Galat-ı meşhur: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k eksik atasözü tamamlandı yeni örnekler eklendi |
|||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
'''Galat-ı meşhur''', [[kelime]] veya [[deyim]]lerin yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucu, doğrusunun yerini alması halidir. "Herkesin doğru bildiği yanlış" denebilir. |
'''Galat-ı meşhur''', [[kelime]] veya [[deyim]]lerin yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucu, doğrusunun yerini alması halidir. "Herkesin doğru bildiği yanlış" denebilir. |
||
Örnek olarak: Türkçede "[[İngiltere]]" denilerek kastedilen [[Birleşik Krallık]]'tır; İngiltere, Birleşik Krallık'ı oluşturan devletlerden birisidir; ancak bu kullanım o kadar yaygındır ki yanlış kabul edilmez.<ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Sedat| son = Laçiner| başlık= Bir Başka Açıdan İngiltere| yayımcı = ASAM| yıl = 2001| isbn = 975676919X| url = http://books.google.com.tr/books?id=l4PYRRD_vgQC&printsec=frontcover&dq=Bir+ba%C5%9Fka+a%C3%A7%C4%B1dan+Ingiltere&hl=tr&sa=X&ei=DHFsVJ_6BIXpywO1r4HIBg&ved=0CBwQ6AEwAA#v=onepage&q=Bir%20ba%C5%9Fka%20a%C3%A7%C4%B1dan%20Ingiltere&f=false| sayfalar = 139}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Nezih| son = Varcan| başlık= Yerel Yönetimler| yayımcı = Anadolu Üniversitesi| yıl = 2005| isbn = 9789750603624| url = http://books.google.com.tr/books?id=zt93wFCkwosC&printsec=frontcover&dq=Yerel+Y%C3%B6netimler++Nezih+VARCAN&hl=tr&sa=X&ei=LHNsVKXrL8OeywOr8ILYBQ&ved=0CBoQ6AEwAA#v=onepage&q=Birle%C5%9Fik%20Krall%C4%B1k&f=false| sayfalar = 123}}</ref> |
Örnek olarak: Türkçede "[[İngiltere]]" denilerek kastedilen [[Birleşik Krallık]]'tır; İngiltere, Birleşik Krallık'ı oluşturan devletlerden birisidir; ancak bu kullanım o kadar yaygındır ki yanlış kabul edilmez.<ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Sedat| son = Laçiner| başlık= Bir Başka Açıdan İngiltere| yayımcı = ASAM| yıl = 2001| isbn = 975676919X| url = http://books.google.com.tr/books?id=l4PYRRD_vgQC&printsec=frontcover&dq=Bir+ba%C5%9Fka+a%C3%A7%C4%B1dan+Ingiltere&hl=tr&sa=X&ei=DHFsVJ_6BIXpywO1r4HIBg&ved=0CBwQ6AEwAA#v=onepage&q=Bir%20ba%C5%9Fka%20a%C3%A7%C4%B1dan%20Ingiltere&f=false| sayfalar = 139}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Nezih| son = Varcan| başlık= Yerel Yönetimler| yayımcı = Anadolu Üniversitesi| yıl = 2005| isbn = 9789750603624| url = http://books.google.com.tr/books?id=zt93wFCkwosC&printsec=frontcover&dq=Yerel+Y%C3%B6netimler++Nezih+VARCAN&hl=tr&sa=X&ei=LHNsVKXrL8OeywOr8ILYBQ&ved=0CBoQ6AEwAA#v=onepage&q=Birle%C5%9Fik%20Krall%C4%B1k&f=false| sayfalar = 123}}</ref> |
||
