Taşıt: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
Rescuing 7 sources and tagging 5 as dead.) #IABot (v2.0 |
||
168. satır: | 168. satır: | ||
=== Trenler === |
=== Trenler === |
||
{{ana madde|Tren}} |
{{ana madde|Tren}} |
||
'''Tren''' , ([[Fransızca]] : train<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tren | başlık = TDK'da tren anlamı | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = TDK | arşivengelli = evet}}</ref>) demiryolu üzerinde bir lokomotifin çektiği arabalar dizisidir. Modern anlamı ilk kez 1820'lerde İngiltere'de kullanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nisanyansozluk.com/search.asp?w=tren&x=16&y=5 | başlık = Etimoloji sözlüğünde tren | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = Sevan Nişanyan | arşivengelli = evet}}</ref> |
'''Tren''' , ([[Fransızca]] : train<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tren | başlık = TDK'da tren anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090404021912/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE | arşivtarihi = 4 Nisan 2009 | ölüurl = yes }}</ref>) demiryolu üzerinde bir lokomotifin çektiği arabalar dizisidir. Modern anlamı ilk kez 1820'lerde İngiltere'de kullanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nisanyansozluk.com/search.asp?w=tren&x=16&y=5 | başlık = Etimoloji sözlüğünde tren | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = Sevan Nişanyan | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref> |
||
<center><gallery> |
<center><gallery> |
||
Resim:Banliyö Treni.jpg|[[Banliyö treni]] |
Resim:Banliyö Treni.jpg|[[Banliyö treni]] |
||
179. satır: | 179. satır: | ||
==== Lokomotifler ==== |
==== Lokomotifler ==== |
||
{{ana madde|Lokomotif}} |
{{ana madde|Lokomotif}} |
||
'''Lokomotif''' (Fransızca : locomotif) , raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=lokomotif | başlık = TDK'da lokomotif anlamı | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = TDK | arşivengelli = evet}}</ref> |
'''Lokomotif''' (Fransızca : locomotif) , raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=lokomotif | başlık = TDK'da lokomotif anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090404021912/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE | arşivtarihi = 4 Nisan 2009 | ölüurl = yes }}</ref> |
||
<center><gallery> |
<center><gallery> |
||
188. satır: | 188. satır: | ||
==== Vagonlar ==== |
==== Vagonlar ==== |
||
{{ana madde|Vagon}} |
{{ana madde|Vagon}} |
||
'''Vagon''' (''Fransızca : wagon'') , yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=vagon | başlık = TDK'da vagon anlamı | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = TDK | arşivengelli = evet}}</ref> |
'''Vagon''' (''Fransızca : wagon'') , yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=vagon | başlık = TDK'da vagon anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090404021912/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE | arşivtarihi = 4 Nisan 2009 | ölüurl = yes }}</ref> |
||
<center><gallery> |
<center><gallery> |
||
205. satır: | 205. satır: | ||
=== Tramvaylar === |
=== Tramvaylar === |
||
{{ana madde|Tramvay}} |
{{ana madde|Tramvay}} |
||
'''Tramvay''', raylı şehiriçi ulaşım aracı<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tramvay | başlık = TDK'da tramvay anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivurl = https://web.archive.org/web/20081010235744/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tramvay | arşivtarihi = 10 Ekim 2008 | ölüurl = |
'''Tramvay''', raylı şehiriçi ulaşım aracı<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tramvay | başlık = TDK'da tramvay anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivurl = https://web.archive.org/web/20081010235744/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=tramvay | arşivtarihi = 10 Ekim 2008 | ölüurl = yes }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nisanyansozluk.com/search.asp?w=tramvay&x=9&y=4 | başlık = Etimoloji sözlüğünde tramvay | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = Sevan Nişanyan | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref> Kökeni İngilizce Tramway kelimesi olan Tramvay, Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. |
||
Tramvay taşımacılığının kent içi trafiği açısından yol boyunca yerleştirilmiş ray ve elektrik hattı gereksinmesi gibi bazı sakıncaların olmasına karşılık, bir yandan da duman çıkartmamak ve her gün fiyatı biraz daha artan petrol ürünleri yerine elektrikle çalışmak gibi üstün yanları vardır. |
