Ahîzâde Hüseyin Efendi: Revizyonlar arasındaki fark

Yardım

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

[kontrol edilmemiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 14.49, 31 Ağustos 2020 tarihindeki hâli

Ahizade Hüseyin Efendi (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen tek Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.

II. Selim döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak şeyhülislamlık Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.^[1]

IV. Murad'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını sorgusuz sualsiz idam edip şehir meydanına astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı ve padişahın yasaklarını sert bir dille eleştirip, gizli meclislerinde padişahın hal edilmesini kasteden cümleler kullandı. Bu eleştirinin cezası ise oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile birlikte Kıbrıs'a sürgün kararı oldu^[2] ancak IV. Murad sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi sürgün yolundan geri çevirtip bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.^[3] Cesedi bulunmaması için kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu.

Popüler kültürdeki yeri

Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-kurgu dizisinde Metin Belgin tarafından canlandırılmıştır.

Kaynakça

^ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.
^ Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.
^ İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.

g t d Osmanlı şeyhülislamları
15. yüzyıl	Molla Fenari Fahreddin-i Acemi Molla Hüsrev Molla Gürânî Molla Abdülkerim Efendi Alâeddin Arabî Efendi Efdalzade Hamîdüddin Efendi
16. yüzyıl	Zenbilli Ali Efendi Kemalpaşazade Ahmet Şemsettin Efendi (İbn-i Kemal) Sadullah Sadi Efendi Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi Abdülkadir Hamidî Çelebi Fenarîzade Muhyiddin Çelebi Ebussuud Efendi Çivizade Damadı Hamid Efendi Kadızade Ahmed Şemseddin Efendi Malûlzade Mehmed Efendi Çivizade Hacı Mehmed Efendi Abdülkadir Şeyhî Efendi Bostanzade Mehmed Efendi Bayramzade Zekeriya Efendi Hoca Sâdeddin Efendi Sunullah Efendi
17. yüzyıl	Hocazade Mehmed Efendi Ebülmeyamin Mustafa Efendi Hocazade Esad Efendi Zekeriyazade Yahya Efendi Ahîzâde Hüseyin Efendi Ebusaid Mehmed Efendi Muîd Ahmed Efendi Hacı Abdürrahim Efendi Bahâî Mehmed Efendi Karaçelebizade Abdülaziz Efendi Hüsamzade Abdurrahman Efendi Memikzade Mustafa Efendi Hocazade Mesud Efendi Hanefi Mehmed Efendi Balizade Mustafa Efendi Bolevî Mustafa Efendi Esiri Mehmet Efendi Sunizade Seyit Mehmet Emin Efendi Minkarizade Yahya Efendi Çatalcalı Ali Efendi Ankaravi Mehmed Emin Efendi Debbağzade Mehmed Efendi Feyzullah Efendi Ebusaidzade Feyzullah Efendi Sadreddinzade Sadık Mehmed Efendi İmam Mehmed Efendi
18. yüzyıl	Paşmakçızade Ali Efendi Yekçeşm Hüseyin Efendi Ebezade Abdullah Efendi Mehmed Ataullah Efendi İmam Mahmud Efendi Mirza Mustafa Efendi Menteşzade Abdürrahman Efendi Ebu İshak İsmail Efendi Yenişehirli Abdullah Efendi Mirzazade Şeyh Mehmed Efendi Paşmakçızade Abdullah Efendi Damadzade Ahmed Efendi Ebuishakzade İshak Efendi Dürri Mehmed Efendi Feyzullahefendizade Mustafa Efendi Pirizade Mehmed Sahib Efendi Hayatizade Mehmed Emin Efendi Seyit Mehmet Zeynelabidin Efendi Ebuishakzade Mehmed Esad Efendi Halilefendizade Mehmed Said Efendi Seyyid Murtaza Efendi Abdullah Vassaf Efendi Damadzade Feyzullah Efendi Dürrizade Mustafa Efendi Mehmed Salih Efendi Çelebizade İsmail Asım Efendi Veliyyüddin Efendi Ebubekirzade Ahmed Efendi Pirizade Osman Sahib Efendi Mirzazade Mehmed Said Efendi Seyyid Mehmed Şerif Efendi İvazpaşazade İbrahim Beyefendi Salihzade Mehmet Emin Efendi Vassafzade Mehmed Esad Efendi Mehmed Şerif Efendi Seyit İbrahim Efendi Dürrizade Mehmed Ataullah Efendi Arapzade Ataullah Efendi Dürrizade Mehmed Arif Efendi Müftizade Ahmet Efendi Mekkî Mehmet Efendi Seyit Mehmet Kamil Efendi Hamidizade Mustafa Efendi Yahyâ Tevfik Efendi Mustafa Aşir Efendi
19. yüzyıl	Sâmânizade Ömer Hulusi Efendi Salihzade Ahmed Esad Efendi Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi Arapzade Mehmed Arif Efendi Dürrizade Abdullah Efendi Mehmed Zeynelabidin Efendi Mekkizade Mustafa Asım Efendi Çerkes Halil Efendi Yasincizade Abdülvehhab Efendi Ahmed Reşid Efendi Kadızade Mehmed Tahir Efendi Arif Hikmet Bey Meşrepzade Mehmed Arif Efendi Mehmed Sadeddin Efendi Atıfzade Hüsameddin Efendi Mehmed Refik Efendi Hasan Fehmi Efendi Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi Hasan Hayrullah Efendi Hasan Fehmi Efendi Hasan Hayrullah Efendi Kara Halil Efendi Uryanizade Ahmed Esad Efendi Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi Cemaleddin Efendi
20. yüzyıl	Mehmed Ziyâeddin Efendi Mehmed Sahib Efendi Çelebizade Hüseyin Hüsnü Efendi Musa Kazım Efendi Abdurrahman Nesib Efendi Mehmed Esad Efendi Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi Ömer Hulusi Efendi Haydarizade İbrahim Efendi Mustafa Sabri Efendi Dürrizade Abdullah Beyefendi Mehmed Nuri Efendi

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ahîzâde_Hüseyin_Efendi&oldid=23140676" sayfasından alınmıştır

Kategori:

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-'''Ahizade Hüseyin Efendi''' (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen ilk Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.
+'''Ahizade Hüseyin Efendi''' (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen tek Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.
 [[II. Selim]] döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak [[şeyhülislamlık]] Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.<ref>Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.</ref>
-[[IV. Murad]]'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı eleştirdi. Bu eleştirinin cezası ise Kıbrıs'a sürgün kararı oldu<ref>Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.</ref> ancak IV. Murad sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi boğdurtarak öldürttü.<ref>İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.</ref> Cesedi bulunmaması için kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu.
+[[IV. Murad]]'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını sorgusuz sualsiz idam edip şehir meydanına astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı ve padişahın yasaklarını sert bir dille eleştirip, gizli meclislerinde padişahın hal edilmesini kasteden cümleler kullandı. Bu eleştirinin cezası ise oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile birlikte Kıbrıs'a sürgün kararı oldu<ref>Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.</ref> ancak IV. Murad sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi sürgün yolundan geri çevirtip bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.<ref>İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.</ref> Cesedi bulunmaması için kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu.
 == Popüler kültürdeki yeri ==