Kök (dilbilim): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
1 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7 |
k →top: düzeltme |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Ek kaynak gerekli|tarih=Eylül 2020}} |
{{Ek kaynak gerekli|tarih=Eylül 2020}} |
||
{{Evrenselleştir}} |
{{Evrenselleştir}} |
||
'''Kök''', [[dil bilgisi]]nde bir sözcüğün ön ve son ekleri çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı kısmıdır.<ref>{{Web kaynağı | yazar = Suzanne Kemmer | başlık = Words in English: Structure | url = http://www.ruf.rice.edu/~kemmer/Words04/structure/index.html | website = Words in English | arşivurl = https://web.archive.org/web/20040831200411/http://www.ruf.rice.edu/~kemmer/Words04/structure/index.html | arşivtarihi = 31 Ağustos 2004 | erişimtarihi = 24 Eylül 2020 | ölüurl = |
'''Kök''', [[dil bilgisi]]nde bir sözcüğün ön ve son ekleri çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı kısmıdır.<ref>{{Web kaynağı | yazar = Suzanne Kemmer | başlık = Words in English: Structure | url = http://www.ruf.rice.edu/~kemmer/Words04/structure/index.html | website = Words in English | arşivurl = https://web.archive.org/web/20040831200411/http://www.ruf.rice.edu/~kemmer/Words04/structure/index.html | arşivtarihi = 31 Ağustos 2004 | erişimtarihi = 24 Eylül 2020 | ölüurl = evet }}</ref> Bir sözcüğün kökü isim ya da eylem olabilir. İsimler varlıkları fiiller de hareketleri karşılayan sözcüklerdir. İsimlerin anlamlı halleri kök olarak kullanılabilirken, eylem kökleri mastar eklerinden (-mak, -mek) uygun olanıyla kullanılır. Dil bilgisinde eylemlerden sonra gelen mastar ekleri '''-''' ''(kısa çizgi)'' ile gösterilir. |
||
== Gövde == |
== Gövde == |
||
Sayfanın 12.26, 30 Kasım 2020 tarihindeki hâli
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Eylül 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 | Bu madde konu hakkında evrensel bir bakış açısı yansıtmamaktadır. |
Kök, dil bilgisinde bir sözcüğün ön ve son ekleri çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı kısmıdır.[1] Bir sözcüğün kökü isim ya da eylem olabilir. İsimler varlıkları fiiller de hareketleri karşılayan sözcüklerdir. İsimlerin anlamlı halleri kök olarak kullanılabilirken, eylem kökleri mastar eklerinden (-mak, -mek) uygun olanıyla kullanılır. Dil bilgisinde eylemlerden sonra gelen mastar ekleri - (kısa çizgi) ile gösterilir.
Gövde
İsim ve fiil köklerine yapım ekleri getirilerek oluşturulmuş yeni sözcüklere "gövde" denir.
- Ev + li > evli (kökü isim)
- inan + ç > inanç (kökü fiil)
Fiil kökleri
Hareket anlamı taşıyan sözcüklerdir. Fiil köklerini ad kökleri gibi tek başlarına kullanılamaz. Mastar durumundaki fiil köklerinin sonuna ya kısa çizgi (–) konur ya da “–mak, –mek” mastar eki getirilir. Fiilin sonuna konan kısa çizgi (–), “mak, mek” diye okunur.
ÖRNEK:
sev– > sev–mek
Vur- > Vur-mak
İsim kökleri
Varlıkların dildeki karşılıkları olan kelimelerdir. Tek başlarına kullanılabilirler: ev, taş, el, su vb.
Örnek: Boya < boya kelimesine "-mak" ekini getirebiliyoruz.(Boyamak) Bu durumda isim kökü değildir. ev kelimesine "-mak" ekini getiremiyoruz.(Evmek) Bu durumda ev isim köküdür.
Kaynakça
- ^ Suzanne Kemmer. "Words in English: Structure". Words in English. 31 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
