Zviad Gamsahurdia

Zviad Gamsahurdia ზვიად გამსახურდია
1. Gürcistan Devlet Başkanı
Görev süresi 14 Nisan 1991 - 6 Ocak 1992
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Yerine gelen	Makam kaldırıldı (Devlet Başkanlığı görevini askeri konsey yürüttü.)
Gürcistan Yüksek Konseyi Başkanı
Görev süresi 14 Kasım 1990 - 14 Nisan 1991
Yerine gelen	Kendisi (Cumhurbaşkanı olarak) Akaki Asatiani (Gürcistan Meclis Başkanı olarak)
Kişisel bilgiler
Doğum	31 Mart 1939(1939-03-31) Tiflis, Gürcistan
Ölüm	31 Aralık 1993 (54 yaşında) Dzveli Hibula, Gürcistan
İmzası

Zviad Gamsahurdia (Gürcüce ზვიად გამსახურდია / zviad gamsah'urdia) (d. 31 Mart 1939, Tiflis, Gürcistan - ö. 31 Aralık 1993, Dzveli-Hibula köyü, Samegrelo, Gürcistan) Gürcü muhalif, devlet adamı ve yazar. Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan eden Gürcistan'ın ilk devlet başkanıdır (1991-1992). Eski Sovyet coğrafyasında demokratik seçimle iş başına gelen ilk devlet başkanıydı. Darbeyle devrildikten sonra, bulunduğu makama Sovyetler Birliği'nin son dışişleri bakanı Eduard Şevardnadze gelmiştir. Gamsahurdia, 31 Aralık 1993'te öldürüldü; ancak nasıl ve kim tarafından öldürüldüğü bugün de tam olarak aydınlatılamamıştır.

Gençliği

Zviad Gamsahurdia, 1939'da Gürcü başkenti Tiflis'te seçkin bir Gürcü ailesinde dünyaya geldi; Babası Konstantine Gamsahurdia (1893-1975), 20. yüzyılın en ünlü Gürcü yazarlarından biridir. Muhtemelen babasından etkilenmiş olan Zviad Gamsahurdia, filoloji eğitim aldı; çevirmen ve edebiyat eleştirmeni olarak profesyonel bir kariyere sahip oldu.

Stalin'le olan bağına rağmen, Gürcistan'da Sovyet yönetimi, özellikle 1950'li yıllarda Gürcü kültürünün kendisini ifade etmesini sert biçimde kısıtlamaya çalışıyordu. Zviad Gamsahurdia, 1955 yılında, mücadele arkadaşı Merab Kostava (1939-89) ile birlikte, insan hakları ihlalleri raporlarını yayınlamaya çalışan ve eski Gürcü kralları soyuna referans veren “Gorgasliani” adlı bir gençlik yeraltı grubu kurdu. 1956'da, Sovyet politikalarına karşı Tiflis'te düzenlenen gösteriler sırasında tutuklandı. Gamsahırdia, 1958'de anti-komünist edebiyatı yaydığı ve bildirileri dağıttığı için tekrar tutuklandı. Zihinsel sağlığı yerinde olan birinin Sovyet rejimine karşı çalışma yapmayacağını halka göstermek için Tiflis'teki bir zihinsel özürlüler hastanesinde altı ay kapalı tutuldu. Gamsahurdia, psikiyatrinin siyasi amaçlarla kullanılmasını yaygın politika haline getiren Sovyetler Birliği’nin muhtemelen ilk kurbanıydı.

Öldürülmesi

Milliyetçi görüşleri ile birlikte Sovyet yönetimi sonrası bağımsızlık talepleri bulunan Abhazya ve Güney Oshetya halkları tarafından desteklenen siyasi lider. Sürdürdüğü bu milliyetçi politika Gürcistan'ın bağımsızlığı yolunda büyük çığır açmıştır. Ancak buradaki çelişki, Gürcistan'ın Sovyet etkisinden kurtulması yönünde takınılan milliyetçi tutumun, ülke içerisinde bulunan etnik parçalanmışlığı da kamçılamasıdır. Bunun neticesinde çok etnikli bir yapıya sahip Gürcistan topraklarında bugün görülmekte olan parçalanma ve çatışma süreci, kökeni Gamzahurdiya zamanına kadar götürülebilecek iç karışıklık zemini şeklinde görülebilir.

Dış bağlantılar

• Gamzahurdiya (e-tarih.org)
• President Zviad Gamsakhurdia's Memorial Page
• Reports of the International Society for Human Rights (ISHR-IGFM)
• Reports of the British Helsinki Human Rights Group (BHHRG)
• Georgian Media in the 90s: a Step To Liberty
• Country Studies: Georgia — U.S. Library of Congress
• SHAVLEGO
• diacritica.com
• Zviad Gamsakhurdia. "Open Letter to E. Shevardnadze"
• Zviad Gamsakhurdia. "The Nomenklatura Revanche in Georgia"
• "The Transcaucasian Republics and the Coup"