Türkçeye [[Arapça]]dan geçen ve aslında çoğul manası olan evrak (tekil: varaka), evlat (tekil: velet), eşkıya (tekil: şaki) evliya (tekil:veliler) gibi kelimelerin tekrar çoğul eki alabilmesi zaman içinde kabul görmüştür.<ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Arslan| son = Tekin| başlık= Edebiyatımızda İsimler ve Terimler| yayımcı = Ötüken Yayınları| yıl = 1995| isbn = 9789754371604| url = | sayfalar = 243}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Zuhal| son = Kültüral| başlık= Galatât Sözlükleri| yayımcı = Simurg Yayınları| yıl = 2008| isbn = 9786054055036| url = | sayfalar = 28}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Doğan| son = Aksan| başlık= Tartışılan Sözcükler ve Özleştirme Sorunu| yayımcı = Türk Dil Kurumu Yayınları| yıl = 1976| isbn = | url = | sayfalar = 60}}</ref> |
|||
| ⚫ | Konuyla ilgili olarak, [[Osmanlı Türkçesi]]nde " |
||
"Zürafanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" - doğrusu: "Zürefanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" (''zürefa, zarifin çoğuludur "Azref-i zürefâ": Zariflerin zarifi.'') |
|||
"Nam-ı değer"- doğrusu: "nam-ı diğer" |
|||
"Göz var nizam var" - doğrusu: "göz var izan var" vb. |
|||
| ⚫ | Konuyla ilgili olarak, [[Osmanlı Türkçesi]]nde "Deme Kalbura Kallabur; Lugât-ı Fasîhten Evlâdır Galât-ı Meşhûr" şeklinde bir atasözü de bulunmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı| ilk = Aydın Sami| son = Güneyçal| başlık= Türkçenin Şikâyeti Var| yayımcı = Aydın Kitabevi| yıl = 2002| isbn = 9789757519041| url = | sayfalar = 167}}</ref> |
||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
Sayfanın 02.40, 27 Ocak 2020 tarihindeki hâli
Galat-ı meşhur, kelime veya deyimlerin yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucu, doğrusunun yerini alması halidir. "Herkesin doğru bildiği yanlış" denebilir.
Örnek olarak: Türkçede "İngiltere" denilerek kastedilen Birleşik Krallık'tır; İngiltere, Birleşik Krallık'ı oluşturan devletlerden birisidir; ancak bu kullanım o kadar yaygındır ki yanlış kabul edilmez.[1][2]
Türkçeye Arapçadan geçen ve aslında çoğul manası olan evrak (tekil: varaka), evlat (tekil: velet), eşkıya (tekil: şaki) evliya (tekil:veliler) gibi kelimelerin tekrar çoğul eki alabilmesi zaman içinde kabul görmüştür.[3][4][5]
"Zürafanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" - doğrusu: "Zürefanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" (zürefa, zarifin çoğuludur "Azref-i zürefâ": Zariflerin zarifi.)
"Nam-ı değer"- doğrusu: "nam-ı diğer"
"Göz var nizam var" - doğrusu: "göz var izan var" vb.
Konuyla ilgili olarak, Osmanlı Türkçesinde "Deme Kalbura Kallabur; Lugât-ı Fasîhten Evlâdır Galât-ı Meşhûr" şeklinde bir atasözü de bulunmaktadır.[6]
Kaynakça
- ^ Laçiner, Sedat (2001). Bir Başka Açıdan İngiltere. ASAM. s. 139. ISBN 975676919X.
- ^ Varcan, Nezih (2005). Yerel Yönetimler. Anadolu Üniversitesi. s. 123. ISBN 9789750603624.
- ^ Tekin, Arslan (1995). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. Ötüken Yayınları. s. 243. ISBN 9789754371604.
- ^ Kültüral, Zuhal (2008). Galatât Sözlükleri. Simurg Yayınları. s. 28. ISBN 9786054055036.
- ^ Aksan, Doğan (1976). Tartışılan Sözcükler ve Özleştirme Sorunu. Türk Dil Kurumu Yayınları. s. 60.
- ^ Güneyçal, Aydın Sami (2002). Türkçenin Şikâyeti Var. Aydın Kitabevi. s. 167. ISBN 9789757519041.
Dış bağlantılar
 | Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |