İçeriğe atla

Saponin: Revizyonlar arasındaki fark

k
Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎top: düzeltme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
1. satır:
[[Dosya:Solanine chemical structure.png|thumbküçükresim|''[[Solanum nigrum]]''{{'}}da bulunan [[solanin]] adlı saponinin kimyasal yapısı.]]
 
'''Saponinler''' çeşitli [[bitki]] türlerinde bulunan bir kimyasal bileşik sınıfıdır. Fenomenolojik olarak sulu çözeltilerle karıştırıldığında sabun benzeri kalıcı köpük bırakan [[amfifil]] [[glikozit]]ler olarak gruplandırılırken yapısal olarak da [[Lipofili|lipofil]] [[triterpen]] türevleri birleşik bir ya da daha fazla [[hidrofili|hidrofil]] çekirdek glikozitler olarak sınıflandırılır.<ref name=hosettman>{{Kitap kaynağı |ad=K. |soyadı=Hostettmann |yardımcıyazarlareşyazarlar=A. Marston |başlık=Saponins |yayıncı=Cambridge University Press |yer=Cambridge |yıl=1995 |sayfa=3ff |isbn=0-521-32970-1 |oclc=29670810}}</ref><ref name=cornell>{{Web kaynağı | url = http://www.ansci.cornell.edu/plants/toxicagents/saponin.html | başlık = Saponins | tarih = 14 Ağustos 2008 | yayıncı = Cornell University | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150823132258/http://www.ansci.cornell.edu/plants/toxicagents/saponin.html | arşivtarihi = 23 Ağustos 2015 | erişimtarihi = 9 Haziran 2014 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Kocaoğlu Güçlü|ad=Berrin|ortakyazarlareşyazarlar=Fatma Uyanık|başlık=Saponinler ve Biyolojik Önemi|dergi=Erciyes Üniv Vet Fak Derg|yıl=2004|cilt=1|sayı=2|sayfalar=125-131|url=http://ercivet.erciyes.edu.tr/arsiv/2004-2/8-saponinler-ve-Biyolojik-onemi.pdf|erişimtarihi=9 Haziran 2014|biçim=pdf|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20140309012625/http://ercivet.erciyes.edu.tr/arsiv/2004-2/8-saponinler-ve-Biyolojik-onemi.pdf|arşiv-tarihiarşivtarihi=9 Mart 2014|ölüurl=yesevet}}</ref> Soğukkanlı hayvanlarda zehirli etki gösterirler ayrıca [[antifungal]] ve [[antibiyotik]] etkiye sahiptirler.<ref name=KVD>{{dergi kaynağı|soyadı=Küçükkurt|ad=İsmail|ortakyazarlareşyazarlar=A. Fatih Fidan|başlık=Saponinler ve Bazı Biyolojik Etkileri|dergi=Kocatepe Veteriner Dergisi|yıl=2008|cilt=1|sayfalar=89-98|url=http://www.aku.edu.tr/AKU/DosyaYonetimi/VETDERGI/2008%201%201/20%20Saponinler%20ve%20Baz%C4%B1%20Biyolojik%20Etkileri-K%C3%BC%C3%A7%C3%BCkkurt%20ve%20Fidan.pdf|biçim=pdf|erişim-tarihierişimtarihi=9 Haziran 2014|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20160304190006/http://www.aku.edu.tr/AKU/DosyaYonetimi/VETDERGI/2008%201%201/20%20Saponinler%20ve%20Baz%C4%B1%20Biyolojik%20Etkileri-K%C3%BC%C3%A7%C3%BCkkurt%20ve%20Fidan.pdf|arşiv-tarihiarşivtarihi=4 Mart 2016|ölüurl=yesevet}}</ref> Yüksek oranda saponin içeren bitkiler acı bir tat verdiğinden hayvanlar ve insanlar tarafından tüketilmezler.<ref name=KVD/>
 
==Kaynakları==
Saponinler, tarih boyunca yalnızca bitki kaynaklı oldukları düşünülmüştür ancak denizde yaşayan [[denizyıldızı]] gibi organizmaların da saponin ürettiği görülmüştür.<ref name=hosettman/><ref name=riguera>{{Dergi kaynağı |ad=Ricardo |soyadı=Riguera |tarih=Ağustos 1997 |başlık=Isolating bioactive compounds from marine organisms |dergi=Journal of Marine Biotechnology |cilt=5 |sayı=4 |sayfalar=187–193 187-193|url=http://www.springerlink.com/content/m9cclbrm1y0e5ge5/ }}{{Ölü bağlantı}}</ref> Saponinler birçok bitkide bulunur<ref name=hosettman/> ve adları, kökleri tarihte [[sabun]] olarak kullanılmış olan [[Karanfilgiller]]'den ''[[Saponaria]]'' cinsi bitkilerden gelmektedir.<ref name=cornell/> Saponinler ayrıca [[Sapindaceae]], [[Aceraceae]] ve [[Hippocastanaceae]] familyalarında da bulunur.
 
==Notlar==
1.108.794

düzenleme