Askar Akayev: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
3 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
k Din düzeltmesi
1. satır: 1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Askar Akayev
| isim = Askar Akayev
|resim = Askar Akaev MoscowRia 08-2016.jpg
| resim = Askar Akaev MoscowRia 08-2016.jpg
|makam = 1. [[Kırgızistan cumhurbaşkanı]]
| makam = 1. [[Kırgızistan cumhurbaşkanı]]
|dönembaşı = 27 Ekim 1990
| dönembaşı = 27 Ekim 1990
|dönemsonu = 24 Mart 2005
| dönemsonu = 24 Mart 2005
|başbakan = [[Nasirdin İsanov]] <br> [[Andrey Iordan]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Tursunbek Hingişev]] <br> [[Almanbet Matubrahimov]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Apas Cumagülov]] <br> [[Kubaniçbek Cumaliyev]] <br>[[Boris Silayev]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Cumabek İbrahimov]] <br> [[Boris Silayev]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Amangeldi Muraliyev]] <br> [[Kurmanbek Bakiyev]] <br> [[Nikolay Tanayev]]
| başbakan = [[Nasirdin İsanov]] <br> [[Andrey Iordan]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Tursunbek Hingişev]] <br> [[Almanbet Matubrahimov]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Apas Cumagülov]] <br> [[Kubaniçbek Cumaliyev]] <br>[[Boris Silayev]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Cumabek İbrahimov]] <br> [[Boris Silayev]] <small>(Geçici)</small> <br> [[Amangeldi Muraliyev]] <br> [[Kurmanbek Bakiyev]] <br> [[Nikolay Tanayev]]
|öncegelen =
| öncegelen =
|sonragelen = [[Kurmanbek Bakiyev]]
| sonragelen = [[Kurmanbek Bakiyev]]
|doğum_tarihi = {{doğum tarihi ve yaşı|1944|11|10}}
| doğum_tarihi = {{doğum tarihi ve yaşı|1944|11|10}}
|doğum_yeri = [[Kızıl Bayrak]], [[Kırgızistan]]
| doğum_yeri = [[Kızıl Bayrak]], [[Kırgızistan]]
|eşi = Meyrem Akayeva
| eşi = Meyrem Akayeva
|partisi = [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]] <small>(1990 öncesi)</small> <br> ''Bağımsız'' <small>(1990-)</small>
| partisi = [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]] <small>(1990 öncesi)</small> <br> ''Bağımsız'' <small>(1990-)</small>
|dini = [[Sünni İslam]]
| dini = [[Tengricilik]]
}}
}}
'''Askar Akayeviç Akayev''' ([[Kırgızca]]: Аскар Акаевич Акаев; d. 10 Kasım 1944, [[Kızıl Bayrak]]), 22 Ekim 1990'dan 24 Mart 2005'teki "Lale Devrimi" adı verilen bir sıra halk hareketi ve devlet darbesi ile görevinden ayrılmasına kadar [[Kırgızistan]]'ın cumhurbaşkanıydı.
'''Askar Akayeviç Akayev''' ([[Kırgızca]]: Аскар Акаевич Акаев; d. 10 Kasım 1944, [[Kızıl Bayrak]]), 22 Ekim 1990'dan 24 Mart 2005'teki "Lale Devrimi" adı verilen bir sıra halk hareketi ve devlet darbesi ile görevinden ayrılmasına kadar [[Kırgızistan]]'ın cumhurbaşkanıydı.

Sayfanın 09.50, 23 Kasım 2020 tarihindeki hâli

Askar Akayev
1. Kırgızistan cumhurbaşkanı
Görev süresi
27 Ekim 1990 - 24 Mart 2005
Başbakan Nasirdin İsanov
Andrey Iordan (Geçici)
Tursunbek Hingişev
Almanbet Matubrahimov (Geçici)
Apas Cumagülov
Kubaniçbek Cumaliyev
Boris Silayev (Geçici)
Cumabek İbrahimov
Boris Silayev (Geçici)
Amangeldi Muraliyev
Kurmanbek Bakiyev
Nikolay Tanayev
Yerine gelen Kurmanbek Bakiyev
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Kasım 1944 (79 yaşında)
Kızıl Bayrak, Kırgızistan
Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi (1990 öncesi)
Bağımsız (1990-)
Evlilik(ler) Meyrem Akayeva
Dini Tengricilik

Askar Akayeviç Akayev (Kırgızca: Аскар Акаевич Акаев; d. 10 Kasım 1944, Kızıl Bayrak), 22 Ekim 1990'dan 24 Mart 2005'teki "Lale Devrimi" adı verilen bir sıra halk hareketi ve devlet darbesi ile görevinden ayrılmasına kadar Kırgızistan'ın cumhurbaşkanıydı.

Eğitim ve kariyeri

Akayev, Bişkek'in 95 km doğusunda Kyzyl-Bairak kasabasında, kolektif çiftlik işçisi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Beş oğuldan en küçüğü idi. 1961 yılında yerel bir fabrikada dökümcü oldu. Sonradan bir fizikçi olarak eğitim gördüğü Leningrad'a taşındı ve matematik, mühendislik ve bilgisayar bilimlerinde bir onur derecesi ile 1967 yılında Hassas Mekanik ve Optik alanında Leningrad Enstitüsü'nden mezun oldu. Askar Akayev kıdemli bir araştırmacı ve öğretmen olarak çalışarak 1976 yılına kadar enstitüde kaldı. 1977 yılında Mayram Akayeva ile evlendi ve iki oğlu ve iki kızı oldu. Kırgızistan'a dönerek Frunze Politeknik Enstitüsü'nde kıdemli profesör oldu.

Mühendislik ve Fizik Moskova Enstitüsü'nde 1981 yılında doktorasını aldı. 1984 yılında, Kırgız Bilimler Akademisi üyesi oldu. 1987 yılında Akademi başkan yardımcılığına yükseldi ve daha sonra 1989 yılında Akademi başkanı oldu. Aynı yıl SSCB Yüksek Sovyeti milletvekili olarak seçildi.

Siyasi kariyeri

27 Ekim tarihinde, Yüksek Sovyet cumhuriyetin ilk başkanı olarak hizmet etmesi için Akayev'i seçti. 1991 yılında Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği başkan yardımcısı görevini teklif etti ama bu görevi reddetti. Akayev 12 Ekim 1991 tarihinde tartışmasız olarak Kırgızistan cumhuriyetinin cumhurbaşkanı seçildi. 24 Aralık 1995 ve 29 Ekim 2000 tarihinde, oy sahtekarlığı iddialarına rağmen iki kez seçildi.

Kazakistan ve ardından ilk olarak Rusya'ya ailesi ile birlikte kaçarak ülkeyi terk etmiştir. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'da kalması için Akayev'i davet etti.

Askar Akayev günümüzde artık profesör ve Moskova Devlet Üniversitesi'nde Kompleks Sistemlerinin Matematiksel İncelemelerde Prigogine'in Enstitüsü Kıdemli Araştırmacı olarak çalışmaktadır. Andrey Korotayev ve George Malinetsky ile birlikte "Sistem Analizi ve Dünya Dinamikleri Matematiksel Modelleme Rus Akademisi koordinatörüdür.

Yayınları

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen:
Yeni makam
Kırgızistan Cumhurbaşkanı
1990-2005
Sonra gelen:
Kurmanbek Bakiyev