Alice Harikalar Diyarında: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
LuCKY (mesaj | katkılar)
Devriyeler
15.863 değişiklik
k →‎top: Yazım hatası düzeltildi: orjinal → orijinal AWB ile
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
774.805 değişiklik
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
33. satır: 33. satır:
''Alice Harikalar Diyarında'', dünya çocuk edebiyatının en tanınmış klasiklerinden birisi olarak kabul edilir. Ancak yalnızca çocuklara değil, yetişkinlere de hitap eden fantezi, roman, oyun ya da epik şiir olarak de değerlendirilmiştir. [[Viktorya dönemi]]nin politik ve dini çekişmelerini hicveden bir alegori, bir sembolizm olarak da görülmüştür.<ref name=ayrac/>
''Alice Harikalar Diyarında'', dünya çocuk edebiyatının en tanınmış klasiklerinden birisi olarak kabul edilir. Ancak yalnızca çocuklara değil, yetişkinlere de hitap eden fantezi, roman, oyun ya da epik şiir olarak de değerlendirilmiştir. [[Viktorya dönemi]]nin politik ve dini çekişmelerini hicveden bir alegori, bir sembolizm olarak da görülmüştür.<ref name=ayrac/>


Bir matematikçi olan ve çalıştığı okulun dekanı Henry Lidell ile arkadaş olan Dodgson’un, 1862’de bir piknikte Henry Lidell’in kızı Alice’e anlattığı öyküyü küçük kızın ısrarı üzerine kaleme aldığı ve eserin böylece ortaya çıktığı düşünülür.<ref name=ayrac>[http://www.ayracdergisi.com/masalcinin-maskeleri-lewis-carrollin-karanlik-yuzu-mu/ '''Masalcının Maskeleri: Lewis Carrol’ın Karanlık Yüzü Mü''', ''Ayraç Dergisi, 15.112013'']</ref> Ancak yazar, "''küçük kahraman''"<!-- Burada kullanilan terim "little heroine"'dir, Ana kaynakta da bu detay gozden kacmis, heroin = "eroin"'dir, fakat heroine = "kadin kahraman" manasindadir. --> diye adlandırdığı ilham kaynağının gerçek bir çocuk olduğunu ısrarla reddetmiştir.<ref>[https://line.do/kitap-kapaklariyla-alicein-yuzyillik-macerasi/bxe/vertical '''Kitap Kapaklarıyla Alice’in Yüz Yıllık Macerası''', ''Erişim tarihi:03.02.2015'']</ref> Öykü, 1865’te kitap olarak yayımlandı ve olağanüstü başarı kazandı. Yazar, [[Kraliçe Viktorya]]’nın takdirini kazanan ve kendisini üne kavuşturan bu eserin devamı olarak 1872’de [[Aynanın İçinden]] adlı romanı yazmıştır.
Bir matematikçi olan ve çalıştığı okulun dekanı Henry Lidell ile arkadaş olan Dodgson’un, 1862’de bir piknikte Henry Lidell’in kızı Alice’e anlattığı öyküyü küçük kızın ısrarı üzerine kaleme aldığı ve eserin böylece ortaya çıktığı düşünülür.<ref name=ayrac>{{Web kaynağı |url=http://www.ayracdergisi.com/masalcinin-maskeleri-lewis-carrollin-karanlik-yuzu-mu/ |başlık='''Masalcının Maskeleri: Lewis Carrol’ın Karanlık Yüzü Mü''', ''Ayraç Dergisi, 15.112013'' |erişimtarihi=3 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150203185926/http://www.ayracdergisi.com/masalcinin-maskeleri-lewis-carrollin-karanlik-yuzu-mu/ |arşivtarihi=3 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref> Ancak yazar, "''küçük kahraman''"<!-- Burada kullanilan terim "little heroine"'dir, Ana kaynakta da bu detay gozden kacmis, heroin = "eroin"'dir, fakat heroine = "kadin kahraman" manasindadir. --> diye adlandırdığı ilham kaynağının gerçek bir çocuk olduğunu ısrarla reddetmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://line.do/kitap-kapaklariyla-alicein-yuzyillik-macerasi/bxe/vertical |başlık='''Kitap Kapaklarıyla Alice’in Yüz Yıllık Macerası''', ''Erişim tarihi:03.02.2015'' |erişimtarihi=3 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150203192336/https://line.do/kitap-kapaklariyla-alicein-yuzyillik-macerasi/bxe/vertical |arşivtarihi=3 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref> Öykü, 1865’te kitap olarak yayımlandı ve olağanüstü başarı kazandı. Yazar, [[Kraliçe Viktorya]]’nın takdirini kazanan ve kendisini üne kavuşturan bu eserin devamı olarak 1872’de [[Aynanın İçinden]] adlı romanı yazmıştır.