Tramvay taşımacılığının kent içi trafiği açısından yol boyunca yerleştirilmiş ray ve elektrik hattı gereksinmesi gibi bazı sakıncaların olmasına karşılık, bir yandan da duman çıkartmamak ve her gün fiyatı biraz daha artan petrol ürünleri yerine elektrikle çalışmak gibi üstün yanları vardır. |
||
<center><gallery> |
<center><gallery> |
||
220. satır: | 220. satır: | ||
=== Monoraylar === |
=== Monoraylar === |
||
{{ana madde|Monoray}} |
{{ana madde|Monoray}} |
||
'''Monoray''' ([[Fransızca]] monorail)Tek bir raydan oluşan demir yolu.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=monoray | başlık = TDK'da monoray anlamı | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = TDK | arşivengelli = evet}}</ref> |
'''Monoray''' ([[Fransızca]] monorail)Tek bir raydan oluşan demir yolu.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=monoray | başlık = TDK'da monoray anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090404021912/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE | arşivtarihi = 4 Nisan 2009 | ölüurl = yes }}</ref> |
||
{{ayrıca bakınız|Havaray}} |
{{ayrıca bakınız|Havaray}} |
||
232. satır: | 232. satır: | ||
=== Füniküler === |
=== Füniküler === |
||
{{ana madde|Füniküler}} |
{{ana madde|Füniküler}} |
||
'''Füniküler''' (''[[Fransızca]] funiculaire'')raylı bir taşıma aracıdır. Bir dağ veya tepe gibi eğimli arazide, halatlarla yukarıya çekilerek çalışır. İki ayrı aracın aynı anda kullanımı, vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=füniküler | başlık = TDK'da füniküler anlamı | erişimtarihi =1 Kasım 2009| yazar = TDK | arşivengelli = evet}}</ref> |
'''Füniküler''' (''[[Fransızca]] funiculaire'')raylı bir taşıma aracıdır. Bir dağ veya tepe gibi eğimli arazide, halatlarla yukarıya çekilerek çalışır. İki ayrı aracın aynı anda kullanımı, vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=füniküler | başlık = TDK'da füniküler anlamı | erişimtarihi = 1 Kasım 2009 | yazar = TDK | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090404021912/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDE | arşivtarihi = 4 Nisan 2009 | ölüurl = yes }}</ref> |
||
{{ayrıca bakınız|Tünel (metro)|F1 hattı}} |
{{ayrıca bakınız|Tünel (metro)|F1 hattı}} |
||
288. satır: | 288. satır: | ||
==== Sabit kanatlılar ==== |
==== Sabit kanatlılar ==== |
||
{{ana madde|Uçak}} |
{{ana madde|Uçak}} |
||
'''Sabit kanatlı uçak''' veya kısaca '''uçak''', havanın kanatların altında basınç oluşturması yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu bir [[hava taşıtı]]dır.<ref name="tdk">{{Web kaynağı | url = http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=u%E7ak&ayn=tam | başlık = Büyük Türkçe Sözlük | erişimtarihi =12 Ağustos 2009| yayımcı = TDK | arşivengelli = evet}}</ref><ref> |
'''Sabit kanatlı uçak''' veya kısaca '''uçak''', havanın kanatların altında basınç oluşturması yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu bir [[hava taşıtı]]dır.<ref name="tdk">{{Web kaynağı | url = http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=u%E7ak&ayn=tam | başlık = Büyük Türkçe Sözlük | erişimtarihi = 12 Ağustos 2009 | yayımcı = TDK | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://kitap.hakikatkitabevi.com/cgi-bin/cgi.exe/rehber/query=*/doc/%7Bt90600%7D |başlık=Rehber Ansiklopedisi "Uçak" maddesi |erişimtarihi=1 Kasım 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100505204814/http://kitap.hakikatkitabevi.com/cgi-bin/cgi.exe/rehber/query=*/doc/%7Bt90600%7D |arşivtarihi=5 Mayıs 2010 |ölüurl=yes }}</ref> Eski kullanımı '''tayyare'''<ref>{{Web kaynağı | url = http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=tayyare&ayn=tam | başlık = Büyük Türkçe Sözlük | erişimtarihi = 1 Ağustos 2009 | yayımcı = TDK | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref> ([[Arapça]] kökenli) (bazı [[Ağız (dilbilim)|ağızlarda]] ''teyyare'' <ref>{{Web kaynağı | url = http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=teyyare&ayn=tam | başlık = Büyük Türkçe Sözlük | erişimtarihi = 1 Ağustos 2009 | yayımcı = TDK | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref>) şeklindedir. |
||
{{ayrıca bakınız|Geleneksel uçak}} |
{{ayrıca bakınız|Geleneksel uçak}} |
||
Sayfanın 21.25, 13 Nisan 2020 tarihindeki hâli
Vikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümündeki ansiklopedik olmayan içeriğin temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz. |
Taşıt, ulaşım aracı veya vasıta, yük ve yolcu taşımaya yarayan araçların genel adıdır.
