Yeni Türkiye Partisi]] ve bağımsız adaylar birer ilde (Adıyaman ve Kırşehir) seçimleri kazanmıştır. Hem gerçekleştirildiği toplumsal ve siyasal atmosfer ve hem de sonuçları bakımından bu yerel seçimler, Türk siyasi hayatında, genel seçim havası estirmiştir. Öyle ki, seçim sonuçları, merkezi hükümetin istifa etmesine yol açmıştır.<ref>Akbulut, Ö. (2006). "Seçim sonuçlarının değerlendirmesi 1963 yılı raporu". TODAİE-YERELNET, 07.02.2006.</ref>
 == İl Genel Meclisi Sonuçları ==