Türkçe’de otuzdan fazla değişik baskısı bulunur.<ref name=eren>[http://www.kitapteknesi.com/kitap/alis-harikalar-diyarinda-100 Eren İnan Canpolat, '''Alice Harikalar Diyarında''', '2Kitapteknesi.com sitesi, Erişim tarihi:03.02.2015'']</ref>
Türkçe’de otuzdan fazla değişik baskısı bulunur.<ref name=eren>{{Web kaynağı |url=http://www.kitapteknesi.com/kitap/alis-harikalar-diyarinda-100 |başlık=Eren İnan Canpolat, '''Alice Harikalar Diyarında''', '2Kitapteknesi.com sitesi, Erişim tarihi:03.02.2015'' |erişimtarihi=3 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150203192316/http://www.kitapteknesi.com/kitap/alis-harikalar-diyarinda-100 |arşivtarihi=3 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref>
[[Dosya:Alice's Adventures Under Ground - Lewis Carroll - British Library Add MS 46700 f45v.jpg|alt=İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli Alice's Adventures Under Ground'un orijinal el yazması kopyasından sayfa|küçükresim|İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli ''Alice's Adventures Under Ground''<nowiki/>'un orijinal el yazmasından bir sayfa]]
[[Dosya:Alice's Adventures Under Ground - Lewis Carroll - British Library Add MS 46700 f45v.jpg|alt=İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli Alice's Adventures Under Ground'un orijinal el yazması kopyasından sayfa|küçükresim|İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli ''Alice's Adventures Under Ground''<nowiki/>'un orijinal el yazmasından bir sayfa]]
== Yayınlanışı ==
== Yayınlanışı ==
50. satır: 50. satır:


== Yasaklanması ==
== Yasaklanması ==
Hayvanlara haddinden fazla insan özellikleri yüklenmiş olmasının insanlara hakaret sayılacağı, ilerde çocukların hayvanlarla insanlara eşit düzeyde yaklaşacağı gerekçeleriyle 1931'de Çin'in Hunan eyaletinde yasaklanmıştır. Daha sonra "aynı nedenlerden" ötürü Amerika'da da birkaç okulda kütüphanelerden kaldırılmıştır.<ref>[http://bannedbooks.world.edu/2011/08/01/banned-books-awareness-alice-wonderland/ '''Banned Books Awareness: Alice in Wonderland''', ''Bannedbooks.world.edu sitesi, 01.08.2011, Erişim tariji:03.02.2015'']</ref>
Hayvanlara haddinden fazla insan özellikleri yüklenmiş olmasının insanlara hakaret sayılacağı, ilerde çocukların hayvanlarla insanlara eşit düzeyde yaklaşacağı gerekçeleriyle 1931'de Çin'in Hunan eyaletinde yasaklanmıştır. Daha sonra "aynı nedenlerden" ötürü Amerika'da da birkaç okulda kütüphanelerden kaldırılmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://bannedbooks.world.edu/2011/08/01/banned-books-awareness-alice-wonderland/ |başlık='''Banned Books Awareness: Alice in Wonderland''', ''Bannedbooks.world.edu sitesi, 01.08.2011, Erişim tariji:03.02.2015'' |erişimtarihi=3 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150203182430/http://bannedbooks.world.edu/2011/08/01/banned-books-awareness-alice-wonderland/ |arşivtarihi=3 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref>


== Galeri ==
== Galeri ==

Sayfanın 03.03, 5 Nisan 2020 tarihindeki hâli

Başlığın diğer anlamları için Alis Harikalar Diyarında (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Alice Harikalar Diyarında
Alice's Adventures in Wonderland
Orijinal 1865 baskısının kapağı.
YazarLewis Carroll
ÜlkeBirleşik Krallık
Dilİngilizce
TürFantezi romanı
Yayım26 Kasım 1865
YayımcıMacmillan
Seri
Alice Harikalar Diyarında Aynanın İçinden

Alice Harikalar Diyarında (Özgün: Alice's Adventures in Wonderland), Lewis Carroll takma adını kullanan Charles Lutwidge Dodgson'un 1865 tarihinde yayınlanan kurgu, fantezi türünde kitabıdır.

Konusu

Roman, Alice adında bir kız çocuğunun, bir tavşan deliğinden geçerek girdiği fantastik bir dünyada başından geçen hikâyeleri anlatır. Bu hikâyeler yoluyla yetişkinlerin dünyasının, saf, temiz bir çocuğun gözünden ne kadar saçma göründüğünü gözler önüne sermektedir.

