Avusturya faşizmi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme, değiştirildi: 1918 → 1918 (4) AWB ile
Maggnesium (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
3. satır: 3. satır:
'''Avusturya faşizmi''', 1920'li ve 1930'lu yıllarda [[faşizm]]in [[Avusturya]] yorumu.
'''Avusturya faşizmi''', 1920'li ve 1930'lu yıllarda [[faşizm]]in [[Avusturya]] yorumu.


[[Dosya:1clerofascismo1.jpg|sol|küçükresim|210px|Avusturya Hıristiyan Sosyal Partisi'nin taraftarları, 1934.]]
[[Dosya:1clerofascismo1.jpg|sol|küçükresim|210px|Avusturya Hristiyan Sosyal Partisi'nin taraftarları, 1934.]]


Avusturya'da faşizm her şeyden önce ''[[Heimwehr]]'' adı verilen paramiliter gruplar tarafından temsil ediliyordu. Bu gruplar 1918'de kurulan 1. Cumhuriyet'in demokratik ilkelerine karşı mücadele veriyorlardı. [[Othmar Spann]]'ın ve [[İtalyan faşizmi]]nin etkisinde bu paramiliter gruplar anti-parlamenter, görünüşte anti-kapitalist bir devlet iktidarını savunuyorlardı (18 Mayıs 1930'da ilan edilen [[Korneuburg Yemini]]). Bu programın kimi parçaları şansölye [[Engelbert Dollfuß]] tarafından 1 Mayıs 1934'te ilan edilen [[Mayıs Anayasası]]'na alındı. Bu anayasa aracılığıyla Avusturya ruhani-otoriter-faşist bir devlet biçimine dönüştü. Dollfuß baskıcı bir rejim uyguladı ve önce [[Komünizm|komünist]] sonra da [[Sosyalizm|sosyalist]] örgütlenmeleri ve [[sendika]]ları yasakladı.
Avusturya'da faşizm her şeyden önce ''[[Heimwehr]]'' adı verilen paramiliter gruplar tarafından temsil ediliyordu. Bu gruplar 1918'de kurulan 1. Cumhuriyet'in demokratik ilkelerine karşı mücadele veriyorlardı. [[Othmar Spann]]'ın ve [[İtalyan faşizmi]]nin etkisinde bu paramiliter gruplar anti-parlamenter, görünüşte anti-kapitalist bir devlet iktidarını savunuyorlardı (18 Mayıs 1930'da ilan edilen [[Korneuburg Yemini]]). Bu programın kimi parçaları şansölye [[Engelbert Dollfuß]] tarafından 1 Mayıs 1934'te ilan edilen [[Mayıs Anayasası]]'na alındı. Bu anayasa aracılığıyla Avusturya ruhani-otoriter-faşist bir devlet biçimine dönüştü. Dollfuß baskıcı bir rejim uyguladı ve önce [[Komünizm|komünist]] sonra da [[Sosyalizm|sosyalist]] örgütlenmeleri ve [[sendika]]ları yasakladı.

Sayfanın 11.57, 18 Eylül 2020 tarihindeki hâli

Avusturya faşizmi, 1920'li ve 1930'lu yıllarda faşizmin Avusturya yorumu.

Avusturya Hristiyan Sosyal Partisi'nin taraftarları, 1934.

Avusturya'da faşizm her şeyden önce Heimwehr adı verilen paramiliter gruplar tarafından temsil ediliyordu. Bu gruplar 1918'de kurulan 1. Cumhuriyet'in demokratik ilkelerine karşı mücadele veriyorlardı. Othmar Spann'ın ve İtalyan faşizminin etkisinde bu paramiliter gruplar anti-parlamenter, görünüşte anti-kapitalist bir devlet iktidarını savunuyorlardı (18 Mayıs 1930'da ilan edilen Korneuburg Yemini). Bu programın kimi parçaları şansölye Engelbert Dollfuß tarafından 1 Mayıs 1934'te ilan edilen Mayıs Anayasası'na alındı. Bu anayasa aracılığıyla Avusturya ruhani-otoriter-faşist bir devlet biçimine dönüştü. Dollfuß baskıcı bir rejim uyguladı ve önce komünist sonra da sosyalist örgütlenmeleri ve sendikaları yasakladı.

Avusturya faşizmini Alman nazizminden ve İtalyan faşizminden ayıran başlıca nokta bir kitle partisi yerine, kimi burjuva ve katolik gruplara dayanmasıdır. Ayrıca İtalya'daki Mussolini ya da Almanya'daki Hitler gibi karizmatik bir lider Avusturya faşizminde yoktur. Bu farka rağmen 1938'deki Anschluß (Katılma) sonrasında Avusturya faşizmi kolayca Alman nazizmiyle yer değiştirmiştir. Üstelik Heimwehr gruplarının 25 Temmuz 1934'te yapılan nazi darbesi girişimine karşı mücadele etmiş olmalarına karşın nazi iktidarı bu grupları kendi çevresinde tutmayı başarmıştır.

Kaynakça