Karayolu taşıtları
Motorsuz karayolu taşıtları
İnsan gücü ile hareket eden taşıtlar
Pedallılar
Sürüklemeliler
Yük taşımak için
Hand-truck Valiz taşıma arabası El arabası
Diğer
Hayvan gücü ile hareket eden tekerlekli taşıtlar
Diligence Coach Savaş arabası
Chariotiki tekerli at arabası
(Calash)Kupa
(Brougham)Berline Posta arabası
(Stagecoach)
üstü açılabilir araba
(Cabriolet)Fayton
BaroucheBuggy Dogcart Cart Surrey Tandem Horse
Buckboard Kağnı Köpek arabası Omnibus
Sürüklemeliler
Kullanılan hayvanlar
Treylerler
Treyler , bir kamyon, otobüs veya otomobil tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine has bir şekilde tasarlanıp imal edilen en az bir dingili ve çekildiği taşıta çeki oku, döner tabla, kanca v.b adlarla tanımlanan bir bağlantı aygıtı aracılığı ile bağlanan yük taşıma amaçlı karayolu taşıt aracıdır.
Motorlu karayolu taşıtları
Otomobiller
Otomobil (Auto: Yunancadaki anlamıyla kendiliğinden + mobile: Latincedeki anlamıyla hareketli demektir). Otomobil kavramının ilk ortaya çıktığı zamanı göz önüne alırsak at kullanılmadan, itmeden veya çekmeden kendiliğinden hareket edebilen öz itmeli taşıt
Motosikletler
Motosiklet, iki tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.
Scooter Arazi motosikleti
Off-Road motosikletMobilet Gezi motosikleti
Touring motosikleti
Alçak motosiklet
Chopper motosikletSpor motosiklet Enduro motosiklet Supermoto
Otobüsler
Otobüs,karayolu taşıma yönetmeliğine göre sürücü dahil 25 kişiden fazla yolcu kapasitesi olan motorlu kara taşıtıdır.
Çift katlı otobüs Çift katlı körüklü otobüs Körüklü otobüs Çift körüklü otobüs Metrobüs Troleybüs Off-road otobüs
Okul otobüsü Üstü açık otobüs Minibüs Midibüs
Kamyonlar
Kamyon , ağır yük taşımaya yarayan motorlu araç. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından büyük yük otomobili olarak da tanımlanırlar.
