Ahîzâde Hüseyin Efendi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Vitruvian (mesaj | katkılar)
Garbarius, Ahizade'ye idam edilen tek şeyhülislam demişsin. Bu eklenen de bir diğer idam edilen şeyhülislam. En ağır işkenceleri görerek idam edildi. Oğlu Erzurumlu Fethullah ile beraber devleti ele geçirmişlerdi, ayaklanma sonrası idam edildi. :*)
Değişiklik özeti yok
3. satır: 3. satır:
[[II. Selim]] döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak [[şeyhülislamlık]] Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.<ref>Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.</ref>
[[II. Selim]] döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak [[şeyhülislamlık]] Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.<ref>Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.</ref>


[[IV. Murad]]'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı eleştirdi. Bu eleştirinin cezası ise Kıbrıs'a sürgün kararı oldu<ref>Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.</ref> ancak IV. Murad sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi boğdurtarak öldürttü.<ref>İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.</ref> Cesedi bulunmaması için kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu.
[[IV. Murad]]'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı şiddetle eleştirdi. Ayrıca, padişah hakkında meclislerde olumsuz eleştirilerini sürdürünce bu eleştirinin cezası başta oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile Kıbrıs'a sürgün kararı oldu<ref>Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.</ref> ancak IV. Murad'ın öfkesi o kadar büyüktü ki sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi yarı yolda geri çevirterek bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.<ref>İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.</ref> Cesedi bulunmaması için bir kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu. Bu olaydan sonra, ulemanın padişah korkusundan sağlıklı kararlar veremeyeceğinden endişelenilmiştir.


== Popüler kültürdeki yeri ==
== Popüler kültürdeki yeri ==

Sayfanın 07.35, 29 Kasım 2020 tarihindeki hâli

Ahizade Hüseyin Efendi (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen ilk Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.

II. Selim döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak şeyhülislamlık Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.[1]

IV. Murad'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı şiddetle eleştirdi. Ayrıca, padişah hakkında meclislerde olumsuz eleştirilerini sürdürünce bu eleştirinin cezası başta oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile Kıbrıs'a sürgün kararı oldu[2] ancak IV. Murad'ın öfkesi o kadar büyüktü ki sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi yarı yolda geri çevirterek bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.[3] Cesedi bulunmaması için bir kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu. Bu olaydan sonra, ulemanın padişah korkusundan sağlıklı kararlar veremeyeceğinden endişelenilmiştir.

Popüler kültürdeki yeri

Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-kurgu dizisinde Metin Belgin tarafından canlandırılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.
  2. ^ Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.
  3. ^ İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.