Arka planı

Alice Harikalar Diyarında, dünya çocuk edebiyatının en tanınmış klasiklerinden birisi olarak kabul edilir. Ancak yalnızca çocuklara değil, yetişkinlere de hitap eden fantezi, roman, oyun ya da epik şiir olarak de değerlendirilmiştir. Viktorya döneminin politik ve dini çekişmelerini hicveden bir alegori, bir sembolizm olarak da görülmüştür.[1]

Bir matematikçi olan ve çalıştığı okulun dekanı Henry Lidell ile arkadaş olan Dodgson’un, 1862’de bir piknikte Henry Lidell’in kızı Alice’e anlattığı öyküyü küçük kızın ısrarı üzerine kaleme aldığı ve eserin böylece ortaya çıktığı düşünülür.[1] Ancak yazar, "küçük kahraman" diye adlandırdığı ilham kaynağının gerçek bir çocuk olduğunu ısrarla reddetmiştir.[2] Öykü, 1865’te kitap olarak yayımlandı ve olağanüstü başarı kazandı. Yazar, Kraliçe Viktorya’nın takdirini kazanan ve kendisini üne kavuşturan bu eserin devamı olarak 1872’de Aynanın İçinden adlı romanı yazmıştır.

Türkçe’de otuzdan fazla değişik baskısı bulunur.[3]

İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli Alice's Adventures Under Ground'un orijinal el yazması kopyasından sayfa
İngiliz Kütüphanesindeki, 1864 tarihli Alice's Adventures Under Ground'un orijinal el yazmasından bir sayfa

Yayınlanışı

İsim değişikliği

1864 tarihli ilk el yazması Alice's Adventures under Ground (Alice'in Yeraltı Maceraları) adını taşır, Dodgson, arkadaşları tarafından el yazmasını yayınlamaya teşvik edildiğinde, hikayede bazı değişiklikler yaptı ve Liddell çocuklarının eğlencesi için yapılmış aile referanslarından bazılarını kaldırdı. Dodgson, Domuz ve Biber, Çılgın Bir Çay Partisi adlı iki yeni bölüm ekledi ve çizimleri oluşturmak için bir sanatçı aradı. John Tenniel’in Alice'in “gözyaşı havuzunda” yüzmesi gibi bazı örnekler Dodgson’un kendi çizimlerine dayanırken, Şapkacı, Mart Tavşanı gibi yeni karakterlerin bazıları da Tenniel’in kendi yaratımına dayanıyordu. Hikaye, 1865 yılında Alice’s Adventures in Wonderland adlı yeni başlık altında yayınlandı.[4]

Uyarlamaları

Alice Harikalar Ülkesinde, 1903’te Cecil Hepworth tarafından sessiz film olarak çekilmiştir. Bu, eserin ilk film uyarlamasıdır. 1910, 1915,1931, 1933, 1949, 1951 (Disney filmi), 1966 (animasyon), 1985,1988, 1995, 1999, 2005 (hint filmi), 2010 (yönetmen Tim Burton) yıllarında yapılmış film uyarlamaları vardır.

2007 yılında Koreli besteci Unsuk Chin, Alice Harikalar Diyarında ve Aynanın İçinden romanlarından uyarlanan liberettoyu opera olarak bestelemiş ve eser ilk defa Münih Opera Festivali’nde seslendirilmiştir.

Üç perdelik bale olarak uyarlanmış, Ulusal Kanada Balesi tarafından ilk gösterimi 28 Şubat 2011’de gerçekleştirilmiştir.

Yasaklanması

Hayvanlara haddinden fazla insan özellikleri yüklenmiş olmasının insanlara hakaret sayılacağı, ilerde çocukların hayvanlarla insanlara eşit düzeyde yaklaşacağı gerekçeleriyle 1931'de Çin'in Hunan eyaletinde yasaklanmıştır. Daha sonra "aynı nedenlerden" ötürü Amerika'da da birkaç okulda kütüphanelerden kaldırılmıştır.[5]

Galeri

  • Çılgın çay partisi
    Çılgın çay partisi
  • Alice ve Dodo
    Alice ve Dodo

Kaynakça

  1. ^ a b "Masalcının Maskeleri: Lewis Carrol'ın Karanlık Yüzü Mü, Ayraç Dergisi, 15.112013". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 
  2. ^ "Kitap Kapaklarıyla Alice'in Yüz Yıllık Macerası, Erişim tarihi:03.02.2015". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 
  3. ^ "Eren İnan Canpolat, Alice Harikalar Diyarında, '2Kitapteknesi.com sitesi, Erişim tarihi:03.02.2015". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 
  4. ^ https://www.bl.uk/works/alices-adventures-in-wonderland
  5. ^ "Banned Books Awareness: Alice in Wonderland, Bannedbooks.world.edu sitesi, 01.08.2011, Erişim tariji:03.02.2015". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Harikalar_Diyarında&oldid=21972269" sayfasından alınmıştır