İtfaiye kamyonu Troleybüs kamyon Çekici kamyonu Kurtarıcı kamyonu Damperli kamyon Tanker kamyonu Dökme yük taşıma kamyonu
Yarış kamyonu Otobüs kamyon Kamyonet
Diğer motorlu araçlar
Raylı taşıtlar
Trenler
Tren , (Fransızca : train[1]) demiryolu üzerinde bir lokomotifin çektiği arabalar dizisidir. Modern anlamı ilk kez 1820'lerde İngiltere'de kullanılmıştır.[2]
-
Yolcu treni
-
Japonya'da kullanılan Manyetik raylı tren
-
Britanyada kullanılan hızlı tren
Lokomotifler
Lokomotif (Fransızca : locomotif) , raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir.[3]
-
Bandırma Tren istasyonundaki Buharlı Lokomotif
Vagonlar
Vagon (Fransızca : wagon) , yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı[4]
-
Kapalı kasa yük taşıma vagonu
-
Tanker vagon
-
Silo vagonu
-
Treyler nakliye vagonu
-
Kütük taşıma vagonu
-
Otomobil vagonu
-
Dökme yük vagonu
-
Düz yük vagonu
-
Brake van
-
Yocu vagonu içi
Tramvaylar
Tramvay, raylı şehiriçi ulaşım aracı[5][6] Kökeni İngilizce Tramway kelimesi olan Tramvay, Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Tramvay taşımacılığının kent içi trafiği açısından yol boyunca yerleştirilmiş ray ve elektrik hattı gereksinmesi gibi bazı sakıncaların olmasına karşılık, bir yandan da duman çıkartmamak ve her gün fiyatı biraz daha artan petrol ürünleri yerine elektrikle çalışmak gibi üstün yanları vardır.
-
Hong Kong'da kullanılan çift katlı tramvay
-
Çelik halatla çekilen tramvay, San Francisco, ABD
-
Tatra T3 Kargo tramvayı, Prag, Çek Cumhuriyeti
Monoraylar
Monoray (Fransızca monorail)Tek bir raydan oluşan demir yolu.[7]
-
Tama Toshi Monoraili Tokyo Japonya
-
Yamaçtan çıkan küçük monaray. Japonya
-
Havaray Shonan Monoray Ōfuna İstasyonu yakınlarında. Japonya
-
Kısa Mesafeli Transit monoray . Hiroşima, Japonya
Füniküler
Füniküler (Fransızca funiculaire)raylı bir taşıma aracıdır. Bir dağ veya tepe gibi eğimli arazide, halatlarla yukarıya çekilerek çalışır. İki ayrı aracın aynı anda kullanımı, vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışır.[8]
-
Kabataş - Taksim füniküleri
-
Japonya'da kullanılan bir sistem
-
İtalya'nın Lokarno kentinde geleneksel bir füniküler
Su taşıtları
Gemiler
Savaş gemileri
Diğer su taşıtları
Su altında
Atmosferik taşıtlar
Kanat yapılarına göre atmosferik taşıtlar
Sabit kanatlılar
Sabit kanatlı uçak veya kısaca uçak, havanın kanatların altında basınç oluşturması yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu bir hava taşıtıdır.[9][10] Eski kullanımı tayyare[11] (Arapça kökenli) (bazı ağızlarda teyyare [12]) şeklindedir.
Kullanım amaçlarına göre uçaklar
-
Eğitim uçakları
-
Keşif uçağı
-
Nakliye uçağı
Kanat yapılarına göre uçaklar
-
Üç kanatlı
-
Çift kanatlı
-
Tek kanatlı
-
Uçurtma kanat
-
Tandem kanat
-
Martı kanat
-
İleri ok açılı kanat
Dönen kanatlılar
-
Gyrodyne
-
Çift rotorlu
-
Rotor uçurtma
(motorsuz)
Kanat çırpanlar
-
Kanat çırparak uçuş
Yükselmelerine göre atmosferik taşıtlar
Gaz basıncı ile yükselenler
Aerodinamik yapılarıyla yükselenler
-
Zemin etkili araç
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Taşıt ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ TDK. "TDK'da tren anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tren". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ TDK. "TDK'da lokomotif anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ TDK. "TDK'da vagon anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ TDK. "TDK'da tramvay anlamı". 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tramvay". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ TDK. "TDK'da monoray anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ TDK. "TDK'da füniküler anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Rehber Ansiklopedisi "Uçak" maddesi". 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
- ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.[ölü/kırık bağlantı]